Met geldzorgen als één van de grootste stressfactoren voor millennials is het ironisch dat het zo moeilijk is om te ontdekken wat een behandeling tegen stress of depressie je uiteindelijk zal kosten. Als je voor 2019 op zoek bent naar een nieuwe of aanvullende zorgverzekering is het handig om te weten wat je wel en niet kunt verzekeren als het aankomt op je mentale gezondheid. We zochten uit welke kosten je vergoed kunt krijgen, zodat je niet opeens voor verrassingen komt te staan.
Het begint met naar de huisarts gaan voor een doorverwijzing …
Voor de vergoeding van mentale zorg moet je altijd eerst een doorverwijzing krijgen van je huisarts. De huisarts stelt vast wat de ernst en aard van je klachten zijn en maakt op basis daarvan een onderscheid tussen zorg die waarschijnlijk kort zal duren (generalistisch) en zorg die chronisch nodig is (gespecialiseerd). Ook kan de huisarts aanbieden eerst zelf wat vaker met je in gesprek te gaan of je naar een praktijkondersteuner (een POH) te sturen . Zo’n praktijkondersteuner heeft vaak een achtergrond in maatschappelijk werk en/of psychologie, maar is geen afgestudeerd psycholoog. De kosten voor een huisarts en een POH worden altijd volledig vergoed door de zorgverzekering, en hier hoef je geen eigen risico voor te betalen. Niet alle huisartsenpraktijken hebben een POH in huis.
Videos by VICE
Als je naar een psycholoog of psychiater gaat
Je huisarts vindt het tijd om je door te verwijzen naar een psycholoog of psychiater. De vergoeding van je behandeling is dan afhankelijk van het soort therapie dat de zorgverlener aanbiedt en de dekking van je verzekering. Over het algemeen vallen behandelingen die door een psycholoog of psychiater aangeboden worden onder de basisverzekering. Dit soort behandelingen zijn bijvoorbeeld gesprekstherapie of psychotherapie. Iedereen met een verzekering krijgt dit dus vergoed, maar moet wel eerst z’n eigen risico betalen. Standaard is dat 385 euro per jaar.
Als je een restitutiepolis hebt, krijg je de rest van de kosten van je behandelingen honderd procent vergoed. Als je een naturapolis hebt, krijg je ook alle kosten vergoed, mits je behandelaar een contract heeft met je verzekeraar. Je kan van te voren op de website van je zorgverzekeraar vinden met welke zorgverleners ze contracten hebben afgesloten. Meestal kun je dat op een website vinden met de zoekterm ‘zorgzoeker’. Geen resultaat? Dan is Google je vriend. Even zoeken op op ‘gecontracteerde zorg’ en de naam van je zorgverzekeraar levert je een lijst met zorgverleners op die zijn aangesloten bij je verzekeraar.
Verder is het van belang dat je psycholoog aangesloten zit bij een beroepsvereniging die door je verzekeraar erkend wordt. Ook dat is te vinden op de website van je zorgverzekeraar door op de website te zoeken naar ‘psychologie’. Tussen de voorwaarden van je verzekeraar staat een lijst erkende beroepsverenigingen.
Kortom: na een verwijzing krijg je de reguliere psychologische en psychiatrische behandelingen vergoed, maar die vergoeding hangt af van de psycholoog die je bezoekt.
Wat als je overspannen bent of een burn-out hebt?
Krijg je de diagnose ‘burn-out’, dan wordt het iets ingewikkelder. Omdat de medische erkenning van een burn-out anders is dan die van andere mentale gezondheidsproblemen zoals depressie, worden de behandelingen hiervoor over het algemeen niet vergoed. Een burn-out is namelijk een ‘aanpassingsstoornis’. Als je dus een psycholoog wil zien voor je burnout, houd er dan rekening mee dat je die niet vergoed zal krijgen.
