Φωτογραφίζοντας την Αβάσταχτη Μοναξιά στην Καρδιά της Ευρώπης

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Για να δημιουργήσει το τελευταίο του βιβλίο, το The Inner Circle of Europe, ο Gert Verbelen ταξίδεψε και πέρασε μια εβδομάδα φωτογραφίζοντας το γεωγραφικό κέντρο 18 χωρών της ευρωζώνης. Ο στόχος του ήταν να συναρμολογήσει μια αφηρημένη έννοια της ευρωζώνης ως συλλογική οντότητα. Ανακάλυψε πως με τη μετοίκηση των νεαρότερων γενεών στις μεγαλύτερες πόλεις και την έλλειψη ανάπτυξης στα μικρότερα χωριά ανά την Ευρώπη, οι ζωές των ανθρώπων εκεί είναι πολλές φορές πολύ πιο μοναχικές από όσο νομίζουμε.

Τον συνάντησα για να τον ρωτήσω σχετικά με τη νέα του δουλειά.

VICE: Τι σε ενέπνευσε να κάνεις αυτό το ταξίδι και γιατί διάλεξες τα γεωγραφικά κέντρα αυτών των χωρών;
Gert Verbelen: Ζω σε ένα μικρό χωριό έξω από τις Βρυξέλλες, που είναι κατά κάποιον τρόπο το κέντρο της Ευρώπης. Η ιδέα του να επισκεφτώ όλες της χώρες της ευρωζώνης, μου ήρθε όταν προστέθηκε σε αυτήν η 18η χώρα (Λετονία) το 2014. Δεν ήθελα να εστιάσω στις πρωτεύουσες, στις μεγάλες πόλεις, στις περιοχές με φωτογένεια.

Όχι. Ήθελα να επισκεφτώ ένα μέρος στην καρδιά κάθε χώρας, να μείνω εκεί, να εξερευνήσω και να πάρω φωτογραφίες για μια εβδομάδα ακριβώς. Με το να περιορίσω την παραμονή μου, αποκλείοντας την επιλογή να περιδιαβώ όλο το μήκος και πλάτος κάθε χώρας, κατάφερα να αποκτήσω μια πολύ πιο στενή σχέση με κάθε τοπική κοινότητα.

Πώς υπολόγισες τα κέντρα αυτών των χωρών και τις περιοχές μέσα στις οποίες μπορούσες να δουλέψεις;
Ο αδερφός μου, που είναι μαθηματικός, μου έδειξε πώς να υπολογίζω γεωγραφικά το κέντρο μια χώρας. Το πολύ περιορισμένο πλαίσιο, δημιούργησε ένα είδος γεωγραφικού κελιού, μέσα στο οποίο μπορούσα να λειτουργήσω με τη μεγαλύτερη δυνατή ελευθερία. Η ειρωνεία της τύχης το έφερε έτσι, που πάντα κατέληγα σε μέρη ημι-εγκαταλειμμένα, τα οποία είχαν αδειάσει από νέους οι οποίοι είχαν μετοικήσει σε μεγαλύτερες πόλεις για να βρουν δουλειά, αφήνοντας πίσω τους άδειους δρόμους και την παλιά, ξεφτισμένη δόξα μιας άλλης εποχής.

Και τι έγινε με τους περιορισμούς της γλώσσας;
Τα περιορισμένα μου γαλλικά και γερμανικά, με βοήθησαν εδώ και εκεί, αλλά αποδείχτηκε πως η πιο αποτελεσματική μέθοδος επικοινωνίας ήταν η νοηματική. «Μίλησα» για ώρες με έναν βοσκό σε ένα ισπανικό βουνό. Με κάλεσαν σε ένα εσθονικό σπίτι χωρίς να ανταλλάξουμε κάτι προφορικά. Στην Κύπρο, έφαγα το μεσημεριανό μου σε ένα μέρος που τα μόνα αγγλικά που ήξεραν ήταν το «lovely lovely». Όταν με δάγκωσε ένα σκυλί στη Λετονία, οι χωρικοί ζήτησαν από έναν μαθητή που είχε μόλις γυρίσει από Erasmus να γίνει ο διερμηνέας μου στο ιατρείο που με πήγαν και έπειτα στο νοσοκομείο.

