Το Διαδικτυακό Bullying είναι η Επίθεση των Δειλών

Τα τελευταία χρόνια και με την σαρωτική εισβολή των social media στην ζωή μας γινόμαστε, ολοένα και περισσότερο, μάρτυρες του φαινόμενου της διαδικτυακής, «λεκτικής» και κατά κάποιο τρόπο, «εικονικής» βίας. Πλέον είναι ξεκάθαρο πως ακόμη και ενήλικοι άνθρωποι γίνονται πομποί και δέκτες αυτής της δειλής δημόσιας διαπόμπευσης με πολλά και διάφορα αποτελέσματα.

Είναι σημείο των καιρών μας όμως αυτό;

Φυσικά και όχι. Σίγουρα η άνοδος του φασισμού και της αδιαφορίας για οποιονδήποτε άλλο παρά του εαυτού μας να έχει παίξει ρόλο στην έξαρση αυτής της ψυχικής «αρρώστιας» που οδηγεί τους ανθρώπους στο να προσπαθούν να δηλητηριάσουν την ζωή όσων δεν τους «κάθονται» καλά ή που απλώς ζηλεύουν την πορεία και την εξέλιξη τους. Όμως, ζούμε σε μία κοινωνία με τεράστια παράδοση στο κουτσομπολιό (εθνικό σπορ) και την επιθυμία καταστροφής οτιδήποτε διαφορετικού που δεν μπορεί να συλλάβει ή ελέγξει. Σίγουρα οι μεγαλύτεροι από εμάς θα έχουν πολλές ιστορίες να μοιραστούν για την προ internet κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα και ειδικότερα στην επαρχεία. Πόσοι έχουν «φάει» (και τρώνε) ξύλο επειδή έχουν άλλο χρώμα μαλλιών, δέρματος ή απλώς επειδή είναι ομοφυλόφιλοι; Κάθε μέρα ακούμε και από ένα τέτοιο περιστατικό ρατσιστικής συμπεριφοράς. Βέβαια σε κάθε λεπτό που περνά, αντιστοιχεί και από ένα ακόμη περιστατικό λεκτικής βίας ανά την Ελλάδα και το διαδικτυακό της τοπίο.

Photo via Flickr user Joe Shlabotnik

Όπως είναι φυσικό, πολλοί μπορεί να αναρωτηθούν: «Τι συμβαίνει ξαφνικά; Γίναμε όλοι φασίστες;». Η απάντηση είναι ξανά, όχι.

Τέτοιες επιθέσεις προέρχονται από άτομα που δεν έχουν απαραίτητα στην ζωή τους φασιστικές ή ρατσιστικές τάσεις. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουν, καθώς με την ελευθερία και πάνω από όλα, την ανωνυμία που προσφέρει απλόχερα ο κυβερνοχώρος, μετατρέπονται σε γλοιώδη τέρατα τα οποία εκκρίνουν το δηλητήριο τους προς πάσα κατεύθυνση. Από τον σύντροφο που δεν μπορούν να έχουν, μέχρι τον κολλητό τους που ίσως στο μυαλό τους, η όποια επιτυχία του μπορεί να αποτελέσει καθρέφτη της δικής τους προσωπικής δυστυχίας. Άλλες φορές πάλι, οι επιθέσεις αυτές γίνονται προς άγνωστα προς τον θύτη άτομα χωρίς κανένα λόγο. Είναι πραγματικά μια σύγχρονη μορφή ψύχωσης η οποία θα απασχολήσει για αρκετά χρόνια τους ειδικούς στον τομέα της ψυχολογίας.

Η αλήθεια είναι πως ο μέσος Έλληνας bully (διαδικτυακός ή μη), θεωρεί υποχρέωση του να σε αλλάξει μέσω της βίας για να γίνεις «κανονικός» σαν τα μούτρα του. Η έννοια του «κανονικού» βέβαια τους διαφεύγει μιας και συνήθως εκτός του μικροαστικού μικρόκοσμου του είναι δακτυλοδεικτούμενος λόγω της έλλειψης γνώσεων, βασικών τρόπων κόσμιας συμπεριφοράς και αξεστοσύνης…

Αν ποτέ πέσεις θύμα διαδικτυακής διαπόμπευσης, η τελευταία ερώτηση που θα πρέπει να κάνεις είναι το γιατί. Η απάντηση είναι απλή, δεν υπάρχει «επειδή…» και αν υπάρχει αυτή είναι το «επειδή μπορεί».

