Magic Mike XXL en de omarming van het naakte mannenlichaam

Madeleine Holden is advocaat, auteur en curator van de immens populaire (en behoorlijk NSFW) schwanz-selfiewebsite: Critique My Dick Pick (CMDP). Naast het behandelen en beoordelen van de talloze naakte piemels, zet ze zich in voor feminisme en strijdt ze tegen het kapitalisme en het patriarchaat. The Creators Project vroeg Holden naar haar visie op de female gaze en de portrettering van de man in kunst. Ook velde zij, geheel volgens de werkwijze die ze bij CMDP hanteert, haar oordeel over verschillende naaktportretten in klassieke kunstwerken.

Mannelijk naakt is terug van weggeweest. Waar het mannenlichaam tijdens de Griekse en Romeinse Oudheid nog vollop in de schijnwerpers stond, kreeg het in de twintigste eeuw allang niet meer de aandacht die het verdiende, mede dankzij onze (grotere) obsessie met het vrouwenlichaam. Gelukkig is het lichaam van de naakte man in 2015 bezig aan een comeback. En dat is fijn. Voor iedereen.

De vrouw wordt steeds minder terughoudend in het uitdrukken van haar seksuele verlangens, en geholpen door het internet en apps als Snapchat hebben ze hun digitale man-candy nu altijd en overal op zak. De populariteit van de film Magic Mike XXL is het bewijs dat het tij aan het keren is. Het publiek bestond voor 96% uit vrouwelijke toeschouwers en de film zelf deed nogal wat stof opwaaien. Je zou zelfs kunnen stellen dat Magic Mike XXL nu al een cultstatus heeft verworven. Naast een flinterdun plot, toont de film voornamelijk gespierde mannen die bovendien hun kleren uittrekken. Het lijkt daarmee één enkel doel te dienen: het voorzien in de behoefte van de vrouw om eens lekker achterover te leunen en op haar gemak naar schaars geklede mannen te kijken. Niets meer, niets minder. In andere woorden: de machocultuur van de twintigste eeuw lijkt z’n beste tijd gehad te hebben.

Toch zijn de huidige patriarchale normen niet zo makkelijk te doorbreken. Onze maatschappij wordt nog steeds gedomineerd door het antieke gedachtengoed dat stelt dat vrouwen begeerd moeten worden, terwijl zij zelf  geen seksuele verlangens mogen uiten. Dat laatste zou ze namelijk sletterig, bot en ongemanierd maken. De ‘male gaze’ (de blik van de heteroseksuele man) dicteert nog steeds dat de ideale vrouw geen hoger vetpercentage mag bezitten dan Kim Kardashian, niet donkerder getint is dan Beyonce, niet ouder is dan Nicki Minaj en minstens net zo’n symmetrisch en glad gezicht heeft als de flink geretoucheerde gezichtjes van modellen in de gemiddelde glossy. Dit denkbeeld over vrouwen is nog steeds de heersende norm, vooral in de media en de reclamewereld. We worden overspoeld door onrealistische verwachtingen van de ‘gemiddelde’ vrouw, die dun, jong en blank hoort te zijn, want alleen dan verdien je het om begeerd te worden door het gros van de mannelijke bevolking. De male gaze heeft eeuwenlang de boventoon gevoerd in erotisch getint beeldmateriaal, maar tegenwoordig neemt de vrouw hier geen genoegen meer mee.

door Michelangelo​. Holden’s oordeel: "Michelangelo weet de naakte man met oog voor detail en kleur te schilderen. De uitstraling is eerder goddelijk dan sexy, een 10+"

Het internet en de voortstuwende kracht van het feminisme hebben ervoor gezorgd dat de lang genegeerde geilheid van vrouwen eindelijk geuit kan worden. De digitale wereld biedt een democratisch platform waar de ware seksuele verlangens van vrouwen (al dan niet anoniem) naar boven kunnen komen, met een diverser en meer vrouwvriendelijk aanbod in pornofilms tot gevolg en Tumblr, Snapchat en Tinder als de nieuwe poorten naar het aantrekkelijke mannenlichaam. Bovendien worden de seksuele behoeftes van vrouwen steeds beter verwoord door een nieuwe generatie vrouwelijke artiesten, zoals bijvoorbeeld in het refrein van Rihanna’s hit Cockiness. Daarin zingt ze: “I love it, I love it, I love it when you eat it.” Weinig suggestief. Ook televisieseries als Broad City geven een realistischer beeld van het seksleven en de seksuele verlangens van de vrouw.

