«Αυτός εκεί είναι ναζί».Είμαι στο πατρικό μου για τις διακοπές του Πάσχα, στην τελική ευθεία για την αποφοίτησή μου από το πανεπιστήμιο και η μητέρα μου μόλις έχει ξεστομίσει αυτήν την κουβέντα, αποσπώντας στιγμιαία την προσοχή της από κάποια διαγωνίσματα που διορθώνει.Βλέπουμε το Willy Wonka & The Chocolate Factory, την ονειρική έκδοση με τον Gene Wilder βέβαια, όχι την άθλια καλύτερα-αργός-θάνατος-από-να-δω-αυτήν-την-μαλακία έκδοση του Tim Burton. Προς στιγμήν σκέφτομαι ότι δεν φοράει τα γυαλιά της.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Αυτός είναι ο Grandpa Joe μαμά, δεν είναι αυτό που…»
Paramount Pictures
«Όχι αυτός, ΑΥΤΟΣ». Η μητέρα μου δείχνει προς την φωτογραφία του Arthur Slugworth, του απατεώνα που πλαστογραφεί το πέμπτο Χρυσό Εισιτήριο, ο οποίος απεικονίζεται στη εφημερίδα που μόλις αγόρασε ο Charlie Bucket. Πάντα με παραξένευε αυτό το κομμάτι της ιστορίας όταν το παρακολουθούσα μικρός. Γιατί να θέλει ένας μεγάλος να ξεναγηθεί στο εργοστάσιο σοκολάτας του Wonka; Δεν θα του φαινόταν «κάπως» να είναι αυτός και ένα μάτσο πιτσιρίκια;Ο Willy Wonka ήταν από αυτές τις ταινίες με τις οποίες μεγάλωσα, από αυτές που έβλεπαστις καλοκαιρινές μου διακοπές όταν ο καιρός δεν ήταν για μπάλα. Μερικές από τις πρώτες μου αναμνήσεις περιλαμβάνουν τους τίτλους αρχής της ταινίας, καθώς θυμάμαι να μένω με ανοιχτό το στόμα με όλες αυτές τις σοκολάτες και τα γλυκά που έβγαιναν από την οθόνη της τηλεόρασης.Αλλά να, που έβλεπα κάτι εντελώς καινούργιο, έστω και αν έβλεπα την ταινία για χιλιοστή φορά και το καλό με το να ζεις στην εποχή της πληροφορίας, είναι πως αν θες να μάθεις αν υπάρχει ένας ναζιστής μέσα σε ένα μιούζικαλ της δεκαετίας του 70, τότε μπορείς. Και ναι, το Google το επιβεβαιώνει, η φωτογραφία του «κακού» Arthur Slugworth, δείχνει στην πραγματικότητα τον
Martin Bormann, ο οποίος διετέλεσε γραμματέας του Αδόλφου Χίτλερ, είχε λάβει το Nazi Party Long Service Award και λέγεται πως είχε δραπετεύσει στην Νότια Αμερική μετά τον πόλεμο.
O Martin Bormann, τρίτος από αριστερά
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Wonka και οι ναζί. Ποια η σύνδεση; Δεν μπορείς να βάλεις έναν ναζί σε μία ταινία, ειδικά μια ταινία που δεν έχει θέμα τους ναζί και να μην σημαίνει κάτι. Άλλωστε μιλάμε για μια ταινία γυρισμένη στο Μόναχο, μια πόλη που χτίστηκε σχεδόν απο το μηδέν μετά τους εκτεταμένους βομβαρδισμούς που δέχτηκε. Είκοσι χρόνια χώριζαν το τέλος του πολέμου και την ημερομηνία κυκλοφορίας της ταινίας, αλλά «έτρεχε» ακόμα ένα παγκόσμιο κυνηγητό για τους εγκληματίες πολέμου που είχαν διαφύγει την δίκη της Νυρεμβέργης, η οποία είχε ολοκληρωθεί το 1971, οπότε και κυκλοφόρησε η ταινία.Αν και ο Charlie είναι η καρδιά της ταινίας, ο Wonka είναι αδιαμφισβήτητα αυτός που την «οδηγεί». Το βιβλίο πάνω στο οποίο στηρίχτηκε η ταινία λεγόταν Charlie and the Chocolate Factory, αλλά η ταινία επικεντρώνεται στο μυστήριο που περιβάλει το εργοστάσιο, το κυνήγι των εισιτηρίων και τον λόγο που κάνει τον Wonka να ανοίξει το εργοστάσιό του προς το κοινό για πρώτη φορά.Στο κέντρο όλων αυτών, κάτι που δεν φαίνεται με την πρώτη θέαση, είναι το everlasting gobstopper, η νέα εφεύρεση του Wonka, αυτή που τα παιδιά πρέπει να κλέψουν. «Η καραμέλα για τους φτωχούς». Μιλάμε για τον μεγαλύτερο δημιουργό γλυκών, ο οποίος κατασκευάζει ένα προϊόν ασύλληπτα αντικαπιταλιστικό, που το αγοράζεις μια φορά και ξεμπερδεύεις, με τον Wonka να ψάχνει έναν συνεχιστή για να το διατηρήσει έτσι και να το αποτρέψει από το να φτάσει στα λάθος χέρια.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Wonka παρουσιάζεται ως ένας φανατικός σοσιαλιστής, με ένα εργατικό δυναμικό νάνων, το οποίο και έσωσε από την ζωή τους σε μια πολύ σκληρή χώρα. Με άλλα λόγια, ο Wonka είναι κάτι σαν τον Oskar Schindler, αν και η τραγική λεπτομέρεια που αξίζει να ειπωθεί, είναι ότι η παραγωγή δυσκολεύτηκε να βρει αρκετούς νάνους για τους ρόλους των Oompa Loompa, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς είχαν εκτελεστεί κατά την διάρκεια του ολοκαυτώματος.
