FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Deze vrouw vluchtte uit Syrië en werd vervolgens door haar man als seksslaaf aan het werk gezet

Abeer en haar man vluchtten uit Syrië om een nieuw leven op te bouwen in Libanon. Toen het geld op dreigde te raken, verkocht hij haar aan zijn vrienden, en dwong haar vervolgens zichzelf te verkopen op straat.
Een vrouw in Libanon in haar huis, waar zo’n negen vluchtelingen in de woonkamer slapen. Foto door ZUMA Press Inc. / Alamy Stock Photo
Een vrouw in Libanon in haar huis, waar zo’n negen vluchtelingen in de woonkamer slapen. Foto door ZUMA Press Inc. / Alamy Stock Photo 

Abeer zit in het kantoor in de kelder van een vrouwenopvanghuis in Beiroet. De dertigjarige vrouw heeft meerdere piercings in haar oor en perfect geëpileerde wenkbrauwen. Ze rookt terwijl ze praat.

Het schuldgevoel begon zodra ze Syrië verlieten, vertelt Abeer*. Ze trouwde met Moufak* in haar geboortedorp Homs, in Syrië, rond de tijd dat de burgeroorlog uitbrak in 2011 . Ze ontmoetten elkaar via wederzijdse vrienden. Hij was een paar jaar ouder dan zij en werkte als arbeider.

Advertentie

Abeer had een moeilijke relatie met haar familie en wilde graag opnieuw beginnen. “Mijn stiefmoeder mishandelde mij, en op mijn veertiende werd ik uitgehuwelijkt,” zegt ze. “Het was een gewelddadig huwelijk, maar gelukkig eindigde het al snel. Ik kon niet terug naar mijn familie, dus ik was blij dat ik met Moufak kon trouwen en mijn leven echt kon beginnen.”

Toen de oorlog erger werd, vluchtte het jonge koppel naar het naburige land Libanon. Ze zaten krap bij kas, en al snel gaf Moufak haar de schuld. “Hij zei dat het aan mij lag dat we arm waren, omdat hij zijn spaargeld had besteed aan ons huwelijk. Ik zou moeten werken om hem te helpen,” zegt Abeer. Als vluchteling was het moeilijk om een goedbetaalde baan te krijgen en het leven in Beiroet was duur.

Eerst verhuurde Moufak Abeer aan zijn vrienden. Later dwong hij haar om zichzelf op straat te verkopen.

Op een nacht sliep Abeer in hun slaapkamer terwijl Moufak met zijn vrienden beneden zat. Ze hoorde de deur opengaan en nam aan dat het Moufak was, maar het was een van zijn vrienden. De man sloot de deur en vertelde Abeer dat hij Moufak had betaald en dat ze zich aan hem moest onderwerpen. Hij verkrachtte haar. Ze was toen drie maanden zwanger.

Dit was het begin van haar nachtmerrie. Eerst verhuurde Moufak Abeer aan zijn vrienden. Later dwong hij haar om zichzelf op straat te verkopen. Hij zei dat hij de voogdij over hun jonge dochter zou opeisen als Abeer zou vertrekken, en sloeg haar als ze zich verzette. Zij en andere Syrische vrouwen, van wie velen volgens Abeer ook door hun partners of andere familieleden gedwongen werden sekswerk te doen, kwamen samen op een drukke verkeersweg in het centrum van Beiroet. Daar wachtten ze op voorbijrijdende mannen.

Advertentie

“Ik wist niet dat hij dit van plan was,” zegt Abeer nu. “Ik was met hem getrouwd in de hoop een beter leven te vinden.”

Hoewel Moufak het geld dat Abeer verdiende in bezit nam, beraamde ze stilletjes haar ontsnapping door af en toe een klein bedrag opzij te zetten. Daarnaast volgde ze een opleiding tot schoonheidsspecialiste, in de hoop dat ze hiermee de kost kon gaan verdienen.

Ze begon in Beiroet rond te lopen om zich te oriënteren in deze nog steeds onbekende stad. Thuis verstopte ze het geboortebewijs en het paspoort van haar dochter, zodat haar man die niet zou kunnen pakken.

De situatie van Abeer was afschuwelijk, maar helaas niet ongebruikelijk. NGO's waarschuwen dat vrouwelijke Syrische vluchtelingen in Libanon en elders in de regio ongelooflijk kwetsbaar zijn voor seksuele uitbuiting, door de combinatie van armoede, gebrek aan legale woonruimte en het patriarchaat. Ze krijgen te maken met intimidatie en dwang door huisbazen, werkgevers en, zoals in het geval van Abeer, soms hun eigen familie. Exacte cijfers zijn moeilijk te verkrijgen, aangezien veel gevallen niet worden gemeld, maar deskundigen wijzen erop dat het een wijdverspreid probleem is.