Μπορεί όμως;

Για τρίτη φορά, απαντώ, όχι, δεν μπορεί. Νομίζει πως μπορεί. Συνήθως, οι επίδοξοι ιντερνετικοί bullies βασίζονται σε τρία όπλα:

1. Ανωνυμία

Κανείς όμως δεν είναι ανώνυμος στο internet ή τουλάχιστον, δεν μπορεί να κρυφτεί για πολύ καιρό. Εδώ ολόκληρες τρομοκρατικές ενέργειες έχουν αποτραπεί μέσω παρακολούθησης, στον «Μπάμπη από τα κάτω Πετράλωνα» θα κολλήσουν;  Ο καθείς μπορεί να εντοπιστεί από τις αρμόδιες αρχές (Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος) και να του αποδοθούν οι κατηγορίες που του αρμόζουν.

2. Έλλειψη κατανόησης της ζημιάς που προκαλούν

Μια πιθανή διαδικτυακή διαπόμπευση, προσβολή προσωπικότητας ή συκοφαντική δυσφήμηση μπορεί να έχει πολλές αρνητικές παρενέργειες στην ζωή του θύματος. Κακά τα ψέμματα, βιώνουμε πολύ δύσκολες εποχές και τα πάντα κρέμονται από μια λεπτή κλωστή. Έτσι και η ψυχολογία των ανθρώπων. Ποτέ δεν μπορείς να γνωρίζεις τι σκέφτεται ο διπλανός σου και κάτι το πολύ απλό για εσένα μπορεί να είναι αυτό που λέμε «μαχαίρι στην καρδιά» για κάποιον άλλο. Πέραν της διαταραχής της ψυχικής κατάστασης του θύματος όμως, μπορούν να προκληθούν κι άλλες «ζημιές»  ανάλογα με το είδος της «επίθεσης». Κάποιες από αυτές μπορούν να είναι από την απόλυση του θύματος από την εργασία του μέχρι το να δεχθεί πιθανές επιθέσεις και πρόκληση σωματικής βλάβης από τρίτους που ίσως πιστέψουν συγκεκριμένα «λεπτού περιεχομένου» ψευδή στοιχεία.

3. Πεποίθηση πως το θύμα δεν μπορεί να ενεργήσει νομικά εναντίον τους

Το μεγάλο τους λάθος. Οποιαδήποτε ενόχληση και διαπόμπευση δεν πρέπει να μένει ατιμώρητη. Το μυστικό είναι οι ψύχραιμες κινήσεις. Η συμβουλή ενός δικηγόρου είναι απαραίτητη ώστε να γίνουν τα σωστά βήματα σε συνδυασμό με την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Δυστυχώς ο νόμος ακόμη δεν είναι αρκετά ευέλικτος ώστε να «λύνει» αμέσως τα χέρια της δίωξης και οι θύτες έχουν αρκετό χρόνο μπροστά τους να δράσουν ανενόχλητοι, κάνοντας βέβαια την θέση τους χειρότερη, μέχρι να έρθει η ημέρα που θα κληθούν για απολογία ή κατάθεση.

Το θέμα είναι να μην φοβόμαστε να ενεργήσουμε μέσα σε νομικά πλαίσια και να καταλάβουμε πως το νομικό σύστημα, με τα καλά του και τα κακά του, είναι εκεί ώστε να μας προστατεύσει και πως ο καθένας μας έχει δικαίωμα στην προστασία του ονόματος και της εικόνας του.

Στην τελική, η ψυχολογική βία είναι πιο δυνατή σε βάθος χρόνου από τη σωματική. Για παράδειγμα, έπειτα από μια βίαιη επίθεση, αργά ή γρήγορα ο πόνος θα περάσει. Τα λόγια και οι εικόνες όμως μένουν πάντα χαραγμένες στο μυαλό μας.

ΥΓ.: Ζήτω η διαφορετικότητα, ζήτω η πολυχρωμία και η αγάπη!

Fuck Bullying!

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.