Η Βίαιη και Ρατσιστική Ιστορία των Μονάδων Κ-9

Το περασμένο καλοκαίρι, ένας λευκός αστυνομικός στο Γκέινσβιλ της Φλόριντα σταμάτησε έναν μαύρο άνδρα, που φερόταν να είχε παραβιάσει ένα στοπ. Ο αστυνομικός άρχισε να ψάχνει το αυτοκίνητό του, αλλά πριν ολοκληρώσει την έρευνα ο άνδρας το έσκασε. 

Ο αστυνομικός βρήκε ένα όπλο κάτω από τη θέση του οδηγού και ταυτότητα που αποδείκνυε ότι ο άνδρας, ο 30χρονος Terrell Bradley, είχε κατηγορηθεί για ένοπλη ληστεία πριν από 12 χρόνια. Ο αστυνομικός κάλεσε ενισχύσεις που ήρθαν γρήγορα: αρκετοί συνάδελφοί του και ένας εξοπλισμένος με έναν αστυνομικό σκύλο. 

Οι αστυνομικοί, με τη βοήθεια του K-9, βρήκαν τελικά τον Bradley μια ώρα αργότερα. Αλλά αντί να τον συλλάβουν, αμόλησε τον σκύλο πάνω του, παρόλο που είχε ήδη παραδοθεί. Ο Bradley υπέστη δαγκώματα στα χέρια και στο σώμα και έμεινε μόνιμα τυφλός, καθώς το σκυλί όρμησε στο μάτι του και το έβγαλε.

Το βίαιο περιστατικό κρίθηκε μεμονωμένο και το τμήμα έθεσε σε διαθεσιμότητα το σκυλί που επιτέθηκε στον Bradley. 

Αλλά οι επιθέσεις των σκυλιών K-9 δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Σύμφωνα με το Marshall Project, τα δαγκώματα από αστυνομικά σκυλιά οδηγούν περισσότερα άτομα στα νοσοκομεία από οποιαδήποτε άλλη αστυνομική δύναμη, και η πλειοψηφία των ατόμων αυτών είναι μαύροι. Μια μελέτη του 2019 έδειξε ότι από τα 32.951 άτομα που πήγαν στα επείγοντα από δάγκωμα K-9 (μεταξύ 2005 και 2013) 95% ήταν άντρες και 42% αυτών μαύροι.

Αυτά τα στοιχεία δεν θα έπρεπε να αποτελούν έκπληξη. Τα αστυνομικά σκυλιά συνδέονται με τις ρατσιστικές απαρχές της Αμερικής, πολύ πριν η χρήση τους γίνει συνώνυμη με τη ρατσιστική βία.

«Είναι πολύ μεγαλύτερο ζήτημα με μακρά ιστορία που ανάγεται στην περίοδο της δουλείας», λέει ο καθηγητής Charlton Yingling, που διδάσκει ιστορία της Καραϊβικής, της Λατινικής Αμερικής και του Ατλαντικού στο πανεπιστήμιο του Λούισβιλ. «Δεν λέω ότι τα προβλήματα εκείνης της περιόδου είναι ακριβώς τα ίδια, αλλά σίγουρα υπάρχουν κάποια μοτίβα ακόμα και σήμερα».

Από τον 16ο αιώνα, όταν η Ισπανία είχε στην κατοχή της τη σημερινή Φλόριντα, τα ευρωπαϊκά έθνη χρησιμοποιούσαν «κυνηγόσκυλα» για να επιτίθενται και να τρομοκρατούν ιθαγενείς πληθυσμούς και να εμποδίζουν τους σκλάβους –κυρίως μαύρους Αφρικανούς– να δραπετεύσουν. Παρόλο που επιφανείς Βρετανοί υπέρμαχοι της κατάργησης της δουλείας του 18ου αιώνα ισχυρίζονταν ότι τα σκυλιά επίθεσης ήταν βασικά παραδείγματα του πώς η δουλεία ήταν εξαχρειωμένος θεσμός, οι ΗΠΑ υιοθέτησαν την ίδια  στρατηγική  και τον 19ο αιώνα, ξέροντας πόσο αποτελεσματικά ήταν για τους Ευρωπαίους αποίκους. 

Οι σκλάβοι που κατάφεραν να φτάσουν στις ελεύθερες πολιτείες ή στον Καναδά συχνά έγραφαν για τη φρίκη που τους κυνηγούσαν σκυλιά ή όταν έβλεπαν άλλους μαύρους να κακοποιούνται από σκυλιά.

«Τα σκυλιά που χρησιμοποιούνταν στη φυτεία Bayou Boeuf στη Λουιζιάνα για το κυνήγι σκλάβων είναι ένα είδος κυνηγόσκυλων, αλλά πολύ πιο άγρια από ό,τι στις Βόρειες πολιτείες» έγραφε ο Solomon Northup στην αφήγησή του «12 Χρόνια Σκλάβος» του 1853. «Επιτίθενται σε έναν νέγρο με πρόσταγμα του κυρίου τους και τον αρπάζουν σαν ζώο. Συχνά το δυνατό τους αλύχτισμα ακούγεται στους βάλτους και τότε φανταζόμαστε πόσο θα κομματιάσει τον φυγά».