Omdat er voor alternatieve geneeswijzen géén doorverwijzing nodig is, kun je in overleg met je huisarts wel een therapie kiezen die binnen een aanvullende verzekering valt. Sommige vormen van therapie bewegen ook een beetje tussen de basis- en aanvullende verzekering. Mindfulness trainingen vallen bijvoorbeeld in je basispakket als ze onderdeel zijn van de behandelingen van een psycholoog naar wie je bent doorverwezen bent door je huisarts. Maar ga je zonder doorverwijzing naar een zorgverlener die mindfulness aanbiedt als alternatieve zorg, dan krijg je die behandeling alleen vergoed als je een aanvullende verzekering hebt waar de behandeling binnen valt. Een overzicht van de soorten aanvullende zorg die verschillende zorgverzekeraars vergoeden kun je hier vinden.
Als je liever ayurveda of acupunctuur doet …
Voor een betere mentale gezondheid is niet alleen een bezoek aan een psycholoog een goede optie. Ook andere therapieën zoals acupunctuur of ayurveda kunnen helpen. Zulke therapieën worden door zorgverzekeraars ‘alternatieve geneeswijzen’ genoemd en worden nooit vergoed in een basisverzekering. Je kan je voor sommige alternatieve geneeswijzen laten verzekeren via een aanvullende verzekering. Welke en hoeveel behandelingen door een verzekeraar vergoed worden verschilt daarom. CZ kwam vorige week in het nieuws omdat ze stoppen met het vergoeden van ‘belachelijke’ behandelingen zoals reïncarnatietherapie: een therapievorm die door andere verzekeraars sowieso al niet vergoed werd. Omdat sommige alternatieve geneeswijzen in de aanvullende verzekering vallen hoef je geen eigen risico te betalen maar moet je wel een extra bedrag per maand betalen. Een handig overzicht van de van die kosten per zorgverzekeraar kun je hier en hier vinden. Afhankelijk van hoeveel je per maand extra betaalt, vergoedt de zorgverzekeraar gemiddeld 300 euro per jaar, met een maximale vergoeding van 45 euro per dag. De rest betaal je zelf.
Wat als je medicijnen voorgeschreven krijgt?
Het laatste stresspunt voor de vergoedingen van mentale zorg is medicatie. Als je psychiater je bijvoorbeeld antidepressiva voorschrijft, is het niet altijd gelijk helder hoe en wanneer je die vergoed krijgt. Via het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) kun je precies zien welke medicijnen vergoed worden en of er een eigen bijdrage nodig is voor het medicijn. Over het algemeen wordt alleen het generieke medicijn vergoedt, tenzij er een medische reden (zoals een allergie) is om een ander middel voor te schrijven. Gebruik je al een medicijn en wil je weten of je dat specifieke medicijn bij een zorgverzekeraar vergoed kan krijgen? Check deze vergelijker om te zien of je jouw medicijn vergoed kunt krijgen.
Als het lastig voor je is om hoge rekeningen te betalen, bijvoorbeeld de 385 euro van je eigen risico, weet dan dat je daarvoor ook altijd een betalingsregeling kunt treffen met je zorgverzekeraar. Dan betaal je bijvoorbeeld een paar tientjes per maand, in plaats van de gehele rekening in één keer. Als je minder dan 18.000 euro per jaar verdient, kom je in veel gemeenten bovendien in aanmerking voor een collectieve verzekering via de gemeente waar je woont (bijvoorbeeld in Amsterdam), waarbij je korting krijgt op je basisverzekering en een aanvullende verzekering gratis krijgt.
Het is in ieder geval een goed idee om een duidelijk beeld te krijgen van welke zorg je nodig hebt én wat het zal kosten, en een verzekering te vinden die daarbij aansluit. Het is misschien wel wat onwennig, om een prijskaartje te moeten hangen aan je eigen mentale gezondheid, maar je bespaart jezelf een hoop kopzorgen in de toekomst.