Απ' τον «Αφρικανό» Μακεδονομάχο ως τα ΟΥΚ στις Μαλδίβες: Τα Fake News του 2019

Στην Ελλάδα ευδοκιμούν τα fake news. Ανυπόστατες φήμες και εξόφθαλμα ακραία σενάρια αναμεταδίδονται από περιθωριακά -και μη - Μέσα Ενημέρωσης, από πολιτικούς και δημοσιολογούντες και φυσικά διακινούνται και καταναλώνονται από μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, που μοιάζει έτοιμο να πιστέψει το μεγαλύτερο ψέμα. Μια χρονιά σαν το 2019, με τριπλές εκλογές και ανοιχτά θέματα στην επικαιρότητα όπως το Μακεδονικό, δεν θα μπορούσαμε να τα πηγαίναμε χειρότερα. Με την ασφάλεια της χρονικής απόστασης, αυτά είναι ορισμένα από τα πιο απολαυστικά fake news της χρονιάς που αποχαιρετάμε.

Η χρονιά ξεκίνησε πολύ δυνατά. Στις 21 Ιανουαρίου πραγματοποιείται συλλαλητήριο στο Σύνταγμα για το Μακεδονικό. Ακροδεξιού και εξτρεμιστές νεοναζί επιχειρούν να εισβάλουν στο Κοινοβούλιο. Υπάρχει μία φωτογραφία από τα επεισόδια, στην οποία φαίνεται ένας άντρας με μάσκα και την ελληνική σημαία κρεμασμένη στην πλάτη, να επιτίθεται στους αστυνομικούς. Κρίνοντας από το χρώμα (!) των ακάλυπτων σημείων του προσώπου και των χεριών του, διάφοροι διαδίδουν την «είδηση» ότι πρόκειται για Αφρικανό μετανάστη, ο οποίος είναι πληρωμένος προβοκάτορας με σκοπό να αμαυρώσει το συλλαλητήριο. Στο παιχνίδι μπήκαν μεγάλα ΜΜΕ:

Και φυσικά, ο γνωστός Βελόπουλος:

Λίγες ώρες αργότερα, ο «Αφρικανός» μακεδονομάχος αποκαλύφθηκε μόνος του. «Είστε τόσο ηλίθιοι όλοι σας. Γνήσιος ορθόδοξος χριστιανός είμαι, μακεδόνας γνήσιος απόγονος του Μέγα Αλέξανδρου, γεννημένος το 1973, από Έλληνες γονείς, γέννημα-θρέμα Ναουσαίος», έγραψε ο ίδιος.

Λίγες μέρες αργότερα, κυκλοφόρησε η φήμη ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πήγε για διακοπές στις Μαλδίβες, όπου ξέσπασε πραξικόπημα και χρειάστηκε να κινητοποιηθούν Έλληνες βατραχάνθρωποι και πολεμικά πλοία του ΝΑΤΟ για να τον φυγαδεύσουν με ασφάλεια. Μάλιστα, κυκλοφόρησε και μία φωτογραφία με δήθεν στιγμιότυπο του Τσίπρα δίπλα στη θάλασσα.

Η φήμη ξεκίνησε από τη ραδιοφωνική εκπομπή του Γιώργου Τράγκα και αναπαράχθηκε αμέσως, μεταξύ άλλων και από τον Άδωνι Γεωργιάδη, σημερινό υπουργό της κυβέρνησης.

Τελικά, αποκαλύφθηκε ότι η φωτογραφία του Αλέξη Τσίπρα ήταν από παλαιότερες πασχαλινές διακοπές στην Κέρκυρα. Όταν άρχισε να φαίνεται ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, η ημερομηνία της «επίσκεψης» στις Μαλδίβες μετατοπίστηκε τουλάχιστον τρεις φορές, ώστε να συμπίπτει με περιόδους ταραχών. Σε όλα τα πιθανά σενάρια, ο τέως πρωθυπουργός βρισκόταν στην Αθήνα και έκανε δημόσιες εμφανίσεις.

VICE Video: Η Μέρα των Νεκρών στην Αθήνα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Όλα τα παραπάνω έχουν πλάκα. Δεν είχε καθόλου πλάκα η ιστορία που εκτυλίχθηκε τον Απρίλιο, όταν άρχισε να διακινείται μεταξύ των προσφύγων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα η φήμη ότι σχεδιάζεται νέο «Καραβάνι της Ελπίδας» προς τα βόρεια σύνορα της χώρας. Η αναστάτωση ξεκίνησε από το εξωφρενικό fake news ότι αν κατευθυνθούν πολλοί άνθρωποι μαζικά προς τα σύνορα, τότε θα τους επιτραπεί η διέλευση, είτε προς τη Βόρεια Μακεδονία είτε προς την Αλβανία. Δικηγόροι, ΜΚΟ, ως και Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες προειδοποίησαν για τον σοβαρό κίνδυνο.