Αλλά όταν καταργήθηκε η δουλειά, η χρήση των σκύλων δεν σταμάτησε. Όσοι τα εμπορεύονταν, βρήκαν καινούργιο πελάτη: τις φυλακές.

«Από ιδιωτική επιχείρηση για την οποία υπήρχαν αγγελίες στις εφημερίδες –για αγέλες σκυλιών που κυνηγάνε φυγάδες σκλάβους– έφτασε να χρησιμοποιείται για την επιβολή της κρατικής εξουσίας», λέει ο Yingling. «Είναι σημαντική μετάβαση στην όλη εξέλιξη του σύγχρονου αστυνομικού κράτους και του πώς τα σκυλιά ήταν σε κάποιον βαθμό απομεινάρι από αυτό το μακρύ μονοπάτι ως το παρόν».

Κάποιοι σερίφηδες την εποχή του Jim Crow, σε μικρότερες πόλεις του νότου μιλούσαν ανοιχτά για τη χρήση σκύλων για να προχωρήσουν  τους ρατσιστικούς τους στόχους στα τέλη του 19ου αιώνα. Κάποιοι μάλιστα έκαναν και δημόσιες επιδείξεις δείχνοντας πόσο αποτελεσματικά ήταν τα σκυλιά – και χρησιμοποιούσαν μαύρους για δόλωμα.

«Αυτές οι επιδείξεις περιλάμβαναν έναν μαύρο άντρα που είχε 20 λεπτά προβάδισμα και μετά του ξαμολούσαν το σκυλί», λέει ο Parry. «Αν το σκυλί ολοκλήρωνε την αποστολή, συνήθως απομονώνοντας τον άνδρα σε σημείο που δεν μπορούσε να κινηθεί, θεωρούνταν ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την αστυνομία».

Στις μικρές πόλεις του νότου άρχισαν οι περιπολίες με τα σκυλιά. Οι μαύροι κάτοικοι έκαναν καταγγελίες για υπερβολική αστυνόμευση, αλλά οι αστυνομικοί δικαιολόγησαν τα σκυλιά λόγω υποτίθεται δυσανάλογης εγκληματικότητας σε εκείνες τις γειτονιές – κάτι που συχνά ήταν ανυπόστατο.

«Μην ξεχνάτε: σε εκείνη τη φάση η χρήση σκυλιών κρατούσε για ολόκληρες γενιές μαύρων και ήταν κάτι εδραιωμένο», λέει ο Parry. «Απλώς η αντίδραση εκφράστηκε περισσότερο όταν οι μονάδες μπήκαν στις μεγαλύτερες πόλεις».

Η αύξηση των πολιτικών και φυλετικών αναταραχών στον Νότο οδήγησε την αστυνομία να αυξήσει τη χρήση σκυλιών για τον έλεγχο του πλήθους. Το 1957 η Βαλτιμόρη έγινε η πρώτη πόλη που επίσημα υιοθέτησε τη σύγχρονη εκδοχή της μονάδας Κ-9 και την ίδια χρονιά ακολούθησε το Σεντ Λούις. «Όταν μιλάμε για την στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας, δεν μιλάμε απλώς για τανκς και ελικόπτερα και αυτόματα όπλα, είναι και τα σκυλιά. Ο τρόπος που είναι εκπαιδευμένα είναι ακριβώς ο τρόπος εκπαίδευσης του στρατού», λέει ο Parry. 

Πλέον ο Γερμανικός Ποιμενικός ήταν ο πιο δημοφιλής αστυνομικός σκύλος και μέχρι και σήμερα είναι συνδεδεμένος με τα σώμα Κ-9. Η ράτσα χρησιμοποιήθηκε ενάντια σε αιχμαλώτους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Χίτλερ συχνά αναφερόταν στον Γερμανικό Ποιμενικό ως ισοδύναμο της Άριας φυλής. Ενώ οι ειδικοί δεν ξέρουν πόσο η χρήση των σκυλιών από τη Γερμανία επηρέασε την απόφαση των αστυνομικών τμημάτων των ΗΠΑ να τα χρησιμοποιήσουν, υπήρχε μια αντίστοιχη προτίμηση για αυτήν τη συγκεκριμένη ράτσα, σύμφωνα με τον Parry.

«Λένε ακόμη ότι ο Γερμανικός Ποιμενικός επιλέχθηκε επειδή τους φαινόταν ότι έμοιαζε με αστυνομικό», λέει ο Parry. «Το σχήμα του προσώπου του, το χρώμα της γούνας, η άψογη εμφάνιση, ο τρόπος που έτρεχε, η επιθετικότητά του. Θεωρούνταν τέλειο για δουλειά αστυνομικού».

