Πώς Βλέπουν οι Έλληνες της Κριμαίας το Μέλλον τους στην Ουκρανία;

Photo by Henry Langston

Η Ρωσία ήδη αναγνώρισε τη χερσόνησο της Κριμαίας ως "κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος" με διάταγμα, που υπέγραψε τη Δευτέρα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, σύμφωνα με την υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου, την οποία επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ιντερφάξ. "Λαμβάνοντας υπ' όψη την έκφραση της βούλησης των λαών της Κριμαίας κατά το πανκριμαϊκό Δημοψήφισμα, που έλαβε χώρα την 16η Μαρτίου 2014, αναγνωρίζεται η Δημοκρατία της Κριμαίας, στην οποία η πόλη της Σεβαστούπολης έχει ειδικό καθεστώς, ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος.

Από την άλλη, η ΕΕ χαρακτήρισε "παράνομο" το δημοψήφισμα και οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι συνεδρίασαν τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, επέβαλαν κυρώσεις σε βάρος συγκεκριμένων Ρώσων και Ουκρανών, νυν και πρώην αξιωματούχων, οι οποίοι θεωρούνται υπεύθυνοι για τη διεξαγωγή του. «Η Ε.Ε. δεν αναγνωρίζει ούτε το παράνομο δημοψήφισμα ούτε το αποτέλεσμά του», κατέληξαν οι υπουργοί Εξωτερικών, τονίζοντας ότι το δημοψήφισμα διεξήχθη υπό συνθήκες εκφοβισμού των πολιτών και των δημοσιογράφων και με την παρουσία ένοπλων στρατιωτών.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του κυριακάτικου δημοψηφίσματος, το 95% ψήφισε υπέρ της προσάρτησης στη Ρωσία. Ο πρωθυπουργός της Κριμαίας, Σεργκέι Αξιόνοφ, χαρακτήρισε «ιστορική» την απόφαση που ελήφθη και τόνισε ότι «επιστρέφουμε στην πατρίδα». Η ένωση της κριμαϊκής χερσονήσου με τη Ρωσία βρίσκεται προ των πυλών και οι αντιδράσεις από τη Δύση διαδέχονται η μια την άλλη. Ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, κάνει λόγο περί «ψευδο-δημοψηφίσματος», ενώ ΕΕ και ΗΠΑ ισχυρίζονται πως ετοιμάζουν κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία.

Από την άλλη πλευρά, χιλιάδες κάτοικοι της Κριμαίας, ακόμη και Έλληνες, κατέκλυσαν τους δρόμους της Συμφερούπολης και της Σεβαστούπολης, κρατώντας σημαίες και ζητωκραυγάζοντας για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Ένα αποτέλεσμα που ήταν αναμενόμενο. Φιλορωσικές συγκεντρώσεις έλαβαν χώρα και στο νοτιοανατολικό τμήμα της Ουκρανίας και διαδηλωτές έκαναν έφοδο στο κτίριο της εισαγγελίας, στο Ντόνετσκ, φωνάζωντας «Το Ντόνετσκ είναι ρωσική πόλη».

Ο News Editor του ελληνικού γραφείου του VICE, Αντώνης Ντινιακός, βρίσκεται την τελευταία εβδομάδα στην Ουκρανία, ετοιμάζοντας ένα ντοκιμαντέρ [θα προβληθεί τις επόμενες ημέρες] για την ελληνική κοινότητα της Ουκρανίας. Την ημέρα του δημοψηφίσματος ήταν στην Συμφερόπολη. Τον πήραμε ένα τηλέφωνο για να μας περιγράψει τι κλίμα επικρατούσε εκεί.

VICE: Πού βρίσκεσαι τώρα;

Αντώνης Ντινιακός: Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στη Συμφερούπολη και τις τελευταίες τρεις ημέρες παρακολουθώ τα γεγονότα στη Κριμαία. Συνολικά βρίσκομαι έξι μέρες στην Ουκρανία.

Πώς ήταν η κατάσταση πριν το δημοψήφισμα;

Όλα κυλούσαν ήσυχα. Η πλειοψηφία των κατοίκων επιθυμούσε την ένωση με τη Ρωσία, όπως και οι περισσότεροι Έλληνες της Κριμαίας. Υπήρχε έντονη στρατιωτική παρουσία, ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο και θα έλεγα δεδομένο. Μίλησα με έναν Έλληνα, ο οποίος μου είπε ότι πριν από μια εβδομάδα έλαβε το επίδομα πολυτέκνων σε ρωσικά ρούβλια, αντί για ουκρανικά γρίβνα.

Έχεις επισκεφθεί την ελληνική κοινότητα της Κριμαίας;

Ναι, ήρθα σε επαφή με αρκετούς Έλληνες. Η ελληνική κοινότητα στη Κριμαία είναι μικρή -οι Έλληνες δεν ξεπερνούν τους 3.000. Στη Συμφερούπολη, συγκεκριμένα, οι Έλληνες ανέρχονται περίπου στους 1.500. Οι περισσότεροι επιθυμούν τη προσάρτηση στη Ρωσία και είδαν θετικά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Πώς βλέπουν την επόμενη μέρα στη Κριμαία;

Δεν αναμένουν δραματικές αλλαγές, απλά θεωρούν ότι δίπλα στον Πούτιν τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να γίνουν χειρότερα. Ο Ρώσος πρόεδρος έχει ήδη υποσχεθεί πολλά στο κριμαϊκό λαό -όπως μου είπαν ορισμένοι εκπαιδευτικοί που ήρθα σε επαφή, έχει μιλήσει για τετραπλασιασμό του μισθού τους και δωρεάν ιατρική περίθαλψη για όλους. Στο μεταξύ, υπάρχει μεγάλη διαφθορά στη καθημερινότητα. Για παράδειγμα, όταν σε σταματά η αστυνομία αρκούν 150 γρίβνα για να τη βγάλεις «καθαρή». «Εδώ, όποιος πληρώνει, χορεύει», μου είπαν όλοι. Τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο αρκεί να συμφωνηθεί η σωστή τιμή.

Ποιο ήταν το πιο σουρεαλιστικό σκηνικό που έζησες;

Βρέθηκα σε μια τάξη Ουκρανών μαθητών και ξαφνικά άρχισαν να τραγουδούν το «Καλημέρα, τι κάνεις» του Γιάννη Πάριου -κατά τη διάρκεια του μαθήματος ελληνικών. Ήθελαν να μου δείξουν ότι ξέρουν τη γλώσσα.