Ο Συντηρητικός Πολιτικός που Έμελλε να Γίνει Οικουμενικός Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Πολλοί άνθρωποι, ανεξαρτήτως ιδεολογικής και πολιτικής προέλευσης, έσπευσαν το πρωί της Δευτέρας (21/11) να αποχαιρετήσουν διαδικτυακά τον Κωστή Στεφανόπουλο -είχαν περάσει μόλις λίγες ώρες από την είδηση του θανάτου του στο νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Για τον «μοναχικό πρόεδρο», όπως τιτλοφορείται χαρακτηριστικά η αυτοβιογραφία του, η «νύχτα που μας περιμένει όλους», έμελλε να είναι το βράδυ της Κυριακής. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, αλλά και απλοί πολίτες που έτυχε να τον γνωρίσουν, έγραψαν το κατιτίς τους σε μια προσπάθεια να σκιαγραφήσουν, ως ελάχιστο φόρο τιμής, τα πεπραγμένα του εκλιπόντος. Ανέκδοτες ιστορίες, εμβληματικές ομιλίες, απλές καθημερινές στιγμές συνόδευσαν το άτυπο μνημόσυνο στα social media και τις πολιτικές ιστοσελίδες. Βέβαια, στη χώρα που «ο νεκρός δεδικαίωται», οι νεκρολογίες είθισται να μετατρέπονται με χαρακτηριστική ευκολία σε «αγιογραφίες». Η περίπτωση του Κωστή Στεφανόπουλου, όμως, είναι ομολογουμένως ξεχωριστή.

Παρότι υπήρξε ένας πολιτικός με συντηρητικά αντανακλαστικά, κατάφερε να συγκρουστεί με το ίδιο του το είναι, υπηρετώντας με συνέπεια, αξιοπρέπεια και χωρίς ιδεοληψίες, το ανώτατο -αν και «διακοσμητικό» σύμφωνα με τον ίδιο- αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Το 2001, όταν ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, του μετέφερε το αίτημα να διεξαχθεί δημοψήφισμα για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, εκείνος αν και θρησκευόμενος, επέλεξε να υπηρετήσει τις διατάξεις του Συντάγματος, αδιαφορώντας για τα ελληνορθόξα συλλαλητήρια που η Ιεραρχία της Εκκλησίας είχε στήσει απ' άκρη σε άκρη στα αστικά κέντρα της χώρας. Ήταν ο ίδιος, ο συντηρητικός δεξιός πολιτικός, που προ δεκαπενταετίας, υποστήριξε έναν αριστούχο Αλβανό μαθητή, τον Οδυσσέα Τσενάι, κλείνοντας τα αυτιά του στις ακραιφνείς εθνικιστικές και ξενοφοβικές φωνές της εποχής, που θεωρούσαν πως η θέση του σημαιοφόρου στις μαθητικές παρελάσεις αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των Ελλήνων.

Η φορτισμένη ομιλία του ενώπιον του πλανητάρχη, Μπιλ Κλίντον, το Νοέμβριο του '99, αλλά και η διαφωνία του αναφορικά με την παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο το '89 -μια διαφωνία την οποία θα μπορούσε να κεφαλαιοποιήσει αργότερα ως βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ, θέση την οποία αρνήθηκε- ήταν δυο ακόμα στιγμές που συνοψίζουν τις αντιθέσεις του πολιτικού ανδρός. Υπάρχουν και άλλα μικρά, ασήμαντα πλέον γεγονότα που αποκαλύπτουν το ποιόν του. Κάποια εξ αυτών υπενθύμισε με ένα post του στα social media ο επικεφαλής του Ποταμιού, Σταύρος Θεοδωράκης. Όπως για παράδειγμα ότι σταμάτησε να εισπράττει τη βουλευτική του αποζημίωση, όταν ανέλαβε το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, ενώ αρνήθηκε τα αναδρομικά που εξασφάλιζαν οι βουλευτές. Επίσης, εξόχως σπάνιο για Ελληνα πολιτικό είναι το γεγονός πως -έπειτα από τη διάλυση της ΔΗΑΝΑ- επέστρεψε στο κράτος την προεκλογική επιχορήγηση που έλαβε, ενώ σε όσους ιδιώτες τον είχαν ενισχύσει έδωσε πίσω τα χρήματά τους. Δικαιώνοντας με αυτό τον τρόπο εκείνα τα «αρχαία» προεκλογικά φυλλάδια της ΔΗΑΝΑ που πάνω στην φωτογραφία του είχαν τον χαρακτηρισμό: έντιμος.

