De agent die vreedzame Occupyers peppersprayde krijgt een enorme schadevergoeding

Nadat John Pike een groepje vredige demonstranten besproeide met pepperspray verscheen de peppersprayagent in tal van memes op het internet.

Deze politieagent dacht zo’n twee jaar geleden op de campus van UC Davis (een vestiging van de Universiteit van Californië) slim om te gaan met een groepje vredig op een rijtje zittende Occupy-demonstranten: hij spoot ze vanaf een kleine afstand direct pepperspray in hun ogen. Zoals een onverschillige tuinier zijn dichtbegroeide bloembedden met onkruidverdelger zou behandelen.

In eerste instantie was iedereen razend op John Pike en zijn actie tegen de demonstranten. Toen zorgde het internet ervoor dat de foto een meme werd –  Pikes gestalte dook ineens op in vrijwel elk plaatje dat op internet te vinden is ¬– en vervolgens vergat iedereen het weer. Tot vorige week, toen bekend werd dat hij een bedrag van omgerekend 28.000 euro uitgekeerd had gekregen wegens alle “psychische schade” die hij sinds die novemberdag in 2011 had opgelopen. Dat is meer dan de 20.000 euro die aan de slachtoffers was toegekend.

Ik sprak met Bernie Goldsmith, activist en organisator bij Occupy. Deze voormalig Wall Street-advocaat maakte het peppersprayincident van dichtbij mee. Ik was benieuwd hoe hij en zijn mededemonstranten over de schadevergoeding van Pike dachten.

Bernie Goldsmith.

VICE: Wat is er die dag gebeurd? Hoe heeft het zo uit de hand kunnen lopen?
Bernie Goldsmith: We hadden onze tenten overdag opgezet, en voorspeld dat de politie er rond een uur of drie ’s nachts zou zijn om de mensen die van plan waren de nacht daar door te brengen te verzamelen, daar een paar van te arresteren en de rest te laten vertrekken. We hadden gedacht dat het een standaard protest zou worden. Maar toen gebeurde er iets heel onhandigs, want de directie van de universiteit besloot toen dat het beter was om ons rond drie uur ‘s middags te verwijderen, net toen we omgeven waren door studenten.

Tot grote ergernis van alle aanwezigen, neem ik aan.
Dat is nog zacht uitgedrukt. Ik was die dag scout en stond op de uitkijk om in de gaten te houden of er politie in aantocht was. Tot mijn grote verbazing zag ik dat er niet een paar agenten aankwam om wat boetes uit te schrijven en ons weg te sturen, maar een hele troep ME’ers met helmen en schilden. We hadden de tenten midden op het gigantische veld in een cirkel opgezet, dus we waren eigenlijk niemand tot last. De demonstranten gingen in een kring om de tenten staan, met hun armen verstrengeld. Toen trok de politie de kring uit elkaar en sloeg een paar mensen in de boeien, en begon daarna de tenten af te breken.

Hoe reageerden de studenten?
Nou, dit hele gebeuren werd bijgewoond door massa’s studenten, die samengeschoold waren in een soort vorm van een gloeilamp. De politie had een veiligheidslint gespannen om de uittocht in goede banen te leiden. Een tweede groep studenten was langs de hals van die gloeilamp gaan zitten. Zo werd het de agenten moeilijk, maar niet onmogelijk gemaakt om arrestanten af te voeren, omdat ze over die rij mensen heen moesten. De agenten keken naar die rij en besloten toen om pepperspray op die mensen te spuiten.

Zag het eruit als een overhaaste beslissing? Ik denk dat die foto zo vaak gedeeld is omdat Pike daar zo onverschillig op staat.
Ze wisten heel even niet wat ze moesten doen. Pike had daar de leiding, en hij stond dus mensen in de ogen te spuiten. Als politiecommandant hoor je niet zelf de charges uit te voeren: je hoort op afstand te blijven zodat je de actie kunt bekijken en orders kunt geven. Ik denk dat ze hadden gerekend op meer lol. Ze dachten dat ze tegenover een stuk of honderd veganistische hippies zouden komen te staan. Ze hadden de operatie dan ook “Operation Eco-Friendly” genoemd.

Video van het peppersprayincident.

Hoe kwam je erachter dat Pike een schadevergoeding heeft gekregen?

Ik heb een vriend die Occupy niet wil opgeven. We zijn samen een staatsdatabase gaan doorspitten, en toen zagen we dus dat Pike een eis had ingediend. Ik ben toen gaan praten met verslaggever Corey Goldman, die we tijdens Occupy steeds op de hoogte hielden, en op die manier hebben we het naar buiten gebracht.

