Krijg je kanker van te veel zuurstof inademen?

Tegenwoordig lees je dat alles in de wereld kankerverwekkend is. De condooms die je gebruikt? Kankerverwekkend. Dat plastic flesje waar je uit drinkt? Kankerverwekkend. Je shampoo, je make-up en schoonmaakproducten? Kanker, kanker en nog eens kanker. Je zou bijna gaan denken dat alleen nog de zuurstof die we inademen niet kankerverwekkend is.

Maar nee hoor, zelfs de lucht is niet veilig. De zuurstof die je inademt blijkt een enorme sluipmoordenaar te zijn. Dat staat in een nieuw onderzoek, gepubliceerd in het medisch blad PeerJ, waarin er een verband wordt gelegd tussen hoge zuurstofniveaus en gevallen van longkanker.

Wanneer je lichaam zuurstof verwerkt, ontstaat er een bijproduct met de naam 'reactive oxygen species', ofwel ROS. Te veel ROS kan je DNA en je cellen beschadigen en bovendien leiden tot iets dat 'lipide peroxidatie' heet (klik hier als je er alles over wil weten). Daarnaast kan het tumoren veroorzaken.

Hoe hoger je je boven de zeespiegel bevindt, des te minder zuurstof er in de lucht zit. Vandaar dat als je als onervaren klimmer een berg beklimt, je in de buurt van de top steeds erger naar lucht moet happen. De onderzoekers van PeerJ analyseerden gevallen van kanker in 250 regio's in de VS. De plekken bevonden zich allemaal op verschillende hoogtes en de onderzoekers ontdekten dat longkanker steeds minder voorkwam op plekken die hoger gelegen waren. Voor elke kilometer boven zeeniveau nam het aantal longkankerincidenten af met 7,23 per 1000 inwoners. Dat is een significant verschil.

Uiteraard controleerden de onderzoekers voor factoren die invloed hebben op longkanker, zoals roken, zwaarlijvigheid en blootstelling aan radon. Ook andere factoren die door hoogte veranderen, zoals blootstelling aan zonlicht en vervuiling, werden meegenomen. De onderzoekers keken ook naar het effect van hoogte op de drie andere meest voorkomende soorten kanker – borst-, darm- en prostaatkanker – maar constateerden dat alleen longkanker wordt beïnvloed door het zuurstofniveau. Dat laatste doet vermoeden dat het inademen van zuurstof kankerverwekkend is, en niet alleen het feit dat iemand zich op een hogere locatie bevindt.

Wat heeft dit allemaal te betekenen? In de studie staat: "Als de gehele VS even hoog zou zijn gelegen als het hooggelegen county San Juan in Colorado (3473 meter), dan zouden er jaarlijks 65.496 minder gevallen van longkanker zijn."

Tijd om uit je stedelijke dal te kruipen en een bergtopje voor jezelf te vinden? Kamen Simeonov, een van de auteurs, vertelde me dat "mensen geen levensveranderende beslissingen moeten nemen op basis van dit onderzoek," omdat tot nu toe alleen maar is bevestigd dat "er een verband is tussen longkanker en hoogte, en dat dat atmosferisch afhankelijk is." Maar als je zo'n neurotisch type bent dat er alles aan doet om uit de buurt te blijven van alles wat ook maar een beetje kankerverwekkend is, dan is het wellicht een idee om de bergen in te trekken. Maar blijf wel uit de buurt van stedelijke gebieden, want ook daar krijg je kanker van.