Ο φωτορεπόρτερ Teun Voeten καταγράφει συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο και παρακολουθεί τη βία που σχετίζεται με τα ναρκωτικά να κυριεύει την πατρίδα του, την Ολλανδία.
Ο φωτορεπόρτερ Teun Voeten δουλεύει στην πρώτη γραμμή παγκοσμίως εδώ και τρεις δεκαετίες, καλύπτοντας πολέμους, συγκρούσεις και κοινωνικά ζητήματα, από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική ως τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ευρώπη.Γνωστός για το εις βάθος ρεπορτάζ του για τους άστεγους που ζούσαν στις υπόγειες στοές του Μανχάταν τη δεκαετία του ‘90, στο τελευταίο βιβλίο του (Mexican Drug Violence: Hybrid Warfare, Predatory Capitalism and the Logic of Cruelty) ο Voeten καταγράφει μια από τις πιο βίαιες συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην πρόσφατη ιστορία: Τον πόλεμο των ναρκωτικών στο Μεξικό.
Μιλήσαμε μαζί για τους sicarios (εκτελεστές) που απολαμβάνουν να σκοτώνουν, την άνοδο των ναρκοσυμμοριών στην ολοένα και πιο βίαιη πατρίδα του, την Ολλανδία και γιατί απορρίπτει τη νομιμοποίηση των ναρκωτικών.VICE: Στο βιβλίο σου κάνεις λόγο για τη χαρά της δολοφονίας που νιώθουν οι άνθρωποι με τους οποίους μίλησες. Τι εννοείς; Teun Voeten: Μίλησα με πολλούς sicarios, που είπαν ότι τους άρεσε να σκοτώνουν. Αλλά δεν είναι τίποτα εξωτικά τέρατα, είναι απλοί άνθρωποι. Είχαν εγκληματήσει ποικιλοτρόπως στο παρελθόν, κάνοντας από ληστείες μέχρι ανθρωποκτονίες εξ αμελείας – η δεύτερη περίπτωση, συχνά, σε περιπτώσεις αυτοάμυνας.Τους στρατολογούν τα καρτέλ και τους εκπαιδεύουν σε ειδικά στρατόπεδα, όπου γίνονται επαγγελματίες δολοφόνοι. Πολλοί sicarios μού είπαν ότι απολαμβάνουν να αποτελειώνουν τον εχθρό, αποκτούν μια αίσθηση προσωπικής περηφάνιας να εκτελούν επιτυχώς μια αποστολή. Αποκτούν μια αίσθηση ενδυνάμωσης αν αφαιρέσουν μια ζωή. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να εθιστούν σε αυτά τα ισχυρά συναισθήματα και να συνεχίσουν να σκοτώνουν.
Ενασ στρατιωτησ στο σημείο ανταλλαγής πυρών μεταξύ των καρτελ στο χουαρεσ.
Πώς φτάνουν σε αυτό το σημείο; Παρόλο που στους περισσότερους δεν αρέσει αρχικά να σκοτώνουν, είναι εντυπωσιακά εύκολο να το ξεπεράσουν. Χρησιμοποιούν τις ίδιες στρατηγικές που έχω δει σε όλο τον κόσμο. Τζιχαντιστές, παιδιά στρατιώτες από τη Δυτική Αφρική και Μεξικανοί sicarios αντιμετωπίζουν τις δολοφονίες ως εξής: Δημιουργούν μια ηθική, συναισθηματική ή πολιτική απόσταση ανάμεσα σε αυτούς και τα θύματα, αφαιρώντας την ανθρώπινη υπόστασή τους. Η απόσταση, επίσης, επιτυγχάνεται κυριολεκτικά, με τη χρήση όπλων μεγάλης απόστασης. Πολλοί δολοφόνοι αλλάζουν τον τρόπο που σκέφτονται, είτε με πλύση εγκεφάλου είτε λόγω της χρήσης ναρκωτικών. Τέλος, πολλοί αναγκάζονται να σκοτώσουν, επειδή ανταμείβονται ή τιμωρούνται αν αρνηθούν ή αποτύχουν. Έτσι, σκοτώνουν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Γιατί πιστεύεις ότι το εμπόριο ναρκωτικών στο Μεξικό είναι τόσο πολύ πιο βίαιο σε σχέση με την