Ωστόσο, χιλιάδες άνθρωποι έφθασαν στα Διαβατά Θεσσαλονίκης και το αποτέλεσμα ήταν 24 ώρες ψεύτικης ελπίδας και επεισοδίων.

Τη χρονιά που φεύγει το μεταναστευτικό/προσφυγικό επανήλθε με δραματικό τρόπο. Αυτό είχε αποτέλεσμα να φουντώσουν φήμες και «ειδήσεις» για ξένους που έκαναν μια σειρά από πράξεις, που προσβάλλουν την κυρίαρχη θρησκεία στην Ελλάδα. Ένα από πολλά σχετικά fake news έλεγε ότι στο Ρέθυμνο έχουν αφαιρεθεί σταυροί από εκκλησίες και ότι αυτό οφείλεται «στην παρουσία μουσουλμάνων στην περιοχή». Τελικά, αναγκάστηκε να πάρει θέση εκπρόσωπος της τοπικής μητρόπολης, λέγοντας ότι μόνο ένας σταυρός αφαιρέθηκε προσωρινά από τρούλο εκκλησίας κι αυτό για να γίνουν επισκευές μετά από βραχυκύκλωμα. Από την ίδια δεξαμενή θεματολογίας, ότι δηλαδή οι μουσουλμάνοι επιβάλλουν απαγόρευση κατανάλωσης χοιρινού κρέατος στην Ελλάδα, ξεκίνησε και η αδιανόητη ιστορία με το μπάρμπεκιου-διαμαρτυρία 20 ακροδεξιών στη Θεσσαλονίκη, τον περασμένο μήνα.

Η υπόθεση της Ελένης Αντωνιάδου δεν ταιριάζει ακριβώς στην παραπάνω κατηγορία, όμως έγινε σύμβολο της διάδοσης μιας «αλήθειας», που δεν ανταποκρίνεται 100% στην πραγματικότητα. Η ίδια είχε δεχθεί τα τελευταία χρόνια πολλές βραβεύσεις ως «η Ελληνίδα επιστήμονας που συνεργάζεται με τη ΝΑSΑ», «εκπαιδεύει αστροναύτες» κλπ. Έδωσε αμέτρητες ομιλίες και συνεντεύξεις, φθάνοντας να φιγουράρει στην λίστα του Forbes με τα 30 σημαντικότερα πρόσωπα κάτων των 30 ετών στον τομέα της Υγείας.

Κάποια στιγμή τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Αντωνιάδου παρέλαβε έναν έπαινο αριστείας από την Υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, σε εκδήλωση επιχειρηματικών βραβείων. Με αυτήν την αφορμή, ο επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ντιντερό του Παρισιού, Κώστας Μπουγιούκος, έκανε ένα μακροσκελές ποστάρισμα, σημειώνοντας ότι η Αντωνιάδου δεν δούλεψε ποτέ για τη NASA, αντίθετα είχε παρακολουθήσει μόνο ένα summer camp από αυτά που διοργανώνονται για εκατοντάδες φοιτητές κάθε χρόνο, κι επίσης ότι δεν έχει κάνει έρευνα για την αναγεννητική Ιατρική. Ακολούθησε σάλος στα social media -στα όρια του καννιβαλισμού- και αποκαθήλωση του «χρυσού κοριτσιού» από τα ίδια ΜΜΕ που την εξυμνούσαν.

Η Αντωνιάδου αναγκάστηκε να τοποθετηθεί, χωρίς ακριβώς να διαψεύδει, αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Ο στόχος μου ποτέ δεν ήταν να ανταγωνιστώ ακαδημαϊκούς ή να συγκρίνω τα πρώτα μου βήματα στην επιστήμη ως νέα ερευνήτρια με άτομα τα οποία είναι στο χώρο πολλές δεκαετίες. Εξάλλου το σημαντικό είναι να δουλεύεις πάντα συνεργατικά, βοηθώντας τους συνανθρώπους σου να πάνε επίσης ένα βήμα πιο πάνω και όχι ένα βήμα πιο κάτω».

Περισσότερα από το VICE

Τι Είδαν οι Έλληνες στο YouTube Μέσα στο 2019

O Xρόνιος Πόνος Βελτίωσε τη Σεξουαλική μου Ζωή

«Το Μισό μου Πρόσωπο Ήταν Διαλυμένο» - Πώς Επιβίωσα Από τα Βασανιστήρια σε μια Φυλακή του Εκουαδόρ