Deze strippers vechten voor meer rechten op de werkvloer

Brandi Campbell werd afgelopen voorjaar, tijdens een tien uur durende werkdag, door haar manager vastgepakt. Hij trok haar dicht tegen zich aan. Hij wilde weten waarom ze niet had gereageerd op zijn herhaaldelijke verzoeken om sushi met hem te gaan eten. Dit was niet de eerste keer dat haar baas zicht ongepast gedroeg tegen haar. In de acht maanden dat ze voor hem had gewerkt, had hij er een gewoonte van gemaakt om zijn handen op haar dijen te leggen en over haar schouders te wrijven. Hij had zo vaak naar haar persoonlijke telefoonnummer gevraagd, dat ze uiteindelijk had ingegeven en hem haar nummer had gegeven. Nu belde hij om de haverklap, ook al had ze duidelijk gemaakt dat ze niet geïnteresseerd was.

Campbell besloot dat ze hem het beste kon aanklagen voor seksuele intimidatie, maar dat bleek geen eenvoudige taak te zijn. Ze werkte op dat moment als stripper bij Larry Flynt's Hustler Club in Las Vegas, en strippers hebben al heel lang moeite om hun rechten op de werkvloer te verdedigen. Ze hebben over het algemeen geen recht om overuren in rekening te brengen, en krijgen geen bijstand als ze worden ontslagen. De meesten verdienen niet eens een uurloon, maar krijgen alleen de fooien die ze van klanten krijgen. Strippers worden bijna altijd gezien als zelfstandige ondernemers, in plaats van vaste werknemers. Dit onderscheid is nadelig voor Campbell: alleen vaste werknemers kunnen iemand aanklagen voor seksuele intimidatie. Zelfstandige ondernemers kunnen alleen juridische stappen ondernemen als ze te maken krijgen met een gewelddadige overtreding, zoals verkrachting.

Maar een recente rechtsuitspraak in de staat Nevada gaf Campbell hoop. Strippers wonnen in oktober van 2014 een belangrijke zaak, toen het hooggerechtshof van de staat oordeelde dat ze eigenlijk gewoon medewerkers van de club waren. Ze kregen met terugwerkende kracht betaald, ontvingen in aanvulling op hun fooien ook een minimumloon en kregen alle bescherming waar een werknemer recht op heeft. Campbell heeft in de tien jaar dat ze stripper is in meer dan vijftig clubs door het hele land gewerkt, en ze werd in bijna alle clubs geïntimideerd door managers en klanten, maar dit was de eerste keer dat ze dacht dat ze een kans op gerechtigheid had.

De beslissing van het hooggerechtshof in Nevada was geen op zichzelf staand incident. Strippers in het hele land hebben hun clubs aangeklaagd, uit protest tegen hun inkomen dat enkel uit fooi bestaat, en de podiumkosten die ze vaak moeten betalen om überhaupt om te mogen treden. Sinds 2012 hebben rechters in Californië, Georgia, New York en South Carolina in het voordeel van de strippers geoordeeld, waardoor ze miljoenen dollars aan achterstallig loon kregen. Er zijn ook nog zaken bezig in Illinois en Pennsylvania. Deze uitspraken hebben tot nu toe al een gigantisch effect gehad op de miljardenindustrie en de 350.000 dansers in dienst, maar de overwinning in Nevada lijkt vooralsnog de grootste te zijn.

Het hooggerechtshof daar oordeelde dat de strippers 8,25 dollar per uur krijgen en een vergoeding voor de podiumkosten. Dat was geen klein bedrag. Uit gegevens bleek dat de club alleen al aan podiumkosten vier miljoen dollar per jaar verdiende. In totaal bedroeg de schadeclaim voor de tienduizend dansers tachtig miljoen dollar. Maar het was het unanieme besluit van de rechtbank dat de strippers vaste werknemers in plaats van zelfstandigen waren, dat ervoor zorgde dat de werkomstandigheden van strippers in de hele staat op verbetering kon rekenen. "De industrie is niet transparant; het bevindt zich aan de rand van de samenleving," zegt Rebekah Bailey, een advocaat die strippers in Atlanta vertegenwoordigt. "Clubs zijn al een lange tijd met deze verkeerde classificatie weggekomen."

De club in Nevada ging tegen de uitspraak in beroep, maar het verzoek werd afgewezen. Na de uitspraak dienden er ten minste acht andere strippers in Nevada rechtszaken aan tegen hun clubs, waaronder Campbell, die achterstallig loon eist en een schadevergoeding voor seksuele intimidatie wil zien. Twee maanden later probeerden belangengroepen voor de clubs op andere manieren de uitspraak ongedaan te laten maken. In maart van 2015 werd er namelijk een wetsvoorstel bij de senaat van de staat neergelegd. Het wetsvoorstel was gericht op het herdefiniëren van de regels wanneer iemand een vaste werknemer is en wanneer iemand een zelfstandige is. De meeste staten maken gebruik van de Fair Labor Standards Act (FLSA) om deze overweging te maken.

