Διασκέδαση

Προσπαθήσαμε να Βρούμε από πού Προέρχεται η Φράση «Μιλάς με Γρίφους Γέροντα»

Μια «Οδύσσεια», κάπου μεταξύ Τόλκιν και Κόναν του Βάρβαρου.
48884999107_d6508ee6b8_k
Εικόνα: Flickr/Marcin Grota

Καθημερινά χρησιμοποιούμε αμέτρητες ατάκες και λέξεις που έχουν μεγάλη ιστορία, την οποία δεν γνωρίζουμε. Πολλές από αυτές προέρχονται από την αρχαιότητα, όπως το θρυλικό «Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα», μια ευγενική παραχώρηση του Αισώπου.Ή ο «Κέρβερος», δηλαδή ο σούπερ cool σκύλος με τα τρία κεφάλια που φύλαγε τις πύλες του Άδη.

Μια ακόμη φράση που χρησιμοποιούμε συχνά -ειδικά τα τελευταία χρόνια- είναι η αγαπημένη: Μιλάς με γρίφους γέροντα. Όταν ένας φίλος ή φίλη μάς λέει κάτι που δεν βγάζει νόημα, χρησιμοποιούμε την εν λόγω φράση για να δείξουμε με χιούμορ ότι δεν καταλάβαμε τι θέλει να πει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για αρκετά μεγάλο διάστημα νόμιζα ότι προέρχεται από κάποιο αρχαίο δράμα ή πως είχε ειπωθεί από βασιλέα που είχε ζητήσει συμβουλές από έναν σοφό της εποχής. Ωστόσο, ψάχνοντας την προέλευσή της ανακάλυψα με έκπληξη ότι η φράση προκύπτει από ένα ανέκδοτο με τον Κόναν τον Βάρβαρο.

Τουλάχιστον, οι ελάχιστες πηγές που κατάφερα να βρω αυτό δείχνουν.

Παραθέτω το ανέκδοτο σε μία από τις μορφές που το βρήκα στο Διαδίκτυο:

Ο Κόναν πληροφορείται ότι στην άλλη άκρη του κόσμου υπάρχει ένα πανύψηλο βουνό. Στην κορυφή του βρίσκεται ένα παλάτι στο οποίο κατοικεί ο γέροντας, που κατέχει την απόλυτη σοφία της ζωής.

Ζαλώνεται, λοιπόν, την ασπίδα, γραπώνει τη σπάθα, φοράει το γούνινο σωβρακάκι του και ξεκινάει για το βουνό.

Περνάει την Έρημο της Δίψας, το Φαράγγι Χωρίς Πάτο, ξυστά απ' το «Πηγάδι των Χιλίων Ευχών» και μετά από πορεία 100 ημερών στην Τούνδρα των Μηδέν Βαθμών Κέλβιν, φτάνει στους πρόποδες του Βουνού της Σοφίας, το οποίο βλέπει να χάνεται μέσα στα σύννεφα.

Αρχίζει την ανάβαση, τα μπράτσα σφίγγονται, οι φλέβες τινάζονται, μόνο το γούνινο σωβρακάκι τον προστατεύει απ' το κρύο.

Βρυχάται, όταν κουρασμένος από την ανάβαση, πατάει στο πλάτωμα στην κορυφή και βλέπει το κάστρο του Γέροντα να ορθώνεται απροσπέλαστο μπροστά του.

Η ξύλινη πύλη είναι κλειστή, αλλά την γκρεμίζει βρυχώμενος με ένα χτύπημα της ασπίδας του. Η επόμενη πόρτα, πιο βαριά, απαιτεί δυνατότερο χτύπημα. Η τρίτη, σιδερένια, πέφτει μετά απ' το δεύτερο χτύπημά του. Η τελευταία βαριά σιδερένια πόρτα πέφτει με θόρυβο καθώς ο βρυχηθμός του Κόναν σπάει τη σιωπή της ψυχρής κυκλικής αίθουσας, στην οποία ο γέροντας συλλογίζεται με τα δάχτυλα ενωμένα κάτω απ'το πηγούνι του, καθισμένος στον θρόνο του.

Ο Κόναν πλησιάζει το κέντρο της αίθουσας και ακουμπάει τα όπλα του μπροστά στα πόδια του Σοφού.

  • Ρισπέκτ, γέροντα. Μου είπαν ότι κατέχεις το μυστικό των μυστικών.
  • Υπάρχουν και τα πόμολα, Κόναν.
  • Μιλάς με γρίφους, γέροντα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εντάξει, καλούτσικο ήταν.

Συνεχίζοντας το ψάξιμο ανακάλυψα ότι είναι "universal" ανέκδοτο αφού υπάρχει και σε αγγλική εκδοχή.

Η ανακάλυψη που με μπέρδεψε, όμως, έχει να κάνει με το γεγονός ότι μια παρόμοια ατάκα υπάρχει και στο έπος του Τόλκιν, «Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών». Στους «Δύο Πύργους», o Άραγκον πλησιάζει τον Γκάνταλφ και του λέει: «Ένα πράγμα δεν έχει αλλάξει φίλε μου, ακόμα μιλάς με γρίφους», για να πάρει την απάντηση: «Τι; Γρίφους; Όχι, απλώς έλεγα δυνατά τη σκέψη μου, αυτή είναι μια συνήθεια των μεγάλων ανθρώπων».

Θα μπορούσε άραγε ο Τόλκιν να έχει αντλήσει έμπνευση από το ανέκδοτο με τον Κόναν;

Ναι, αφού ο Κιμμέριος πολεμιστής έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1932, περίπου 20 χρόνια πριν την έκδοση του Δεύτερου τόμου του «Άρχοντα».

Για πολλούς, ο δημιουργός του Κόναν, Ρόμπερτ Ε. Χάουαρντ -που «έφυγε σε ηλικία 30 ετών το 1936- αποτέλεσε έμπνευση για τον Τόλκιν -που έγραψε τον «Άρχοντα των Δακτυλιδιών» μεταξύ 1937 και 1949.

Αυτή η άποψη βασίζεται στο γεγονός ότι και οι δύο έφτιαξαν φανταστικούς κόσμους με σκοπό να τοποθετήσουν μέσα σε αυτούς τους ήρωες.

Συγκεκριμένα, ο Κόναν έζησε στη φανταστική «Υβόρια περίοδο», δηλαδή την εποχή μετά την καταστροφή της Ατλαντίδας - κάποιοι υπολογίζουν πριν από περίπου 12.000 χρόνια.

Η ιστορία του πιο γνωστού Βάρβαρου της παγκόσμιας ποπ κουλτούρας λαμβάνει χώρα σε μια περιοχή με την ονομασία «Υπερβόρεια». Ένα παγωμένο μέρος, όπου κανείς και τίποτα δεν γερνάει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εφόσον δεν γνωρίζουμε τη χρονική προέλευση του ανεκδότου είναι δύσκολο να ισχυριστούμε αν η βασική έμπνευση για την ατάκα είναι ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών», ή ο «Κόναν ο Βάρβαρος».

Θυμίζει το ερώτημα για το αν έκανε το αυγό την κότα ή το αντίστροφο.

Η αλήθεια είναι πως οι δύο δημιουργοί -που ανήκουν σε διαφορετικές «σχολές»- έδρασαν σε πολύ κοντινή περίοδο και άφησαν το δικό τους ανεξίτηλο σημάδι.

Αυτή η μικρή «έρευνα» που πραγματοποίησα πάντως με έβγαλε σε αδιέξοδο, αν και όχι μακριά από τη λύση του μυστηρίου.

Θα συνεχίσω να το ψάχνω μέχρι το τέλος.

Μέχρι στιγμής πάντως, να ξέρεις ότι όποτε λες σε κάποιον «Μιλάς με γρίφους γέροντα» κάνεις quote, είτε τον Άραγκον είτε τον Κόναν τον Βάρβαρο.

Διαλέγεις και παίρνεις.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Η Πρώτη Ελληνική Υποβρύχια Ταινία Πορνό Είναι Γεγονός

Ένας Άνδρας στη Βόρεια Ελλάδα Κατασκευάζει Αεροπλάνα "Made in Florina"

Ένας Αστροφυσικός Υπολόγισε τις Τελευταίες Μεγάλες Εκρήξεις Πριν τον Θάνατο του Σύμπαντος

Ακολουθήστε το VICE σε Twitter, Facebook και Instagram.