Πρέπει να σε κοίταγαν και κάπως καχύποπτα. Ένας νέος, άγνωστος τύπος με μια κάμερα κρεμασμένη στον λαιμό του. Φαντάζομαι ότι πολλά από αυτά τα μέρη δεν δέχονται πολλού επισκέπτες.
Στα μικρά χωριά, οι ξένοι δεν είναι ιδιαίτερα καλοδεχούμενοι. Το κουτσομπολιό εξαπλώνεται γρήγορα και δεν ήθελα να δημιουργήσω πολλές υποψίες. Όταν ήμουν στη Σλοβενία, με ακολουθούσαν περιπολικά. Όταν βρεθείς σε μια μη-τουριστική περιοχή, όπου δεν υπάρχει κάτι το αξιοσημείωτο να φωτογραφήσεις, ο κόσμος θεωρεί πως έχεις εγκληματικά κίνητρα.

Ποιες χώρες είναι πιο φιλόξενες και η φιλοξενία τους αντικατόπτριζε την οικονομική τους θέση στην Ευρώπη;
Πρέπει να πω πως αισθάνθηκα πιο ζεστά στον Νότο, τόσο από άποψη κλίματος όσο και από άποψη ανθρώπων, αν και αυτή η σύγκριση δεν ίσχυε παντού. Αλλά, τελικά, αυτήν την αίσθηση φιλοξενίας τη λαμβάνεις από μεμονωμένα άτομα και όχι τόσο από την οικονομική κατάσταση της εκάστοτε χώρας. Η λιγότερο φιλόξενη στιγμή που βίωσα ήταν στη Λετονία, όταν με δάγκωσε ο σκύλος, ο οποίος έσπασε την αλυσίδα του και μου επιτέθηκε. Ο νεαρός όμως, που με πήγε στο νοσοκομείο, ήταν εξαιρετικός.

Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα και η μαζική είσοδος μεταναστών είναι δύο από τις βασικές ειδήσεις της επικαιρότητας μέσα στο 2015. Παρατήρησες κάτι από τα δύο όσο ήσουν εκεί;
Είδα μια κατάσταση να χειροτερεύει και είδα πολύ απόγνωση, ειδικά από τους νέους. Λίγες ελπίδες για κάτι καλύτερο, λίγες δουλειές, το συνεχώς αυξανόμενο κόστος ζωής και η μηδενικές ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον. Πολύς κόσμος, που γνώρισα εκεί, ήταν έτοιμος να μεταναστεύσει σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, όπου οι οικονομικές συνθήκες ήταν καλύτερες.

Όσο ήμουν εκεί, ένιωσα μια φοβερή έχθρα προς τη Γερμανία και τους ηγέτες της. Η Ευρώπη φαινόταν να αποτυγχάνει να βοηθήσει τους κατοίκους των μικρότερων χωριών. Για αυτούς, η ευρωζώνη απειλούσε την τοπική τους οικονομία. Ο κόσμος φοβόταν ότι θα χάσει τις παραδόσεις και την ταυτότητά του. Γενικά, αυτό που μου έμεινε από το ταξίδι μου, είναι πως αυτή η έξοδος από τα χωριά προς τις μεγαλύτερες πόλεις, ο γερασμένος πληθυσμός και η έλλειψη εργασίας, είχε ως αποτέλεσμα μια τεράστια αίσθηση μοναξιάς.

Περισσότερα από το VICE

Γιατί οι Άνθρωποι που Κάνουν Επέμβαση για να Χάσουν Βάρος Έχουν Περισσότερες Τάσεις Αυτοκτονίας;

To «πιο Επικίνδυνο Ναρκωτικό του Κόσμου» Φυτρώνει στη Ρουμανία

Τι Έχουν Μάθει για τις Σχέσεις οι Yπαλλήλοι των ΙΚΕΑ;