FYI.

This story is over 5 years old.

Αθήνα

Νοσταλγικές Φωτογραφίες του Χωριού που Ήταν η Αθήνα της Δεκαετίας του 1860

Φωτογραφικό υλικό από το αρχείο του συλλέκτη Johan Adolf Andersohns, που έσωσε μοναδικές φωτογραφίες από την Αθήνα τoυ 19ου αιώνα.

Μετά το τέλος της Ελληνικής Επανάστασης και την ίδρυση του ελληνικού κράτους το 1830, η Αθήνα ήταν για πολλές δεκαετίες ένα χωριό με μερικές χιλιάδες κατοίκους. Στην πρώτη απογραφή του 1833, ο πληθυσμός του Δήμου Αθηναίων ήταν μόλις 4.000 κάτοικοι. Μία πόλη ουσιαστικά κατεστραμμένη από τις συγκρούσεις της Επανάστασης, η Αθήνα δεν θύμιζε σε τίποτα τις κοσμοπολίτικες ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις εκείνης της εποχής, όπως ήταν η Κωνσταντινούπολη, το Βερολίνο και το Παρίσι. Πολύ αργότερα, οι ιστορικές συγκυρίες -και κυρίως η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, που ένωσε την πρωτεύουσα και τον Πειραιά με τους προσφυγικούς συνοικισμούς- θα έκαναν αυτό το χωριό το μητροπολιτικό κέντρο της Ελλάδας και του ελληνισμού.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παρότι η Αθήνα του 19ου αιώνα ήταν μικρή και παρηκμασμένη, οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες εκείνης της εποχής συναρπάζουν, αφού μας δείχνουν μία πόλη που ανήκει για πάντα στο παρελθόν: ελάχιστες ασφαλτοστρώσεις, σπίτια από πέτρα και ατελείωτα χωράφια γύρω από την Ακρόπολη και το ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Άνθρωποι καλλιεργούσαν και έβοσκαν πρόβατα εκεί όπου σήμερα έχουν χτιστεί πενταόροφορες πολυκατοικίες.

Μοναδικές σκηνές από την ελληνική πρωτεύουσα των ετών 1860-1868 προσφέρουν οι φωτογραφίες από το αρχείο του συλλέκτη Johan Adolf Andersohns, που βρίσκονται στο μουσείο Vänersborgs, το οποίο ίδρυσε ο ίδιος στη νότια Σουηδία. Ο Johan Andersohns ταξίδεψε στην Αθήνα το 1868, όταν ο πληθυσμός της Αθήνας έφτανε μετά βίας τους 44.500 κατοίκους. Κατά την περιήγησή του στα περίχωρα της πόλης, ο Σουηδός συγκέντρωσε φωτογραφικό υλικό και επισκέφτηκε το αθηναϊκό φωτογραφείο του Δημήτρη Κωνσταντινίδη, ενός ρηξικέλευθου και πρωτοποριακού φωτογράφου της εποχής. Το αποτέλεσμα της περιήγησης είναι μία συλλογή - μπορείτε να την βρείτε εδώ μαζί με άλλες φωτογραφίες λαογραφικού ενδιαφέροντας ελληνική πρωτεύουσα μας τους τελευταίους δύο αιώνες:

Άποψη της Ακρόπολης και του Ωδείου Ηρώδου Αττικού από την περιοχή του Θησείου. Η φωτογραφία τραβήχτηκε γύρω στα 1860 από τον Αθηναίο φωτογράφο, Δημήτρη Κωνσταντίνου. Στο κάτω μέρος της φωτογραφίας αναγνωρίζεται η Διονυσίου Αεροπαγίτου, δρόμος που θα ασφαλτοστρωθεί και αργότερα θα πεζοδρομηθεί. Εντύπωση βέβαια προκαλεί ο φράγκικος πύργος στα αριστερά που έχει ενσωματωθεί στο λόφο της ακρόπολης, ένα μνημείο του 13ου αιώνα, ύψους 26 μέτρων που ατυχώς το 1874 θα γκρεμιστεί από τον κλασικίζοντα Ερρίκο Σλήμαν. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι χωμάτινες ροές που κυλούνε από τα τείχη. Πρόκειται για υπολείμματα από τον καθαρισμό της ακρόπολης με την καθαίρεση των τουρκικών κατοικιών.

