Ik kom al jaren graag in Japanse restaurants, maar omdat ik liever niet te veel koolhydraten eet, bestel ik meestal drie porties sashimi en vier porties zeewiersalade. Dat leek me een gezonder alternatief voor rijstbowls en sushi.
Zeewiersalade, of ‘goma wakame’ in het Japans, wordt gemaakt van een eetbare soort zeewier (undaria pinnatifida) die veel gebruikt wordt in de Japanse keuken. Op papier is het erg voedzaam: veel vezels en eiwitten, 45 calorieën per 100 gram, calcium, jodium en een boel vitamines en mineralen. Wakame wordt vooral geteeld en gegeten in Japan en Zuid-Korea. Nadat het uit zee wordt gehaald, wordt het geblancheerd omdat je het dan langer kunt bewaren. Dan wordt het vers of gedroogd verkocht en vervolgens geëxporteerd.
Videos by VICE
Goma wakame betekent letterlijk ‘sesamzeewier’. Waar de oorsprong van dit populaire bijgerecht precies ligt is niet helemaal duidelijk, maar het lijkt in ieder geval in Europa te zijn. De Japanse voedseljournalist Melinda Joe, die woont en werkt in Tokio, zegt zelfs dat de meeste Japanners er waarschijnlijk nooit van gehoord hebben. “Goma wakame? Je bedoelt wakame in sesamsaus?” vroeg ze toen ik erover begon. “Dat is niet hoe we hier wakame eten.” Toen ik haar een foto liet zien, zei ze dat ze weleens iets soortgelijks had gezien, maar dat je het zelden in Japan aantreft.
Jun Giovannini, die als kok werkt bij restaurant Mu Fish in Nova Milanese (een gemeente vlak bij Milaan), zegt dat goma wakame in Japan inderdaad niet op de menukaart staat. “Het is een Chinees gerecht. En hoewel je misschien anders zou denken, is het niet eens gezond, vanwege de manier waarop het wordt verwerkt.”
Om de salade te maken, doop je het gedroogde zeewier in water, laat je het uitlekken, snijd je het in kleine stukjes en meng je het vervolgens met sojasaus, mirin, sesam en sesamolie, yuzu-sap, geraspte gember, rijstazijn, chilipeper en suiker. Online heb ik een hoop recepten gevonden die allemaal erg op elkaar lijken. Dat, en het feit dat deze recepten allemaal stockfoto’s en heel algemene beschrijvingen hadden, deed me vermoeden dat ze allemaal gecopy-pastet waren.
Ik vond ook een paar recepten voor Chinese zeewiersalades, die veel gedetailleerder waren. Maar het is lastig om te verifiëren of het gerecht daadwerkelijk uit China komt.
Ik heb in mijn leven behoorlijk wat zeewiersalades verorberd en vond het altijd al vreemd dat de smaak, het uiterlijk en de textuur steeds hetzelfde lijkt te zijn. Een mogelijke verklaring is dat veel restaurants salades serveren die rechtstreeks uit de winkel komt. Veel Aziatische supermarkten verkopen kant-en-klare zeewiersalades, soms zelfs ingevroren. Daar zitten een hoop kleurstoffen, toegevoegde suikers en conserveer- en verdikkingsmiddelen in. Zo wordt het een product dat niet alleen flink bewerkt is, maar ook nog eens veel calorieën bevat.
Goma wakame is net zo Japans als een rookworst van de Hema
Volgens chef Giovannini is wakame zelf een typisch Japans gerecht, dat al sinds 700 voor Christus wordt gegeten. “We eten wakame meestal in kaisousalades, waar ook andere soorten zeewier in zitten,” zegt hij. “Of gewoon als enige zeewiersoort, met komkommer, avocado of tomaat.” Deze gerechten worden op een soortgelijke manier gekruid als de goma wakame die we hier in het westen kennen – sesamolie en sauzen op basis van sesam – maar verschillen totaal in uiterlijk en smaak. Je kunt wakame ook roerbakken, in een soep gebruiken of met sashimi of octopus serveren.
Voedselwetenschapper Edoardo Mocini zegt dat mensen vaak denken dat de Japanse en Aziatische keuken erg gezond is, maar dat hoeft zeker niet het geval te zijn. “Japanners eten bijvoorbeeld heel veel zout,” zegt hij. “Ze hebben ook vaker maag- en slokdarmkanker, waar waarschijnlijk een verband tussen zit, en drinken meer alcohol en hele hete bouillon.”
Ook sushi is niet altijd even goed voor je, omdat er vaak pruimensiroop, water en suiker in de rijst zit. “Er lijkt misschien niet zoveel mis mee en veel mensen denken dat er weinig calorieën in zitten,” zegt Mocini. “Maar dat is niet zo.” Dat betekent natuurlijk niet dat je sushi gelijk als een soort junkfood zou moeten beschouwen, maar ook zeker niet als iets heel gezonds.
Als je van zeewiersalade houdt, moet je dat vooral blijven eten. Maar onthoud wel dat het niet hetzelfde is als een normale salade en dat je niet veel gezonder bezig bent dan mensen die een California roll bestellen. En dat het dus eigenlijk net zo Japans is als een rookworst van de Hema.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Italië.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.