Identiteit

Zes vrouwen vertellen hoe ze van hun stalkers afkwamen

Vrouw loopt in park en blokkeert nummers

Ieder jaar worden er in Nederland duizenden meldingen van stalking gedaan, en in tachtig procent van de gevallen zijn dit vrouwen die door mannen worden lastiggevallen. Dat gaat van ongewenste brieven, mails, social-media-berichtjes en telefoontjes tot het onophoudelijk ontvangen van bedreigingen en fysiek achtervolgd worden.

Slachtoffers van stalking voelen zich vaak onveilig of krijgen het gevoel dat ze niet meer vrij kunnen gaan en staan waar ze willen. Aangezien stalken in Nederland hartstikke strafbaar is, adviseert de politie om er altijd melding van te maken, en daarnaast zijn er nog een paar dingen die je kan proberen om het stalken te laten stoppen, zoals bewijs verzamelen en nooit ingaan op voorstellen of eisen van de stalker.

Videos by VICE

Broadly sprak een aantal vrouwen die zijn gestalkt, en vroeg ze wat ze hebben gedaan en geprobeerd om het stalken te laten stoppen.

Hannah (28)

Ik ben enorm gestalkt door een voormalige scharrel. Nadat ik had aangegeven dat ik met hem wilde stoppen, draaide hij compleet door. Hij verscheen voor mijn deur, of stuurde me constant berichten waarin hij mij voor de naarste dingen uitmaakte. Ook liet hij weten dat hij had gezien bij welke facebookevenementen ik op ‘aanwezig’ stond, en hij dreigde daar ook te verschijnen om een glas op me te gooien. Het was heel naar allemaal.

Ik ben wel naar de politie gestapt, maar dat schoot niet echt op. Aangezien ik geen doodsbedreigingen kreeg, kon ik niet veel meer doen dan er een melding van maken. Daar baalde ik van. Dit is mijn stad, dacht ik, ik wil me hier niet onveilig voelen! Bovendien had ik via via gehoord dat hij andere vrouwen op dezelfde manier had lastiggevallen. Hij moest dus echt gestopt worden.

Uiteindelijk besloot ik het heft in eigen hand te nemen. Aan de hand van wat ik van hem wist, ben ik wat research gaan doen. Zo kwam ik bij het telefoonnummer van het huis van zijn ouders terecht. Ik belde en kreeg zijn moeder aan de lijn. Ik heb haar verteld wat er aan de hand was, en dat ik wilde dat het zou stoppen. Zij barstte in huilen uit en vroeg wat zij kon doen. “Het maakt me niet uit wat je doet,” reageerde ik. “Ik wil gewoon dat het stopt.”

Dat heeft geholpen. Ik weet niet precies wat zijn moeder heeft gedaan, maar na dat telefoongesprek heb ik, op één Linkedin-bericht na, nooit meer wat van de man gehoord.

Meike (22)

Ik was vijftien toen ik op straat werd lastiggevallen door een volstrekt vreemde man. Hij bleef me achtervolgen tot ik bij het huis van mijn toenmalige vriend aankwam. Maar voordat ik de deur achter me dicht kon doen, had de man zijn voet ertussen gezet en dwong hij me praktisch om mijn telefoonnummer aan hem te geven. Ik probeerde een verkeerd nummer te geven, maar dat werkte niet omdat hij het meteen belde. Uiteindelijk gaf ik dus maar mijn echte nummer, waarna hij gelukkig vertrok.

Toen mijn vriend thuiskwam, vertelde ik het hele verhaal. Die belde gelijk woedend die man op en zei dat hij mij met rust moest laten. Maar dat hielp niet. De maanden daarop ben ik bijna elke dag door hem gebeld. Als ik zijn nummer zag, nam ik natuurlijk niet op. Toen hij dat doorkreeg, probeerde hij me via talloze andere nummers te bereiken. Die zette ik als “niet opnemen” in mijn telefoon, omdat ik toen nog geen nummers kon blokkeren – of in ieder geval niet wist hoe.