Μόνο στα τέλη της δεκαετίας του ‘60, όταν τοπικά και εθνικά ειδησεογραφικά Μέσα δημοσίευσαν φωτογραφίες αστυνομικών σκυλιών να επιτρέπονται σε διαδηλωτές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα Κ-9 συνδέθηκαν περισσότερο με τη ρατσιστική βία. 

Αλλά ενώ υπήρχε εκτεταμένη κατακραυγή για την αντιμετώπιση των μαύρων από την αστυνομία, αυτά τα σημαντικά χρόνια, ελάχιστη κριτική γινόταν στη χρήση των σκυλιών.

Επίσης η φήμη των σκυλιών ως καλοπροαίρετα, πιστά και χαδιάρικα ζώα, -«οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου»- ήταν προς όφελος των τμημάτων και απόκρυψαν την προβληματική ρατσιστική προέλευσή τους. 

«Μπορείς να το συνδέσεις με τη γενική αντίληψη του πώς οι καμπάνιες αστυνομικής προπαγάνδας παρουσιάζουν τους αστυνομικούς ως υπερήρωες δημόσιους υπαλλήλους που δεν κάνουν κακό», λέει ο Parry. «Τα αστυνομικά σκυλιά επίσης έχουν επωφεληθεί από το την ίδια προπαγάνδα, με την έννοια έννοια ότι βλέπεις τα σκυλιά ως συντρόφους, διασώστες και φίλους.

Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι οξυμένες αισθήσεις τους τα έκαναν πολύτιμο εργαλείο στον πόλεμο κατά των ναρκωτικών τη δεκαετία του ‘80 και του ‘90, η φήμη των αστυνομικών σκυλιών άντεξε την κριτική και τον νομικό έλεγχο.

Το 1991, για παράδειγμα, η Αμερικανική Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η NAACP κατέθεσε αγωγή ενάντια στο Αστυνομικό Τμήμα του Λος Άντζελες για τη χρήση σκυλιών με υπερβολική δύναμη ενώ δεν χρειαζόταν. Τα νούμερα ήταν άσχημα, οι δικηγόροι ανέφεραν ότι 900 κάτοικοι του Λος Άντζελες έπεσαν θύματα δαγκώματος σκύλου μεταξύ 1990 και 1993, 90 % εκ των οποίων ήταν μαύροι και Λατινοαμερικάνοι. 

Τελικά η υπόθεση τακτοποιήθηκε το 1995, όταν το Αστυνομικό Τμήμα του Λος Άντζελες άλλαξε την πολιτική του σχετικά με τα K-9 σε ένα μοντέλο «βρες και γάβγισε» σε σχέση με την πιο επιθετική στρατηγική αστυνόμευσης που χρησιμοποιούσαν παλιότερα. Αλλά όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις βίας K-9, τα προβλήματα αντιμετωπιζόταν ως μεμονωμένα περιστατικά, καθώς ο αριθμός δαγκωμάτων μειώθηκε τα επόμενα χρόνια.

Τώρα, η χρήση αστυνομικών σκυλιών στην αστυνομία τελικά αναγνωρίζεται ως απαρχαιωμένη από κάποιους ειδικούς στη Βόρεια Αμερική. Πέρσι, η δικηγόρος και πρώην ερευνήτρια του Αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης Christy Lopez και ο Darryl Davis, ποινικολόγος από την Οτάβα είπαν στο VICE News ότι η παύση χρήσης σκυλιών μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή για τα τμήματα προκειμένου να έχουν μια πιο δίκαιη και λιγότερο τιμωρητική αστυνόμευση.

Ο Parry συμφωνεί μαζί τους.

«Αν κρίνουμε από τις ρατσιστικές εκφάνσεις, δεν βρίσκω καλή ιδέα να ξαμολάς ένα σκυλί σε έναν άνθρωπο», είπε. «Όσο περισσότερο διαβάζω και το ερευνώ τόσο λιγότερο υποστηρίζω τη χρήση σκύλων ενάντια σε κάποιον άνθρωπο, ακόμα κι αν δεν είναι απειλητικό σκυλί».

«Το πρώτο που λένε όλοι είναι “δεν φταίει το σκυλί”. Αλήθεια είναι με την έννοια ότι έτσι το έχουν εκπαιδεύσει», λέει. «Αλλά επίσης χρησιμοποιείται ως τρόπος για να μην αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα στη ρίζα του, που είναι ότι τα σκυλιά χρησιμοποιούνται ακόμα από την αστυνομία».

Περισσότερα από το VICE

Τουρίστες Απαντούν αν θα Πήγαιναν στο Άμστερνταμ σε Περίπτωση που Απαγόρευε το Χόρτο

Khay Be: Το “Pyro” Album, η Ζωή στην Αγγλία και το West Coast Rap

Φωτογραφίες Ανθρώπων που Ζουν Δίπλα στα Μεγαλύτερα Εργοστάσια Ενέργειας της Ευρώπη

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.