Wat vinden de mensen op UC Davis van Pikes compensatie? 
Er zijn drie dingen die ik er over kan vertellen. Allereerst heeft hij er wettelijk recht op: het is een uitkering van de verzekering. Maar het tweede punt is dat het verschrikkelijk onrechtvaardig is dat dat geld hem ook echt is toegewezen. En dan het derde punt: nadat hij zich schuldig gemaakt had aan die wandaden, kreeg hij niet alleen een cheque van 28.000 euro, maar gedurende de loop van het onderzoek heeft hij ook nog eens acht maanden betaald verlof gekregen. Zo wordt er een boodschap gegeven dat het voor agenten niet uitmaakt wat ze doen of hoeveel rechten ze schenden, omdat ze onderdeel uitmaken van een grote familie die voor zichzelf zorgt. Dat geeft agenten alleen nog maar meer het gevoel dat ze boven de wet staan. Ze voelen zich onschendbaar, dat verklaart hun handelen van die dag. Ze dachten dat hun acties geen consequenties zouden hebben, en dat is dus terecht gebleken. Wat zegt die betaling volgens jou over het resultaat van Occupy op UC Davis?
Het was een protest tegen het hoge collegegeld, en eigenlijk heeft iedereen verloren. De studenten hebben een rechtszaak tegen de universiteit aangespannen omdat hun rechten geschonden waren, de directie heeft uit moeten leggen waarom ze zo’n 150.000 euro had uitgegeven aan pr, de politieagenten hebben hun schadevergoeding gekregen, en Pike heeft 28.000 euro plus betaald verlof gekregen. Iedereen hier heeft geld gekregen en al dat geld is verspild, aangezien het project juist over de geldverspilling van de universiteit ging.

Wederom een meme van de peppersprayagent.

Dat klinkt vriendelijker dan hoe het uitpakte.
Ja, alle studenten werden heel boos – hoewel ze zich prima gedroegen. Ze vielen de agenten niet aan, maar ze jammerden en schreeuwden toen ze zagen dat medestudenten toegetakeld werden. De universiteitspolitie draaide uiteindelijk door en riep een andere politiepost op om al hun agenten te sturen. Ze grepen iedereen die ze konden grijpen, en gooiden ze in de cel. Toen mijn vrienden die avond vrijkwamen spraken we af in een café. We zaten nog steeds onder de pepperspray. Dit gebeurde allemaal op één dag. Wat is er na dit protest met de demonstranten gebeurd? Ben jij nog steeds actief betrokken bij een of andere beweging?

Ik geloof dat de Occupy-beweging niet meer bestaat. Het was een moment waarop alles op één lijn lag, er iets leek te veranderen in de wereld. Zoiets kan per definitie niet blijven bestaan, maar de veranderingen die eruit voortgekomen zijn wel. Occupy heeft een netwerk van activisten gecreëerd. Het heeft innovaties voortgebracht die in buursteden plaatsvinden, en aangezien dit op een universiteit plaatsvond heeft het een hele generatie studenten geleerd wat het belang is van activisme. Het heeft hen geleerd dat autoriteit niet altijd juist is, en die les hebben ze door het hele land verspreid. Je kunt niet omvatten op welke manieren het van invloed zal zijn op dit land, maar ze zullen zeker voortduren.

Heb je het met Pike te doen?
Ik wens Pike niks slechts toe. Ik leef met hem mee, zoals ik met ieder ander zou doen. Maar ik kan geen verontwaardiging opbrengen voor hoe hij behandeld is door de media en het publiek na het incident. Dat komt vooral doordat ik een rapport van zijn psychologisch onderzoek heb gelezen, en uit een verslag van zijn psychiater blijkt dat hij vooral boos was dat de wereld zijn handelen afkeurde. Dus ik denk niet dat hij in staat is om werkelijk te begrijpen wat hij misdaan heeft. Wat denk je van de doodsbedreigingen die hij heeft ontvangen?
Ik geloof gerust dat hij doodsbedreigingen heeft gehad, maar zelf heb ik ze ook gehad en ik krijg daar geen 28.000 euro voor. Ik denk dat het buitensporig en onverstandig is om hem met de dood te bedreigen – het geeft onze beweging, die niet-gewelddadig is, een slechte naam. Gezien zijn functie is het aantal manieren waarop hij collectieve sympathie kan winnen beperkt, dus ik vind het niet verkeerd dat hij ze uitbuit.

Is er geen protest georganiseerd als reactie op de uitbetaling?
Aanvankelijk had ik een demonstratie georganiseerd bij de hoorzitting voor de werknemersschadevergoeding. In reactie daarop hebben de universiteit en de advocaat van Pike besloten om het achter gesloten deuren te doen. Er komt dus geen demonstratie. En om eerlijk te zijn: het is al bijna twee jaar geleden, dus als we nu in groten getale zouden demonstreren, zou dat betekenen dat we niks nieuws te melden hebben. In plaats daarvan doen liever wat actuelere dingen.

Wat voor dingen zijn dat?
Ik werk met een paar partijen aan projecten, maar ik vrees dat ik niet kan vertellen wat voor dingen dat zijn. Veel van onze doelstellingen hebben te maken met het dwarsbomen van bestaande politieke instellingen – het zou dom zijn als we daar wat van weg zouden geven.

Daar kan ik inkomen. Bedankt, Bernie!