To μεγάλο «τσιτάτο» του Wonka ακούγεται στην πιο θρυλική στιγμή της ταινίας. «Αν θες να δεις τον παράδεισο, απλά κοίτα γύρω σου και δες τον, ό,τι θες να κάνεις, απλά κάντο, άλλαξε τον κόσμο, δεν είναι τίποτα». Είναι μια εντολή, όχι κάποια «καβαλημένη» ιδέα περί αλλαγής του κόσμου. Πρόκειται για ένα ριζοσπαστικό απόφθεγμα, κοιτώντας έναν κόσμο που χρειάζεται άμεση αλλαγή, κάτι που αφορά τόσο την δική μας όσο και την πραγματικότητα της ταινίας. Είναι ένα κάλεσμα αλλαγής, απέναντι στην φτώχεια, την απληστία και τον καταναλωτισμό, απέναντι σε έναν κόσμο που βρίσκεται σε κατάσταση υστερίας για πέντε εισιτήρια. Άλλωστε τα υπόλοιπα παιδιά που κερδίζουν ένα από τα μαγικά «χαρτάκια» συμβολίζουν αυτά ακριβώς τα αμαρτήματα. Την απληστία, την λαιμαργία και την ματαιοδοξία.Δεν θα έπρεπε λοιπόν να προκαλεί απορία η αδιαφορία του Wonka, όταν τα παιδιά πέφτουν στα ποτάμια σοκολάτας ή μετατρέπονται σε μύρτιλα. Είναι προβλήματα που δημιούργησαν μόνοι τους και δεν τον απασχολούν. Η τελευταία σκηνή, με τον Charlie να έχει αποδείξει το ποιος είναι καθώς περνάνε από την γυάλινη οροφή μαζί, δεν είναι απλά μια στιγμή αναγέννησης, αλλά και μια στιγμή αλλαγής. Ως κομμάτι ενός λογοτεχνικού έργου, ή μιας ταινίας τέχνης θα ήταν μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Ως κομμάτι μιας ταινίας για παιδιά, είναι κάτι πραγματικά επαναστατικό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο σκηνοθέτης Mark Cousins σημείωσε πρόσφατα στο A Story of Children and Film, πως η «η τέχνη μας δείχνει ξανά και ξανά πως αν εξετάσουμε προσεκτικά κάτι μικρό, μπορούμε να διακρίνουμε πολλά μέσα σε αυτό» και από όλες τις τέχνες, ο κινηματογράφος μπορεί καλύτερα από κάθε άλλο μέσο, να υπηρετήσει αυτήν την ιδέα. Για τα περισσότερα παιδιά, οι ταινίες είναι το πρώτο τους βήμα στον μαγικό κόσμο του παραμυθιού και των ιστοριών, διαδικασιών δηλαδή που μπορούν να τους αλλάξουν την ζωή και καθώς τα παιδιά είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, έχουν την δυνατότητα να εντοπίσουν μια πληθώρα στοιχειών μέσα σε αυτές.Οι παιδικές ταινίες επιβάλλεται να επιδεικνύουν βάθος, γιατί αν δεν το έχουν, τα παιδιά πολύ απλά θα πάψουν να ενδιαφέρονται και αυτό ισχύει είτε μιλάμε για τις ιστορίες των αδερφών Γκριμ, είτε μιλάμε για το Toy Story της Pixar.Από τις πιο πρόσφατες δημιουργίες, το ParaNorman –κατά την προσωπική μου άποψη η καλύτερη ταινία animation των τελευταίων χρόνων – καταπιάστηκε με μια από τις πιο άσχημες στιγμές της Αμερικάνικης ιστορίας, τα δικαστήρια των μαγισσών στο Salem, αντιμετωπίζοντας την αγριότητα αυτής της στιγμής με μια ειλικρίνεια που έχει επιδείξει μόνο το The Crucible του Arthur Miller, το οποίο όμως ας μην ξεχνάμε δεν μετρούσε παιδιά του δημοτικού ως κοινό του.Και καταλήγουμε πάλι στο Wonka, που υφίσταται με μια μεγάλη σκιά να κρέμεται από πάνω του, μια σκιά που σχετίζεται με την προσπάθεια ενός κόσμου να αντιμετωπίσει τις μνήμες της χειρότερης στιγμής του 20ου αιώνα, αλλά και ενός έθνους που προσπαθεί να ξαναχτίσει μια έννοια εθνικής ταυτότητας.Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