Ευρώπη; Το Μεξικό έχει μακρά παράδοση στη διαφθορά. Το νομικό του σύστημα έχει ένα αρκετά σημαντικό επίπεδο ατιμωρησίας, αλλά αυτή τη στιγμή η ατιμωρησία έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Είναι μια χώρα με τεράστιες οικονομικές ανισότητες, πολύ χειρότερες απ’ οποιοδήποτε κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Η Ολλανδία αποκαλείται κράτος ναρκωτικών από κάποιες Αρχές εκεί. Έχουν δίκιο; Θα έλεγα ότι είναι μια «χαλαρή» εκδοχή. Υπάρχει πολύ χρήμα από ναρκωτικά και πολλή ατιμωρησία. Η οικονομία από τα ναρκωτικά στην Ολλανδία είναι τεράστια και το «βρόμικο» χρήμα εισχωρεί σε πολλές νόμιμες επιχειρήσεις. Υπάρχουν περιπτώσεις διαφθοράς. Είχαμε εκτελεστικά αποσπάσματα, έναν αποκεφαλισμό το 2016 και έναν δικηγόρο που δολοφονήθηκε το 2019. Το καλοκαίρι του 2020, η αστυνομία ανακάλυψε ένα κοντέινερ σε εργαστήριο ναρκωτικών, που είχε μετατραπεί σε θάλαμο βασανιστηρίων. Και τώρα έχουμε εργαστήρια μεθαμεμφεταμίνης, που χρησιμοποιούν τις γνώσεις των «μαγείρων» των μεξικανικών καρτέλ.
Πριν από μερικά χρόνια, η παραγωγή μεθαμφεταμίνης ήταν ανήκουστη στην Ολλανδία, αλλά το 2016 ανακαλύφθηκε το πρώτο εργαστήριο. Πέρσι, βρήκαν 30. Τα περισσότερα ήταν εργαστήρια παρασκευής MDMA, τα οποία μπόρεσαν να περάσουν εύκολα στην κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη, καθώς ο ο εξοπλισμός, τα δίκτυα και οι υποδομές υπήρχαν ήδη. Οι Αρχές το παίρνουν πολύ σοβαρά. Βλέπουν τεράστιο κίνδυνο κλιμάκωσης, ιδίως επειδή βρέθηκαν «μάγειρες» μεθαμεφταίμνης που έστειλαν μεξικανικά καρτέλ σε οκτώ ή εννέα ολλανδικά εργαστήρια πέρυσι.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Θαλαμοσ βασανιστηριων που ανακαλυφθηκε στην ολλανδια. SCREENSHOT απο βιντεο τησ αστυνομιασ.
Γιατί επέτρεψε η Ολλανδία το εμπόριο ναρκωτικών να γίνει τόσο ισχυρό; Δυστυχώς το χόρτο, που ξεκίνησε ως κάτι χίππικο τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70, έγινε καπιταλιστική επιχείρηση που την τρέχουν επιδέξιοι νταβατζήδες. Η κυβέρνηση αγνόησε αυτήν τη δραστηριότητα και για πολύ καιρό θεωρείτο άκακο χόμπι για αθώους ιδεαλιστές. Αυτοί οι καλλιεργητές χόρτου αργότερα το γύρισαν σε πιο σκληρά ναρκωτικά. Ήταν νόμιμο να πουλάς, αλλά όχι να το καλλιεργείς και αυτή η ανεκτική, αλλά αντιφατική στάση, δημιούργησε νομικά παραθυράκια και ευκαιρίες ώστε να ανθίσει το εμπόριο ναρκωτικών και να αποκτήσει πολλές όψεις. Κι έτσι συνέβη.Η Ολλανδία έχει μεγάλες υποδομές και παράγει, εισάγει, εξάγει και διανέμει ναρκωτικά. Η οικονομία των ναρκωτικών είναι τεράστια, τα κέρδη εισχωρούν σε νόμιμες ολλανδικές επιχειρήσεις και ένα χαλαρό δημοσιονομικό κλίμα διευκολύνει το ξέπλυμα χρήματος.Η χρήση βίας αυξάνεται εδώ. Υπάρχει μια αυξανόμενη τάξη πιτσιρικάδων που το μόνο που ξέρουν είναι το εμπόριο ναρκωτικών και τους αρέσει η βία. Οι Ολλανδοί θεωρούν ότι πρωτοστατούν στον προοδευτισμό, όμως στην πραγματικότητα είναι συνένοχοι στην ανάπτυξη του εμπορίου ναρκωτικών στην ΕΕ και πιο πέρα.
