Afgelopen januari oordeelde een rechter in Düsseldorf dat mannen het recht hebben om staand te plassen. Een huisbaas wilde namelijk de borg van zijn huurders inhouden vanwege pisvlekken op zijn marmeren badkamervloer. Maar het feit dat de huisbaas deze urineergewoonte bespottelijk vond, en dat de rechter naar de nu beschermde gewoonte verwees als “een voorheen dominant gebruik,” was veelzeggend voor onze plasgewoontes anno 2015.
De afgelopen tien jaar hebben Duitsland en enkele andere landen een verschuiving meegemaakt richting zittend plassen. Er is veel discussie over de voordelen geweest, met argumenten vanuit het feminisme tot aan de maatschappelijke gezondheid. Ondanks alle drama en ophef rondom deze enorme paradigmaverschuiving, blijft echter onduidelijk hoe het precies ontstaan is.
Videos by VICE
We weten wel dat er in 2004 een Duits bedrijf was dat de ‘WC Ghost‘ op de markt bracht: een extensie voor je toilet die mannen aanspreekt als ze de bril omhoog doen, en ze aanmoedigt om te gaan zitten. In 2006 was er het verhaal uit Noorwegen, waarbij een basisschoolleraar aan de ouders vroeg om hun kinderen zittend te leren plassen. Vergelijkbare initiatieven staken de kop op in Scandinavië,Frankrijk en ook Nederland. De zichtbaarheid van het fenomeen piekte in 2012, toen een socialistische partij Zweden hun mannelijke leden verplichtte om zittend te plassen in gemeentelijke gebouwen.
Toch was het niet slechts een Europese trend. In 2007 bleek dat 49% van de getrouwde Japanse mannen zittend plast, vergeleken met 15% in 1999. Ook in Amerika werden de schijnwerpers op de kwestie gericht dankzij geruchten over zittend plassende sterren zoals Ryan Gosling.
Voorstanders beweren dat het gezonder is voor de prostaat, en natuurlijker voor onze spieren. Een grondige literatuurstudie wees echter uit dat dit onzin is, tenzij je een vergrote prostaat hebt. Volgens Dr. Stephen Soifer, expert op gebied van toiletgewoontes, is de verbindende factor tussen de verschillende voorstanders vooral de haat tegen het gespetter en het resulterende gebrek aan hygiëne.
“De vrouwenbeweging in Duitsland wilde mannen door de knieën laten gaan omdat ze de brillen bevuilen,” vertelde Soifer. “Daar is het eigenlijk begonnen.” Hij vindt dit echter geen logische bewering, en wees op een Brits onderzoek uit de jaren tachtig, waaruit bleek dat 96% van de vrouwen boven de bril zweeft bij het plassen op openbare toiletten, en er daardoor ook een zooitje van maakt.
Toch zijn mannen niet ineens veel slordiger gaan pissen lijkt me, waardoor de vraag blijft waarom deze kwestie nu ineens opspeelt. “Ik denk dat het ermee te maken had dat de vrouwenbewegingen lange tijd belangrijkere dingen had om zich op te richten. Wanneer het precies begon weet ik niet, maar velen voegden zich opeens bij deze strijd.”
Je zou zeggen dus denken dat deze internationale trend iets nieuws is, maar binnen sommige culturen wordt zitten altijd al aangemoedigd. Voornamelijk binnen de islam; sommige moslims interpreteren de richtlijnen uit de hadith als een gebod om contact met onreine urine te vermijden. “Er zijn zoveel verschillende gewoontes, zelfs ook binnen culturen,” zegt Soifer.”In het Victoriaanse tijdperk plasten vrouwen tijdens het lopen omdat dit handig was gezien de kleding die ze droegen. Die jurken konden niet zomaar uit, dus lieten ze het rustig lopen tijdens het wandelen.”
In sommige islamitische gemeenschappen is de druk om ritueel rein te zijn dus sterk genoeg dat mannen ervoor kiezen om door de knieën te gaan, en in het Westen en in delen van Azië lijkt men moe te worden van die zure pislucht en hardnekkige vlekken op de vloer. Maar zolang er niet op magische wijze een totaal nieuwe plastechniek ontstaat die veel praktischer is dan gewoon staand plassen, zal het rechtop urineren waarschijnlijk blijven heersen.