Meer dan 75 procent van de miljoen Syrische vluchtelingen die door de VN in Libanon zijn geregistreerd, zijn vrouwen en kinderen, en er zijn veel meer niet-geregistreerde vluchtelingen, waarvan de demografie grotendeels in hetzelfde patroon past. Over het algemeen is één op de vier mensen in het land een Syrische vluchteling, en er is weinig werkgelegenheid. Om de spanningen met de lokale bevolking te verminderen, heeft de Libanese regering de Syrische toegang tot verblijfsvergunningen beperkt. Dit vergroot het risico van uitbuiting, omdat vrouwen bang zijn om misbruik te melden aan de autoriteiten.

Advertentie

"Vrouwelijke vluchtelingen zijn bijzonder kwetsbaar", zegt Maeva Breau, programmacoördinator bij Kafa, een NGO die verschillende vrouwenopvangcentra in Libanon runt. "Ze zijn bang voor sociale uitsluiting als bekend wordt dat ze seksueel worden uitgebuit en ze zijn bang voor de wet omdat prostitutie illegaal is en hun immigratiestatus onzeker." Het stigma rond seksueel misbruik of intimidatie is zo intens dat het voor vrouwen extreem moeilijk kan zijn om hulp te vragen. Ik sprak met talloze NGO's die zeiden dat ze wisten dat vrouwen werden uitgebuit, maar dat ze alleen hulp kunnen bieden als ze door de politie zijn opgepakt. Sekswerk is in Libanon alleen legaal in bordelen met vergunning. Er zijn maar heel weinig vergunningen afgegeven, dus de meeste prostitutie blijft illegaal.

"Deze uitbuiting van vrouwen is een plaag en ik wil er alles aan doen om te voorkomen dat die zich verder verspreidt."

Dar-al-Amal is een van de weinige Libanese NGO's die ondersteuning biedt aan sekswerkers. "Toen ik aan dit werk begon, zei mijn familie dat ik niet zou moeten werken bij een NGO die verband houdt met prostitutie," zegt Hoda Kara, directeur van Dar-al-Amal. "Je ziet het vandaag de dag nog steeds: geldschieters willen sekswerkers niet steunen. De maatschappij zal ze niet accepteren. Maar wij ondersteunen hen op alle niveaus om hun leven te verbeteren. In dit werk kan het jaren duren voordat je iets bereikt.”

Advertentie

Schaamte zorgt ervoor dat vrouwen geen hulp zoeken, maar dit is allesbehalve een cultureel probleem. Net als bij Abeer, wordt seksuele uitbuiting vaak voorafgegaan door misbruik of een moeilijke kindertijd, nog los van de problemen veroorzaakt door ontheemding en oorlog. "Bij de meeste vrouwen die ik zie en spreek, begon het probleem bij de familie,” zegt Sara Braish, een psycholoog die werkt bij Dar-al-Amal. “Seksuele uitbuiting van Syrische vrouwen en kinderen vond ook al plaats voor de oorlog, maar het kwam minder vaak voor, of misschien was het meer verborgen", zegt Kara. "Tijdens de oorlog nam de armoede toe, waardoor ook de uitbuiting toenam."

Na enkele jaren misbruikt te zijn, werd het te veel voor Abeer. Ze nam een overdosis. Ze belandde in het ziekenhuis, waar ze later werd opgehaald door Moufak, die haar thuisbracht. Hoewel Abeer eerder te beschaamd was geweest om het aan iemand te vertellen, rende ze het huis uit en schreeuwde dat hij haar misbruikte en haar dwong om seks te hebben. De verhuurster van hun huis schoot te hulp en dreigde de politie te bellen om Moufak te arresteren. Hij vluchtte terug naar Syrië en is sindsdien verdwenen. Abeer denkt dat hij is gestorven of is gekidnapt door militanten.

Abeer en haar dochter begonnen hun leven in Beiroet weer op te bouwen. "Dit is mijn thuis," zegt Abeer, zittend in de kelder van een van de centra van Dar-Al-Amal. Ze ontving noodhulp van het goede doel terwijl ze als naar werk zocht en kreeg via hen steun bij het verzorgen van haar kind.

Ze is boos als ze spreekt en krijgt af en toe tranen in haar ogen. "Ik heb echt veel meegemaakt," zegt ze. "Maar de uitbuiting van vrouwen is een plaag en ik wil er alles aan doen om te voorkomen dat die zich verspreidt."

In het weekend keert ze terug naar de plek waar ze door haar man moest werken. Ze zit in het bruisende café op de hoek, aan de plastic tafels op straat. Ze weet dat Syrische vrouwen hier samenkomen en gaat met hen in gesprek. Ze vertelt hen dat ze toegang hebben tot diensten die hen ondersteunen wat betreft hun gezondheid, psychische problemen en kinderopvang. Sommige vrouwen reageren agressief, omdat ze denken dat de NGO waar ze het over heeft een dekmantel is voor de politie. Anderen lachen en proberen haar te overtuigen om opnieuw met ze te werken. Af en toe rijdt er een schimmig figuur voorbij die haar een voorstel doet. Voor Abeer doen deze vernederingen er niet toe. "Als een kopje kapot is, kun je het niet meer repareren", zegt ze. "Maar ik blijf het proberen.

* Beide namen zijn veranderd om hun privacy te beschermen.

Ter ondersteuning van de research voor dit artikel werd samengewerkt met de Columbia-universiteit.