Κρυσταλλικη μεθαμφεταμινη σε ενα εργαστηριο στο μιτσοακαν στο μεξικο . φωτογραφια: TEUN VOETEN.
Πιστεύεις ότι η χρήση μεθαμφεταμίνης θα αυξηθεί στην Ευρώπη; Στην ΕΕ έχουμε αυξανόμενο πληθυσμό αναλώσιμων ανθρώπων. Στα γκέτο γύρω από τα τέλεια ευρωπαϊκά κέντρα μας, υπάρχουν θύλακες απελπισίας. Μαζί με τον αυξανόμενο κυνισμό των ηγετών μας, βλέπουμε άλλα επίπεδα μηδενισμού. Αυτές οι ομάδες θα στραφούν –και έχουν ήδη στραφεί– στα ναρκωτικά, για δουλειά και διαφυγή. Η μεθαμφεταμίνη είναι το τέλειο ναρκωτικό γι’ αυτή την εποχή. Είναι πιο φτηνό και διαρκεί πιο πολύ από το κρακ. Ένα χιτ μεθαμφεταμίνης τριών-τεσσάρων ευρώ κρατάει μια μέρα. Από την πλευρά ενός χρήστη κρακ, είναι καλό ντιλ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε αντίθεση με τους περισσότερους δημοσιογράφους που έχουν εργαστεί στην πρώτη γραμμή του πολέμου των ναρκωτικών, απορρίπτεις τη νομιμοποίηση. Γιατί δεν θέλεις να αφαιρεθεί το εμπόριο και τα κέρδη από τα καρτέλ; Δεν πιστεύω πως η λύση είναι μεγαλύτερες απαγορεύσεις, αλλά σίγουρα δεν πιστεύω ότι είναι και η νομιμοποίηση. Όσοι είναι ενάντια στα ναρκωτικά, θεωρούνται συντηρητικοί δεξιοί μαλάκες. Εγώ θέλω να δημιουργήσω μια προοδευτική αφήγηση ενάντια στα ναρκωτικά.Η κατανάλωση ναρκωτικών παλιότερα ήταν μια δήλωση αντικουλτούρας ενάντια σε ένα συντηρητικό κατεστημένο. Τώρα η χρήση είναι μια καταναλωτική δραστηριότητα της μάζας. Τα ναρκωτικά λαδώνουν τη μηχανή του καπιταλιστικού συστήματος. Η κάνναβη ηρεμεί τις επαναστατικές φωνές. Τα διεγερτικά δίνουν στους σκλάβους στις σύγχρονες γαλέρες την ενέργεια να αφήνονται να τους εκμεταλλεύονται. Η κοκαΐνη εντείνει την αυτοεκτίμηση εκείνων που διαφορετικά μπορεί να καταλάβουν πόσο απογοητευτικές είναι οι ζωές τους. Το MDMA είναι μια διαφυγή για όσους βλέπουν τα Σαββατοκύριακα με τα ναρκωτικά ως ανταμοιβή για την άθλια δουλειά τους όλη τη βδομάδα.
Μπουτικ στο χουαρεσ πουλαει σκουλαρικια σε σχημα οπλων . PHOTO: TEUN VOETEN.
Αν λάβουμε υπόψη τον πλούτο των καρτέλ και τη φτώχεια που υπάρχει ακόμα σε χώρες όπως το Μεξικό, πώς μπορεί μια πολιτισμένη κοινωνία να τα βάλει με τους γκάνγκστερ και τις ευκαιρίες που το εμπόριο ναρκωτικών προσφέρει στους φτωχούς; Αυτό είναι άλλο ερώτημα. Είναι αδύνατη η εξάλειψη του εγκλήματος που σχετίζεται με τα ναρκωτικά, αλλά μπορείς να μειώσεις τις επιπτώσεις του, με έναν συνδυασμό προληπτικών, κατασταλτικών και θεραπευτικών στρατηγικών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πρέπει να μιλήσουμε για τον περιορισμό της κατανάλωσης, τη μείωση των ανισοτήτων, να δημιουργήσουμε άλλες οικονομικές και πολιτιστικές ευκαιρίες απ’ ό,τι τα ναρκωτικά. Είναι μια δύσκολη μάχη. Αλλά δεν γίνεται να μην κάνουμε τίποτα και να αφήνουμε το εμπόριο ναρκωτικών να επιδεινώνεται και να συνεχίζει να υπονομεύει την κοινωνία των πολιτών.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