Χαρακτηρισμό που επιβεβαιώνουν πολλοί σήμερα, όχι για να δικαιώσουν τον νεκρό, αλλά γιατί είναι αλήθεια. Δίπλα στο «έντιμος» θα μπορούσε να προσθέσει κανείς το «ειλικρινής». Το θυμήθηκα διαβάζοντας μια παλιά του συνέντευξη -από τις ελάχιστες που είχε δώσει, επιλέγοντας ο ίδιος το περιοδικό Schooligans. Τον είχαν ρωτήσει: «Στα 10 χρόνια που είστε Πρόεδρος της Δημοκρατίας ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας αποτυχία;».

Είχε απαντήσει με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Δεν υπήρχαν περιθώρια αποτυχίας, γιατί δεν υπήρχαν περιθώρια ενεργείας».

«Έστω κάτι για το οποίο μετανιώσατε;»

«Δεν θυμάμαι… Οι μέρες περνάνε ασήμαντες στην Προεδρία».

Εξίσου ειλικρινής ήταν και στην αυτοβιογραφία του, την οποία επιμελήθηκε η Νίτσα Λουλέ και παρουσιάστηκε πριν από μερικά χρόνια στην Παλιά Βουλή. Εκεί μεταξύ άλλων αποκάλυψε πως: «… δεν είχα τύχη με τις γυναίκες, ούτε ιδιαίτερα ερωτύλος ήμουν. Ίσως φταίει που για πολλά χρόνια έκανα έρωτα επί πληρωμή, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι νέοι της εποχής. Ήταν δύσκολο να βγάλεις κοπέλα στην επαρχία. Υπήρχε κίνδυνος να την εκθέσεις».

Από σήμερα ο Κωστής Στεφανόπουλος αποτελεί κομμάτι της πολιτικής ιστορίας αυτού του τόπου. Βέβαια το πλέγμα της ζωής του μπορούν να το «χρωματίσουν» διάφορες αποχρώσεις υποκειμενισμού: οι επικριτές του θα τον θυμούνται ως έναν «άχρωμο» και «άοσμο» συντηρητικό δικηγόρο από την Αχαΐα, έναν σκληρό αντικομμουνιστή. ΄Αλλοι πάλι ως έναν έντιμο και ειλικρινή πολιτικό -εκείνο το είδος που τελεί υπό εξαφάνιση στις μέρες μας. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ένα: ο Κωστής Στεφανόπουλος γεννήθηκε και πέθανε χωρίς αυταπάτες. Χάνοντας δυο φορές στις εκλογές για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας (το '81 από τον Αβέρωφ και το '84 από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη) και αποτυγχάνοντας με τη ΔΗΑΝΑ, η μοίρα έμοιαζε να τον έχει «εξορίσει» στη λήθη της μεταπολιτευτικής ιστορίας. Εν τέλει, οι πολιτικές συγκυρίες τα έφεραν έτσι και όταν έφτασε η ώρα έγινε ένας οικουμενικός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τιμώντας με τις πράξεις και τη στάση του έναν άχαρο «διακοσμητικό» θεσμό.

Περισσότερα από τo VICE

Ένα Δεκαήμερο Σεξ Πάρτι σε ένα Αγρόκτημα

Στο Ευρωδικαστήριο η πιο Άγρια Νύχτα στα Σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ

Η Νύχτα που Σκότωσα το Παιδί που μου Έκανε Bullying