Ook ging ik naar de politie, maar zij konden niets voor mij doen. Door niet te reageren op alle telefoontjes van vreemde nummers, werd het gebel uiteindelijk wel minder. Eerst werd het één keer per week, daarna eens in de zoveel maanden. En nu gelukkig bijna niet meer.

Cath (28)

Ik studeerde vaak in de universiteitsbibliotheek in Leiden. Op een zeker moment viel het me op dat ik daar altijd dezelfde man tegenkwam. Hij was een stuk ouder dan ik – ik denk tegen de veertig – en zat altijd bij me in de buurt, achter een zwart computerscherm en met zijn ogen op mij gericht. Soms zat hij zelfs achter me, en draaide dan zijn stoel volledig mijn richting op om naar me te kunnen staren. Hij probeerde het niet eens onopvallend te doen.

Maar daar bleef het niet bij. Hij achtervolgde me op zijn mountainbike als ik over straat naar huis liep, en hij fietste regelmatig langs mijn huis. Ik heb een keer geturfd hoe vaak dat was, en kwam toen op twintig keer uit. Hij wist ook precies in welke kamer ik woonde, en staarde soms bij me naar binnen. Vanaf toen besloot ik mijn gordijnen maar dicht te houden.

In het begin lachte ik het nog wel weg, maar na een tijdje voelde ik me niet meer veilig. Ik merkte bijvoorbeeld dat ik steeds meer om me keek als ik ‘s avonds naar huis liep. De politie heb ik wel gebeld, maar die konden niet zoveel voor me doen omdat er geen directe fysieke dreiging was.

Ik meldde het ook bij de universiteitsbibliotheek – blijkbaar hadden er meer meiden over de man geklaagd, dus besloten ze hem na mijn melding de toegang te blokkeren. Er is ook een keer een vriend van mij op hem afgestapt, die met een zware stem zei dat hij me met rust moest laten. Maar dat hielp allemaal niet. Ik bleef hem zien. Het gestalkt stopte uiteindelijk toen ik na mijn afstuderen naar Amsterdam verhuisde. Drie jaar later kreeg ik tot mijn grote verbazing wel een Linkedin-verzoek van die vent. Die heb ik uiteraard genegeerd.

Sofia* (24)

Via Twitter kreeg ik exorbitant veel reacties van één man binnen. Ik vond dat irritant, maar wilde hem in eerste instantie niet blokkeren. Vaak werkt dat namelijk averechts. Ik besloot hem op mute te zetten – zo kon hij wel tegen me aan spuien, maar zag ik het in ieder geval niet. Na een tijdje kreeg ik een direct bericht. Het was diezelfde man, en in het bericht zei hij dat ik aan mijn reactievermogen moest werken. Ik keek weer naar zijn account, en zag dat hij me heel veel twitterberichten had gestuurd. Ik reageerde door te zeggen dat ik hem geen reactie verschuldigd was, waarna ik hem ook maar blokkeerde. Toen liep het uit de hand.

Zijn toenaderingen werden steeds intimiderender. Ik kreeg via Instagram een bericht dat hij door mijn straat was gereden en zei toen dat ik “mooi woonde”. Ook noemde hij in zijn twitterberichten de naam van het bedrijf waar ik werk, en stuurde hij bloemen naar een vriendin van mij, wiens adres hij had achterhaald. Het was behoorlijk eng allemaal.

De politie kon in eerste instantie niets voor me doen, maar dat veranderde toen de man op Twitter via een poll een echte bedreiging had gemaakt. In deze poll stond de vraag: Als je Sofia wil pakken, naar welke locatie ga je dan? Onder de vraag stonden drie opties: mijn woonplaats, de woonplaats van mijn ouders, de plek waar ik werk en waar een vriendin van mij woont. Daarop raakte ik in totale paniek.

Huilend belde ik – inmiddels voor de vijfde keer – de politie op. Volgens mij gaf dat de doorslag, want ze gingen er meteen mee aan de slag. Mijn wijkagent is uiteindelijk naar de stalker toegegaan voor een zogeheten ‘stopgesprek’, waarin hem werd verteld dat hij moest stoppen met mij lastigvallen, omdat er anders aangifte zou worden gedaan. Sindsdien is het een stuk minder geworden. Een tijdje terug heeft hij nog wel een foto geplaatst waarop hij zijn middelvinger opsteekt naar het pand waar ik werk. Maar daar is het bij gebleven.