Vrouwen krijgen bovendien steeds meer inspraak als het gaat over de inhoud van erotisch geladen beeldmateriaal. Vroeger bestond ‘vrouwvriendelijke’ porno veelal uit gerecyclede gayporn, en werd het voornamelijk geregisseerd door mannen die meenden te weten waar vrouwen naar verlangen. Het spijt me, heren, dat ik jullie uit die waan moet halen, maar wij zijn niet op zoek naar een ‘Fabio’ op het witte paard met een 22 centimeter lange lans. Gelukkig zien reclamemakers en producers de laatste jaren steeds meer in dat de female gaze ook ontzettend winstgevend kan zijn. Magic Mike XXL, porna en andere vrouwvriendelijke films zijn daar nog maar het begin van. Ik gok dat vrouwen steeds vaker de teugels in handen zullen nemen als het gaat over erotiek in film en kunst.

_, Hieronymus Bosch. Holden’s oordeel: "Het geportretteerde naakt is redelijk chaotisch en onoverzichtelijk. Er zijn teveel details die me afleiden. Een 5,5"_

Voor mannen is dat even wennen. Ze krijgen nu eindelijk een koekje van eigen deeg, waar niet de 'hete chick' maar zijzelf eens flink onder de loep genomen. De online reacties van mannen zijn vaak hyperbolisch en missen elke vorm van ironie: “onmogelijke schoonheidsidealen!” en “als we de rollen zouden omdraaien, zou het huis te klein zijn." Maar natuurlijk, stel je voor! Sommige critici claimen zelfs dat mannen inmiddels vaker als lustobject worden gezien dan vrouwen. Ik zou zeggen: dien je claim maar in bij het Everyday Sexism Project, waar wij dat al jaren doen. Hoewel ik de naïviteit van deze mannen enigszins snap, is de tijd rijp om eindelijk eens een dialoog te voeren over de seksuele objectificering van het lichaam in het algemeen. Want het is onmenselijk om welk persoon dan ook als object te behandelen. Het wordt tijd dat mannen inzien dat de machtsdynamiek en de overheersing van de male gaze, zoals deze in zowel kunst als cultuur eeuwenlang hebben standgehouden, nodig aan verandering toe is. Al aan het veranderen is.

De opkomst van de female gaze is een positieve ontwikkeling, zowel voor de vrouw als de man, waarbij de verhoudingen steeds meer in balans komen. Magic Mike XXL herinnert ons namelijk aan het feit dat er op het gebied van de vrouwelijke seksuele verlangens nog genoeg te winnen en te leren valt. Smaken verschillen en daarom is het van belang dat producers, regisseurs en kunstenaars de grenzen blijven opzoeken en die blijven overschrijden, totdat alle minderheden een willekeurige bioscoop in kunnen lopen en met een bak popcorn (zoet of zout) ongegeneerd kunnen kijken naar de lichamen waar zij het warm van krijgen.

​ (Zelfportret), Egon Schiele. Holden’s oordeel: "Uitstekend gebruik van ruimte en kleur. Dit getuigt van verbeeldingskracht. Toch is dit naaktportret te bizar afgebeeld om het erotisch te noemen. Ik geef het een 7”

​via. , Michelangelo. Holden’s oordeel: "De focus ligt teveel op de mannelijke genitaliën, al moet ik wel zeggen dat de opbouw van de spieren erg goed gedaan is. Een 6,5”

_, Otto Greiner. Holden’s oordeel: "Dit is een eenvoudig, ingetogen doch aantrekkelijk naaktportret van de man. Aan de rug en billen is voldoende aandacht geschonken. Een 8,5”_

Check meer beoordelingen van Madeleine Holden op Critique My Dick Pick.

Lees ook:

De strijd van een vader tegen de seksualisering van zijn kinderen