Deze week landt een robot ter grootte van een koelkast op een komeet

​Er was van alles aan de hand in de ruimtevaartwereld de laatste tijd. Het begon twee weken geleden met een raket die vlak na de lancering ontplofte, een paar dagen later crashte een vliegtuigje van Virgin Galactic (ontworpen om toeristen naar de ruimte te krijgen) en Christopher Nolans nieuwste film Interstellar was dit weekend wereldwijd het best bezocht.

Woensdag rond vijf uur 's middags Nederlandse tijd, is er een kans dat een robotje ter grootte van een forse koelkast landt op een komeet. Tien jaar lang was de sonde Rosetta onderweg, met aan zich vast het landertje Philae. Na missies naar de maan, Mars, Venus en twee asteroïden weet de mens (in vorm van een robot) nu voor het eerst in de geschiedenis op een komeet te landen – als alles goed gaat ten minste.

Als het lukt is het een gruwelijke technologische prestatie, een nieuwe stap in de ontdekking van onze oorsprong en tegelijkertijd een nodig prestigeproject voor ruimtevaartorganisatie ESA.

Die Europese club heeft behoorlijk wat bijgedragen aan de ontwikkeling van de ruimtevaart, maar heeft vaak moeite om écht door te breken in de mainstream. In Nederland is dat tot nog toe alleen astronaut André Kuipers gelukt, die als ESA-astronaut naar het internationale ruimtestation ISS is geweest. Over het algemeen verschijnt ESA alleen in de kranten als het helemaal misgaat, zoals met het peperdure Galileo-project. Dat is een vervanging voor GPS-satellieten dat ver over budget is gegaan en waarvan het belang in twijfel wordt getrokken.

Maar nu heeft ESA PR-goud in handen, mocht het allemaal lukken. De bijbehorende mediacampagne doet niet onder voor een heuse blockbustertrailer.

De Hollywood-achtige video die Rosetta moet aanprijzen gaat niet over wetenschap maar over ambitie (met een bonus voor Game of Thrones-fans).

Officieel hamert ESA graag op de wetenschappelijke waarde van deze missie. Kometen zijn ontstaan bij de geboorte van ons zonnestelsel, ongeveer 4,6 miljard jaar geleden. Er zijn theorieën die beweren dat het water van onze oceanen voornamelijk van kometen afkomstig is en deze missie kan helpen om erachter te komen of dat waar is. Nog veel leuker is de theorie dat het leven misschien zijn oorsprong vindt buiten de aarde. En wie weet, misschien vindt Philae wel iets exotisch op komeet67P/Churyumov–Gerasimenko.

Maar een écht geslaagde ontdekkingsreis levert meer vragen op dan ie beantwoordt. Tegelijkertijd weet ESA maar al te goed dat er een grote kans is dat deze missie géén grote vragen gaat beantwoorden, en daarom hebben ze bovenstaand filmpje gemaakt. Ze willen laten zien dat ontdekkingsreizen niet altijd gaan om de directe return-on-investment.

De missies naar de maan in de jaren zestig gingen om internationale prestige en leverden een enorme technologische ontwikkeling op. Maar niemand had van tevoren kunnen bedenken dat het omkijken naar de aarde de échte erfenis zou zijn: voor het eerst kwam er een foto van de aarde als een fragiele planeet in een eindeloze leegte, en zo ontstond de milieubeweging.

De enige andere onderneming van de mens die tot zo veel technologische ontwikkeling en wijze levenslessen leidt, is oorlog voeren. Dan kies ik toch voor ruimtevaart.

Het is dan ook doodzonde dat verhalen over moderne ontdekkingsreizen vaak weggestopt worden op wetenschapspagina's. Het gaat over de meest nobele ondernemingen van onze tijd en die horen te schitteren op de voorpagina. Ik heb er goede hoop op dat de kwaliteitskranten van Nederland donderdagochtend de juiste keuze maken, maar je weet het nooit.

De komende jaren komen er spectaculaire missies aan: van een bemande missie naar een asteroïde, tot een kolonie op Mars, en -als klapper op de raket- waarschijnlijk een missie naar Europa, een maan van Jupiter waarbij de grootste kans bestaat op buitenaards leven binnen ons zonnestelsel. Verwondering, aandacht en een goed gevuld budget hiervoor is alles wat ik vraag.

Rosetta laat morgenochtend rond negen uur (Nederlandse tijd) lander Philae los. Tijdens zijn afdaling maakt het robotje foto's, dus die kan je gedurende de dag verwachten op je facebookfeed. Een gedetailleerd programma vind je hier. Rond vijf uur moet bij het controlecentrum in Frankrijk een bliepje binnenkomen dat het allemaal gelukt is. De livestream daarvan staat hier.