Większość ludzi wie o bombach zrzuconych na Hiroszimę i Nagasaki w 1945 roku, ale niewielu zdaje sobie sprawę z 2000 nuklearnych eksplozji, które miały miejsce na całym świecie w następnych latach — nie w celu zniszczenia konkretnych wojskowych celów, tylko po to, by zmierzyć siłę wybuchu.
Te atmosferyczne i podwodne testy były często przeprowadzane w obecności tak zwanych „weteranów atomowych” — żołnierzy stacjonujących w pobliżu wybuchu, którzy mieli za zadanie sprawdzić gotowość swoich sił na atak nuklearny.
Videos by VICE
Szacunki są różne, ale w samych Stanach Zjednoczonych prawdopodobnie około 40 tysięcy żołnierzy, głównie mężczyzn, obserwowało z bliska detonację bomby atomowej. Wiemy o tym, ponieważ amerykańskie wojsko jest stosunkowo przejrzyste w swoich programach nuklearnych. Jednak znacznie mniej znanym faktem jest, że europejskie mocarstwa jądrowe, takie jak Francja i Wielka Brytania, również wysyłały żołnierzy do dalekich krajów w roli królików doświadczalnych.
Po Stanach Zjednoczonych i Rosji Wielka Brytania była trzecim krajem, który opracował broń jądrową, przeprowadzając setki testów w latach 50. i 60. XX wieku. Wiele z tych kontrolowanych eksplozji miało miejsce w Maralindze, odległym rejonie Australii, zaludnionym głównie przez miejscowych rdzennych mieszkańców. Większe bomby wodorowe były detonowane na Oceanie Indyjskim u wybrzeży australijskiej Wyspy Bożego Narodzenia. 28 kwietnia 1958 roku brytyjskie wojsko przetestowało swoją najpotężniejszą bombę atomową, Grapple Y — była ona około 200 razy silniejsza od tej, która spadła na Hiroszimę.
Zdecydowana większość z 20 tysięcy brytyjskich żołnierzy nie została wcześniej poinformowana, że będzie uczestniczyć w ściśle tajnych testach broni atomowej. Mieli ścisłe rozkazy, by nie rozmawiać z nikim o ćwiczeniach — wszystko po to, by utrzymać próby w tajemnicy przed ogółem społeczeństwa. W ciągu następnych kilkudziesięciu lat wielu z tych żołnierzy cierpiało na raka i inne choroby, które można powiązać z ekspozycją na ekstremalne promieniowanie.
By być z nami na bieżąco: polub nas, obserwuj i koniecznie zaznacz w ustawieniach „Obserwuj najpierw”
Nowy film Motherboard pt. Weterani atomu został stworzony, aby zagwarantować, że wspomnienia tych żołnierzy nie zostaną na zawsze utracone.
W ramach filmu dokumentalnego rozmawiamy z atomowymi weteranami na konferencji British Nuclear Test Veterans Association (BNTVA) w Weston Super-Mare, niedaleko Bristolu, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób testy wpłynęły na zdrowie fizyczne i psychiczne byłych żołnierzy.
Niewiele osób w dzisiejszych czasach ma pełną świadomość skutków działania broni jądrowej. W większości krajów testy jądrowe zakończyły się w 1963 roku, kiedy największe mocarstwa jądrowe podpisały Układ o zakazie prób broni nuklearnej w atmosferze, w przestrzeni kosmicznej i pod wodą. Następnie w 1996 roku podpisano Traktat o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową (CTBT), zakładający całkowity zakaz przeprowadzania prób nuklearnych w dowolnym miejscu na świecie. Przez krótki okres w latach 90. świat wydawał się zmierzać ku przyszłości bez broni jądrowej.
Jednak nie wszystkie kraje podpisały traktat z 1996 roku. A po tym, jak silny nacisk na rozbrojenie nuklearne zmniejszył liczbę bomb jądrowych z 70 000 w późnych latach 80. do około 10 000 głowic obecnie, znów skłaniamy się w kierunku większej aktywności nuklearnej, zwłaszcza że Korea Północna, Chiny, Pakistan i Indie działają na rzecz rozwoju i ekspansji swoich arsenałów jądrowych. Tymczasem przywódcy polityczni nadal normalizują użycie tej broni, publicznie grożąc innym całkowitą zagładą.
Dlatego tak ważne jest, abyśmy usłyszeli bezpośrednio od weteranów atomu o tym, jak to jest z bliska doświadczyć niszczycielskiej mocy broni nuklearnej.
Artykuł pierwotnie ukazał się na VICE UK
Więcej na VICE:
More
From VICE
-
Domino's -
(Photo by Isa Foltin / Hoermanseder via Getty Images) -
Screenshot: Room Games -
(Photo by Smith Collection / Gado / Getty Images)