VICE serijal: Psihoaktivna Srbija

U utorak 24. aprila VICE Srbija kreće sa premijerama novog serijala filmova u kojem smo istraživali mitove i legende u vezi sa halucogenim dejstvima biljaka u prirodi koja nas okružuje. Pre nešto manje od 100.000 godina, kada smo već uveliko bili anatomski moderna bića, nešto fascinantno se desilo ljudskoj vrsti — rođenje svesti. Čak nešto manje od 40.000 godina je prošlo od trenutka kada smo postali u potpunosti simbolički razvijena bića. Ova promena se smatra najvećim evolutivnim korakom ljudskih bića do današnjeg dana, a integralno je povezan sa pojavom umetnosti na kamenju i na pećinskim zidovima, širom sveta.

U poslednjih tridesetak godina se rodila radikalna i vrlo zanimljiva teorija: da je ovo rođenje svesti u direktnoj vezi sa trenutkom kada su naši preci stupili u kontakt sa halucinogenim biljakama, kao i sa rođenjem šamanizma. Postoje mnogi pokazatelji koji nas usmeravaju ka zaključku da je u pitanju bila pećinska umetnost izmenjenog stanja svesti, to jest vizija. Da li je ovo istina ili nije pokazaće vreme. Za sada je hipoteza koju niko ne može da dokaže, ali niko ne može ni da je opovrgne.

Poenta je da su biljke i čovek u vrlo bliskom uzajamnom kontaktu od pamtiveka i da su biljke uticale na razvoj naše psihološke konstitucije, našeg društva i da rituali u kojima koristimo biljke predstavljaju neodvojivi deo naših života. Da li je u pitanju narodna medicina, lečenje rana, posekotina, prehlada, trovanja ili virusa, pa sve do društvenih i verskih rituala u kojima su biljke neodvojivi i ključni aspekt obreda. Koja je njihova uloga u svemu ovome? Kako je ona nastala? I da li kod nas postoje rituali, recepti i isceliteljske moći koji su usko vezani za ovo, balkansko područje?

Da li su na ovim prostorima nekada postojali narodi koji su se oslanjali upravo na lekovitu moć biljaka da nam otvore put transcedencije i dozvole pogled u onostrano i da li su možda neki ostali sačuvani i dan danas. Gde se povlači linija između mita, legende, priče, istorijskog događaja i realne, empirijske upotrebe biljaka je ono što smo pokušali da saznamo. Krenuli smo putem priča i mitova nekih od napoznatijih, ali i najređih ili potpuno zaboravljenih običaja i probali smo da iskusimo i saznamo kako su biljke pomagale našim narodima na balkanskom poluostrvu.

U prvoj epizodi bavimo se najozloglašenijim, najopasnijim i najpoznatijim biljkama koje spadaju u grupu takozvanih “Pomoćnica”. U pitanju su veoma otrovne biljke za koje je poznato da su bile uzročnici brojnih smrti, čudnih snoviđenja i bizarnih dešavanja. Korišćene su u veštičijim ritualima, poznatim slučajevima trovanja, ali i kao sredstvo za teranje nepoželjnih gostiju. U pitanju su bunike, tatule, velebilje i beli bun. Možda i najpoznatija fraza koju su naši roditelji koristili: “Jesi li jeo bunike”, ima uporište u istorijskim događajima. POGLEDAJTE PRVU EPIZODU:

U drugoj epizodi bavimo se grupom mističnih biljaka koje su bile inspiracija brojnih legendi, mitova i bajki. Od snoviđenja, preko kreativnog stvaranja pa sve do samospoznaje, u pitanju su biljke koje su u brojnim ritualima pratile čoveka sve do savremenih dana. Neke od njih su pelin, harmala, mak, hmelj, konoplja…

U trećoj i poslednjoj epizodi bavili smo se najvećom i najvažnijom grupom koja je zadužena za samospoznaju, rođenje ljudske apstraktne misli, doživljavanje dubokih religioznih iskustava, lečenja duševnih problema, pa čak i susreta sa stranim entitetima i božanskim bićima. U pitanju su najsnažniji halucinogeni poznati čoveku: psilocibin, muskarin i ostale pečurke.

POGLEDAJTE JOŠ: