Γνωρίστε τα Γενετικά Προσχεδιασμένα Μωρά

Photo via Flickr

Σε κάποιο βαθμό, οι άνθρωποι ήδη αποκτούν κατά παραγγελία απογόνους. Στο πιο βασικό βιολογικό ή ακόμα και υποσυνείδητο επίπεδο, επιλέγουμε τους συντρόφους μας με βάση το ποιος θα μας προσφέρει το πιο δυνατό/ χαριτωμένο/ έξυπνο παιδί. Οι γονείς που επιλέγουν το δρόμο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, έχουν ακόμα περισσότερες δυνατότητες να «φτιάξουν» τον κατάλληλο απόγονο, «ψωνίζοντας» από τις δότριες ωαρίων ή τις τράπεζες σπέρματος τα προτιμώμενα χαρακτηριστικά, είτε αυτά αφορούν στην προσωπικότητα, είτε στην εμφάνιση. Υπάρχουν ακόμη και μερικά τρελά site που πλασάρουν ανώτερους απογόνους μέσω σπέρματος «υποψηφίων Νόμπελ» ή «διασημότητων».

Τώρα, με κάθε νέα επιστημονική ανακάλυψη ή τεχνολογική καινοτομία, απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από τη «φυσική» επιλογή και ερχόμαστε πιο κοντά στην εμπορική ευγονική - και ένα τρομακτικό μέλλον για την ανθρωπότητα, στο οποίo η ταινία Gattaca δεν θα αποτελεί πια επιστημονική φαντασία. Η τελευταία εξέλιξη έρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ερευνητές από το Royal Veterinary College έχουν κατασκευάσει με επιτυχία «σχεδιασμένο σπέρμα» που μπορεί να περάσει στις μελλοντικές γενιές.

Οι ερευνητές δημιούργησαν διαγονιδιακά ζώα, μεταβάλλοντας τα γονίδια στο σπέρμα των ποντικών και εισάγοντας τα προσαρμοσμένα γονίδια σε ένα έμβρυο. Τα ποντίκια που γεννήθηκαν διατήρησαν ακέραιο το νέο γενετικό υλικό, το οποίο πέρασε στις επόμενες τρεις γενιές. Η μελέτη δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο περιοδικό FASEB.

Αυτή η ιδέα της γονιδιακής θεραπείας - χειρισμού του DNA ως ιατρικής θεραπείας, αποτελεί εδώ και καιρό την υπόσχεση για την πρόληψη κληρονομικών ασθενειών, και οι ερευνητές λένε ότι εάν η νέα σπερματο-κεντρική προσέγγιση λειτουργήσει στον άνθρωπο, θα μπορούσε να αποτελέσει μια εξαιρετικά πρωτοποριακή ανακάλυψη για τον κλάδο της υγείας.

«Η διαγονιδιακή τεχνολογία είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την έρευνα όλων των ειδών ασθενειών σε ανθρώπους και ζώα», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Anil Chandrashekran. «Εδώ και χρόνια έχουμε κυνηγήσει αποτελεσματικές γονιδιακές θεραπείες και έχουμε συναντήσει αρκετά εμπόδια και αδιέξοδα. Εάν είμαστε σε θέση να μεταβάλουμε το σπέρμα για τη βελτίωση της υγείας των μελλοντικών γενεών, θα αλλάξει εντελώς η αντίληψή μας για την «προληπτική ιατρική».

Είναι αλήθεια, αλλά θα μπορούσε επίσης να ισοδυναμεί με ένα φαρμάκο-πύλη προς ένα εντελώς νέο επίπεδο στην προσαρμογή των ανθρώπινων εμβρύων. Σε αυτό το σημείο, το μονοπάτι προς τα «σχεδιασμένα μωρά» μπλέκεται, μπροστά στο πάθος της «νέας γενετικής» για την ανάλυση και εξέταση DNA. Οι ίδιες σύγχρονες μεθόδοι που καθιστούν δυνατό τον εντοπισμό γενετικών κινδύνων και την πρόληψη μιας νόσου, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για περισσότερες αισθητικές επιλογές. Για παράδειγμα: Η PGD (προεμφυτευτική γενετική διάγνωση) ελέγχει τα έμβρυα για τυχόν γενετικές ιατρικές παθήσεις, ώστε να μην εμφυτεύονται στη μήτρα εάν εντοπιστεί ότι μεταφέρουν το γονίδιο κάποιας νόσου. Όμως, μπορεί -και έχει- επίσης χρησιμοποιηθεί για να επιλεχθεί το φύλο του μωρού, τα μαλλιά και το χρώμα των ματιών του.

Αυτό θα γίνεται με τη δοκιμή μιας ομάδας εμβρύων και την εμφύτευση αυτού που σας αρέσει περισσότερο. Η ενασχόληση με την προσαρμογή του DNA του σπέρματος όμως, είναι ένα κάπως διαφορετικό αντικείμενο. Εξάλλου, υπάρχει διαφορά μεταξύ της άσκησης κάποιου ελέγχου στο πώς θα βγει τελικά ένα μωρό μέσα από την επιλογή της μαμάς και του μπαμπά, (είτε αυτή γίνεται σε τρυβλίο Petri, είτε στο υπνοδωμάτιο), και της μηχανικής κατασκευής ενός μελλοντικού ανθρώπου, πειράζοντας τα ίδια τα κύτταρα.

Είτε μας αρέσει είτε όχι, το τελευταίο είναι αναπόφευκτο. Τη χρονιά που πέρασε, η δημοτικότητα μιας νέας και δυνητικά επαναστατικής τεχνικής γονιδιακής επεξεργασίας με τη χρήση γονιδίων CRISPR, εκτοξεύτηκε. Τώρα συγκεντρώνει εκατομμύρια από τον κόσμο των επενδυτικών κεφαλαίων. Είναι μια διαδικασία επεξεργασίας των γονιδίων με εξαιρετική ακρίβεια ή μια «γενετική επέμβαση» για την αφαίρεση επιβλαβών μεταλλαγμένων γονιδίων και την πρόσθεση υγιούς DNA. Η διαδικασία αυτή επίσης στοχεύει στην πρόληψη των ασθενειών, αλλά τι θα μπορούσε να σταματήσει το άνοιγμα του Κουτιού της Πανδώρας για τη γενετική βελτίωση; Πρώτα η ασθένεια, μετά τα «αρνητικά» χαρακτηριστικά (όπως οι αλλεργίες ή η φαλάκρα), και στο τέλος, οι άνθρωποι θα γράφουν καταλόγους επιθυμητών χαρακτηριστικών για το παιδί των ονείρων τους και θα τους παραδίδουν στο γιατρό.

Μια πρόσφατη αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας που κατατέθηκε από την εταιρεία γενετικών δοκιμών 23andMe, η οποία αυτή τη στιγμή δέχεται πυρά, δείχνει την εταιρεία να ακολουθεί ακριβώς αυτό τον δρόμο. Το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας περιγράφει μια μέθοδο για κάτι που στην ουσία συνιστά γενετικό shopping: Τα ζευγάρια ορίζουν τα χαρακτηριστικά που ψάχνουν - υπάρχουν πραγματικά κουτάκια που μπορεί κανείς να τικάρει - και το σύστημα υπολογίζει ποιοι συνδυασμοί σπέρματος και ωαρίου από μια αγορά δωρητών θα παράγουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Με περισσότερους από έναν τρόπους, οδεύουμε προς ένα μέλλον όπου η ανθρωπότητα θα είναι μηχανικά κατασκευασμένη σε γενετικό επίπεδο - αλλά πόσο μακριά θα φτάσουμε; Υπάρχει ένα κοινό επιχείρημα, ότι μόνο και μόνο επειδή η τεχνολογία για τα λεγόμενα «σχεδιασμένα μωρά» υπάρχει, δεν σημαίνει ότι θα την καταχραστούμε. Αλλά αυτό δεν μου φαίνεται ρεαλιστικό. Πόσοι άνθρωποι, αν τους δινόταν η δυνατότητα να εμποτίσουν τους απογόνους τους με ένα προβάδισμα σε σχέση με την υπόλοιπη κοινωνία -από την ίδια τη στιγμή της δημιουργίας τους- θα την αρνούνταν;