De FLSA neemt in overweging hoe belangrijk werknemers voor een bedrijf zijn (mensen gaan naar stripclubs voor de strippers, niet voor dure whisky-cola's) en hoe de werknemers hun diensten kunnen controleren (strippers krijgen vaak een boete, omdat ze niet reageren op verzoeken om op het podium op te treden) om de afweging tussen vaste werknemer en zelfstandige te maken. Volgens Bailey is de FLSA "zeer gunstig voor de 'vaste werknemer'-classificatie."

Het nieuwe senaatswetsvoorstel, dat bekend staat als SB224, was bedoeld om de reeds bestaande afspraken tussen werkgever en werknemer te bevoorrechten. Het stelde dat werknemers automatisch geclassificeerd worden als zelfstandige ondernemers, en dat de status van 'vaste werknemer' alleen wordt toegekend als er verschillende criteria van toepassing zijn, zoals het werken voor één werkgever en het krijgen van een uniform. Veel mensen zijn het erover eens dat de wet werd geschreven als antwoord op de seksclubzaak in Nevada, hoewel de wet zou gelden voor alle werknemers van de staat, en niet alleen die van de seksindustrie. Strippers waren niet uitgenodigd om te getuigen, en het Office of the Labor Commissioner, het bureau dat over de handhaving van de wet zou gaan, is niet geraadpleegd over de wetgeving.

De mensen die zakelijke belangen behartigen kwamen echter vanuit de hele staat om het wetsvoorstel te ondersteunen. "De stripclub en haar advocaten voerden een propagandacampagne met het idee dat de rechtsuitspraak over de stripclub en haar dansers een relatie tussen werkgevers en zelfstandigen uitsluit, maar dat is niet zo," zegt advocaat Mick Rusing, die de strippers van de stripclub in Nevada vertegenwoordigde. Tijdens hoorzittingen over de wetgeving spraken de senatoren hun verwarring uit over het doel en het bereik van de wet. (Senator James Settelmeyer, die voor de wetgeving was, weigerde om geïnterviewd te worden). Ondanks de vragen en de verwarring kwam het wetsvoorstel door de senaat en werd het in juni ondertekend door de gouverneur.

Door deze wet zijn de schadeclaims van de strippers in Nevada in het gedrang gekomen. Nadat zes aanklagers moties indienden na het besluit van het hooggerechtshof, verdedigde de stripclub zich met de wet, en beweerde dat de uitspraak van de rechtbank ongeldig was. De aanklager moesten afgelopen oktober genoegen nemen met zes miljoen dollar. "Als SB224 niet was aangenomen, zouden we de tachtig miljoen dollar hebben gekregen," zegt Rusing. "De club had waarschijnlijk een faillissement moeten aanvragen."

De uitkomst van de zaak van Campbell in nu ook onzeker. Als de staat gebruikmaakt van de classificaties in SB224 zal ze worden beschouwd als zelfstandige ondernemer en heeft ze in principe geen zaak. "Je hebt wetten die bescherming bieden tegen seksueel geweld, maar ik wens je veel geluk als je daar een zaak van probeert te maken," zegt Robert Spretnak, de advocaat van Campbell. "Er zijn redenen waarom we wetten tegen seksuele discriminatie en seksuele intimidatie hebben die specifiek gericht zijn op de werkplek." Toch blijft hij optimistisch over wat er op federaal niveau in de interpretatie van arbeidsrecht gebeurt. "Wat [de clubindustrie] als een overwinning ziet, is in werkelijkheid een zeer holle overwinning; een kleine hobbel in de trend van dansers die als vaste medewerkers worden beschouwd."

Campbell zelf is onvermurwbaar dat de stripclubindustrie haar rechten zal erkennen en nog steeds overeind zal blijven, maar ze wil dat de industrie haar dansers, hun arbeid en hun recht om in een veilige omgeving te werken respecteert. Ze vertelde dat een vertegenwoordiger van de Nevada Equal Rights Commission (NERC), die de handhaving van veilige werkomstandigheden in de staat regelt, tegen haar had gezegd dat de commissie in het verleden eventuele klachten van strippers had geweigerd, vanwege de seksueel beladen omgeving van hun baan. "Zoveel mensen begrijpen niet dat wij grenzen hebben – dat sekswerkers net zoals iedereen seksueel lastiggevallen kunnen worden," zegt ze. Of de staat dat erkent valt nog te bezien. De NERC, die nog moet beslissen over haar werknemersstatus voordat de zaak verder kan gaan, heeft nog niet besloten of ze de aanklachten van Campbell zullen onderzoeken.