Άποψη της Ακρόπολης και των Στύλων του Ολυμπίου Διός από τη νότια πλευρά της Αθήνας. Μπροστά από τους Στύλους διακρίνονται τα τραπεζοκαθίσματα των καφενείων και των μαγαζιών που βλέπουμε στα αριστερά της φωτογραφίας. Η ύπαρξή τους εντός του αρχαιολογικού χώρου είχε προκαλέσει εκείνη την εποχή τις έντονες διαμαρτυρίες της υψηλής αθηναϊκής διανόησης.

Άποψη του Υμηττού, των Στύλων του Ολυμπίου Διός και της Πύλης του Ανδριανού από την Ακρόπολη. Πολύ αργότερα, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, στην περιοχή -μεταξύ των λόφων Αρδηττού και Άγρα- θα χτιστεί το Παναθηναϊκό Στάδιο και θα σχηματιστούν μερικές από τις πιο πυκνοκατοικημένες συνοικίες της Αθήνας, όπως το Παγκράτι, ο Βύρωνας και η Καισαριανή. Είναι ενδιαφέρον ότι διακρίνεται και ο πεσμένος στύλος του ναού του Διός, που κατέπεσε το 1852 εξαιτίας μίας ισχυρής θύελλας που χτύπησε την Αττική.

Φωτογραφία όπου απεικονίζονται οι Στύλοι του Ολυμπίου Διός, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. και αποτέλεσε τον μεγαλύτερο ναό της Ελλάδας κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Ο ναός κατασκευάστηκε από πεντελικό μάρμαρο και είχε 96 μέτρα μήκος στις άκρες του και 40 μέτρα στην ανατολική και δυτική πρόσοψη. Είχε 104 κίονες Κορινθιακού ρυθμού, ο κάθε ένας 17 μέτρα ύψος, 2,6 μέτρα διάμετρο και βάρος 364 τόνους περίπου. 48 κίονες στεκόταν σε τριπλή σειρά κάτω από τα αετώματακαι 56 σε διπλή σειρά στα άκρα. Μόνο 15 από τους αρχικούς κίονες του ναού παραμένουν όρθιοι σήμερα. Ένας θυελλώδης άνεμος έριξε έναν κίονα το 1852, ο οποίος παρέμεινε στο ίδιο ακριβώς σημείο.

Φωτογραφία όπου διακρίνεται ο ναός του Ηφαίστου, η Ακρόπολη και η συνοικία «Βρυσάκι», που έξι δεκαετίες αργότερα θα γκρεμιστεί για να αναδυθούν οι αρχαιότητες της ρωμαϊκής αγοράς.

Άποψη της Ακρόπολης και των σπιτιών της Αθήνας από του Φιλοπάππου. Και εδώ διακρίνεται ο φράγκικος πύργος του 13ου αιώνα που αργότερα θα κατεδαφιστεί.

Φωτογραφία τραβηγμένη τη δεκαετία του 1860 από το λόφο της Ακρόπολης, που παρουσιάζει το ναό της Αθηνάς Νίκης.

Ο Ναός του Ηφαίστου στο Θησείο. Πρόκειται για έναν από τους πλέον διατηρημένους αρχαίους ναούς του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Ο ναός άρχισε να χτίζεται το 450 π.Χ. στο λόφο του Αγοραίου Κολωνού, στο δυτικό μέρος της Αρχαίας Αγοράς. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε γύρω στο 421 π.Χ. Ο πιθανότερος λόγος που διάρκεσαν τόσο πολύ οι εργασίες στο ναό του Ηφαίστου είναι ότι με το οικοδομικό πρόγραμμα του Περικλή δόθηκε προτεραιότητα στον Παρθενώνα, από το 447 π.Χ., και στο ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, από το 444 π.Χ.

Περισσότερα από το VICE

Ένα Ξεχασμένο Τηλεοπτικό Διαμάντι από τις Καταλήψεις του 1995

Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Έναν Παρκαδόρο Ελληνικού Νυχτερινού Μαγαζιού

Σπάνιες Φωτογραφίες από την Κοινότητα Όπου Κάποτε Αυτοκτόνησαν Μαζικά 909 Άτομα

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.