Το Πορνό και ο Τουρισμός των Ερειπίων Δεν Γεννήθηκε στην Ελλάδα

Πριν από λίγα χρόνια, είχαν ρωτήσει σε μια συνέντευξη τον Jeffrey Eugenides, συγγραφέα του υπέροχου βιβλίου Αυτόχειρες Παρθένοι (εκδ. Libro), το οποίο αργότερα μετέφερε στη μεγάλη οθόνη η Sofia Coppola, καθώς και του εξαιρετικού Middlesex (Α΄ εκδ. Libro) που του χάρισε ένα βραβείο Πούλιτζερ, ποια είναι η γνώμη του για τη δουλειά δύο φωτογράφων. Οι δύο Γάλλοι επαγγελματίες είχαν αποτυπώσει με ομολογουμένως άρτιο καλλιτεχνικά τρόπο την παρακμή του Ντιτρόιτ (γενέτειρα του συγγραφέα), την άλλοτε κραταιά μητρόπολη, η οποία από οικονομική ατμομηχανή των ΗΠΑ και επίκεντρο της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας, κατέληξε με τα χρόνια σε πόλη-φάντασμα, δίχως ίχνος από την αίγλη του ένδοξου παρελθόντος. Ο Eugenides απάντησε χωρίς περιστροφές: «Δεν χρειάζεται να δω αυτές τις φωτογραφίες. Τις μισώ. Τις αποκαλώ “το πορνό των ερειπίων”. Ιδίως όταν πρόκειται για Γάλλους φωτογράφους, οι οποίοι πιστεύουν ότι είναι “όμορφο” που αυτό το μέρος σαπίζει. Έχει κουράσει τους κατοίκους του Ντιτρόιτ αυτού του είδους η προσέγγιση, να αισθητικοποιείς τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει μια πόλη. Όλα τα μέρη που φωτογράφισαν τα γνωρίζω πολύ καλά από τα 15 μου. Το να έρχονται και να τραβάνε φωτογραφίες 30 χρόνια μετά, δεν είναι κατά τη γνώμη μου αποκαλυπτικό, από καμία άποψη».

Διαβάζοντας για το τουριστικό πακέτο του The Guardian, το οποίο αποσύρθηκε μετά την κατακραυγή, τα λόγια του συγγραφέα επανήλθαν αίφνης στο μυαλό μου, επίκαιρα όσο ποτέ. Η «πορνογραφία των ερειπίων» αυτήν τη φορά «τουριστικοποιείται» με κυνικότητα, έχοντας ως πεδίο «ερευνών» την Ελλάδα, προκαλώντας ασφαλώς εγχώριες αντιδράσεις. Εν προκειμένω, δεν πρόκειται όμως για ένα φωτογραφικό κάδρο που αποτυπώνει την παρακμή του Ντιτρόιτ, έπειτα από αρκετές δεκαετίες, αλλά για μια full pack «τουριστική εμπειρία επτά νυχτών» που υπόσχεται «αυθεντική δυστυχία» -απόρροια της οικονομικής κρίσης-, αλλά και ένα inside tour στο προσφυγικό δράμα, με συμμετοχή στελεχών ΜΚΟ, ενός πρώην υπουργού (δεν αναφέρεται ποιος είναι), τοπικών δημοσιογράφων και άλλων ειδικών. «Γνωρίστε οικογένειες ντόπιων στην Αθήνα, προκειμένου να ανακαλύψετε πώς έχει επηρεαστεί η ζωή τους από τις συνέπειες της κρίσης», γράφει σε άλλο σημείο η διαφήμιση της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας, αφήνοντας με την απορία τον αναγνώστη, αν θα προσφέρεται και η δυνατότητα αναμνηστικών φωτογραφιών των τουριστών και των «φτωχών ιθαγενών» αγκαλιά, στην κουζινούλα κάποιας γκαρσονιέρας στο κέντρο της Αθήνας.

VICE Video: Μέρες και Νύχτες ενός Ξένου Ανταποκριτή στην Αθήνα της Κρίσης

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Ο τουρισμός αυτού του είδους αποπνέει μια αίσθηση φθονερής ανωτερότητας - σίγουρα όχι πάντως ενδιαφέροντος και ουσιαστικής ανθρώπινης αλληλεπίδρασης και αλληλεγγύης. Η προφανής εμπορευματοποίηση της φτώχειας -στην προνομιακή τιμή των 2.500 λιρών- και η ηδονοβλεψία στα απομεινάρια της κρίσης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί προσπάθεια για να αναδειχθούν οι «συνέπειες που συνεχίζουν να έχουν η οικονομική και η προσφυγική κρίση στην Ελλάδα», όπως αναφέρει η εφημερίδα. Ούτε φυσικά οι τουρίστες έρχονται για να ανακαλύψουν «τα διδάγματα που μπορούν να αντληθούν για την υπόλοιπη Ευρώπη». Ωραία λόγια, για να γεμίζουν διαφημιστικές ρεκλάμες και ταμεία, όμως δεν πείθουν. Το φαινόμενο, βέβαια, δεν είναι καινούριο. Οι φαβέλες του Ρίο, οι παραγκουπόλεις της Βομβάης, οι φτωχογειτονιές του Γιοχάνεσμπουργκ και ολόκληρη η Αφρική φιλοξενούν, χρόνια τώρα, οργανωμένα γκρουπ τουριστών που αναζητούν μια αίσθηση «αυθεντικότητας», πέρα από τα παραδοσιακά αξιοθέατα, με περιηγήσεις στις πιο εξαθλιωμένες συνοικίες μιας πόλης. Τώρα, μπήκαμε κι εμείς στη λίστα. Το δεκαετές δράμα μας, αλλά και η προσφυγική κρίση μετατράπηκε από τη μια στιγμή στην άλλη σε τουριστικές μπίζνες. Όσο για το φινάλε αυτής της ξεχωριστής εμπειρίας; Οι διοργανωτές φέρεται να ετοίμαζαν μια ανασκόπηση του ταξιδιού στην οδό Μνησικλέους, όπου με φόντο το ελληνικό ηλιοβασίλεμα οι τουρίστες θα μπορούσαν να στοχαστούν περί κρίσης - προσφυγικής, οικονομικής, ποιος ξέρει, μπορεί να τους έπιανε και καμιά υπαρξιακή. Για λίγο. Μέχρι να έρθει το γλυκό.

Περισσότερα από το VICE

Οι RFU Ενώθηκαν για να Αλλάξουν το Ελληνικό Ποδόσφαιρο και Ζητούν «Αποποινικοποίηση των Καπνογόνων»

Αυτές οι Ασκήσεις Αναπνοής Μπορούν να σε Κάνουν να την Παλέψεις Μέσα σε Λίγα Λεπτά

To «Αραπάκι» Δεν θα Λέγεται πια «Αραπάκι»