Lotte (41)

Ik ben een half jaar door iemand gestalkt, die uiteindelijk de vriendin van een mannelijke collega bleek te zijn. In het begin werd ik een paar keer per dag door een onbekend nummer gebeld, en ik kreeg berichten binnen waarin ik voor de naarste dingen werd uitgemaakt. Het werd steeds heftiger – op het hoogtepunt, of dieptepunt eigenlijk, werd ik van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat gebeld. Soms wel negentig keer per dag.

De politie adviseerde me om naar mijn telefoonprovider gaan. Daar konden ze namelijk achterhalen welke abonnee achter het nummer zat. Via KPN is er toen een brief naar de stalker gestuurd, met daarin een melding van overlast en het verzoek per direct te stoppen, anders zou het nummer aan de politie worden vrijgegeven.

In diezelfde periode kwam ik er achter wie mijn stalker was. De vrouw belde me namelijk een keer per ongeluk met een niet-onbekend nummer. Dat heb ik vervolgens een paar keer teruggebeld, vanaf verschillende telefoons, totdat ze opnam met haar naam. Diezelfde naam had ik al vaak op Facebook voorbij zien komen; haar profiel was gelinkt aan die mannelijke collega van mij, waarvan ik destijds via via had vernomen dat hij een oogje op me had. Toen vielen alle puzzelstukjes in elkaar.

Ik ben toen op die betreffende collega afgestapt en zei tegen hem dat hij zijn vriendin moest laten stoppen – anders zou ik er melding van maken bij zijn manager. Hij ontkende alles en zei dat het onmogelijk was dat zijn vriendin zoiets zou doen. Ik weet niet of hij het echt niet wist of dat alleen maar zei. Toch is het na dat gesprek gelukkig gestopt. Ook werk ik nu ergens anders, dus we lopen elkaar ook niet meer tegen het lijf.

Emke (23)

Op mijn zeventiende was ik heel actief op Tumblr. In die tijd was het gebruikelijk om video’s te maken waarin je vragen beantwoordde die je volgers aan je hadden gesteld. Nietsvermoedend plaatste ik ook zo’n video online.

Nadat ik de video had gedeeld, zag ik een vreemd bericht in mijn inbox op Tumblr. Het bleek een soort halve liefdesverklaring, waarin een anonieme afzender schreef dat hij mij het allermooiste meisje van de wereld vond en dat hij mijn video die dag wel honderd keer had bekeken. Ik vond het gek om zoiets te lezen, maar voelde me in eerste instantie niet geïntimideerd. Dat kwam pas nadat hij me heel veel vergelijkbare berichtjes bleef sturen.

Op een zeker moment besloot ik hem dus maar te blokkeren. Dat hielp helaas niet, want hij maakte telkens nieuwe accounts aan. Bovendien begon ik e-mails binnen te krijgen, met ellenlange teksten die steeds dreigender werden. Hij begreep niet dat ik niet antwoordde, en schreef dat ik hem verschuldigd was om op zijn liefdesverklaring te reageren.

Uiteindelijk besloot ik op advies van een vriendin een mail terug te sturen, waarin ik schreef dat ik hem helemaal niets verschuldigd was. Ook zei ik dat zijn gestalk niet de manier was om iemand voor zich te winnen. Tot slot schreef ik in mijn mail dat ik een vriendin had en dus op vrouwen viel. Dat gaf volgens mij de doorslag – ik heb daarna nauwelijks meer iets van hem gehoord.

Stalking is strafbaar in Nederland. De politie adviseert om er altijd melding van te maken. Ook zijn er hulpinstanties zoals Slachtofferhulp of Meldknop.nl waar je terecht kunt als je slachtoffer bent van stalking. Blijf er vooral niet alleen mee rondlopen en zoek steun bij mensen die je vertrouwt.

*Sofia’s naam is om privacy-redenen gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.