«Όταν πρωτοήρθε η Σ. στο σπίτι ήταν σαν να άλλαξε ξαφνικά η ζωή μας, όπως πριν από εννέα χρόνια όταν είχαμε αποκτήσει τη βιολογική μας κόρη. Η συγκινησιακή φόρτιση ήταν μεγάλη. Η ανάδοχη κόρη μας, μας φώναξε σχεδόν αμέσως “μαμά” και “μπαμπά”», θυμάται η συγγραφέας Έλενα Μαρούτσου για τις πρώτες στιγμές στο σπίτι με την 8χρονη Σ. από το Αφγανιστάν. Η Σ. είναι ένα από τα χιλιάδες ασυνόδευτα παιδιά προσφύγων που φτάνουν στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.), στα τέλη του 2021, τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα ήταν 2.225, ανάμεσα σε 28.000 παιδιά πρόσφυγες που ζούσαν στην Ελλάδα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τη στιγμή που μαίνεται μια νέα προσφυγική κρίση, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, γνωρίζουμε την Έλενα Μαρούτσου, μια γυναίκα που από την πρώτη στιγμή που άρχισαν οι προσφυγικές ροές από τη Συρία, το Αφγανιστάν και άλλες χώρες στην Ελλάδα έψαχνε τρόπο να προσφέρει ουσιαστικά.Η συγγραφέας και ο σύζυγός ήταν, από την αρχή, ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι στο θέμα των ασυνόδευτων ανηλίκων. Η επιθυμία να γίνουν ανάδοχοι γονείς ενός προσφυγόπουλου που είχε βρεθεί μόνο του στην Ελλάδα άρχισε να γίνεται πιο έντονη και να παίρνει σχήμα όταν μια φίλη τούς είπε ότι είχε κάνει κι εκείνη τη σχετική αίτηση. «Το αποφασίσαμε σαν να ήμασταν έτοιμοι από καιρό», λέει η Έλενα Μαρούτσου στο VICE.
Τα πρακτικά βήματα για την αναδοχή ενός παιδιού
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Εν τω μεταξύ, ο αρμόδιος φορέας για την αναδοχή, δηλαδή η Κοινωνική Υπηρεσία της Περιφέρειας, είχε ήδη διεξάγει κοινωνική έρευνα για τους υποψήφιους ανάδοχους γονείς, η οποία ολοκληρώνεται μέσα σε διάστημα τριών μηνών, από τον κοινωνικό λειτουργό, όπως λέει στο VICE η Μαρία Μπενά, υπεύθυνη επικοινωνίας της ΜΕΤΑδρασης.Εφόσον υπάρχει θετική έκβαση, όπως στην περίπτωση της Έλενας Μαρούτσου, οι υποψήφιοι ανάδοχοι παρακολουθούν πρόγραμμα επιμόρφωσης για την αναδοχή. Αφού αυτό ολοκληρωθεί, ο φορέας εγγράφει τους ενδιαφερόμενους στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και ξεκινά η σύνδεση μεταξύ υποψήφιων γονέων και παιδιού, σύμφωνα με τις δυνατότητες και τις επιθυμίες των γονιών.
Τώρα πια, όλες οι αναδοχές περνούν στην αποκλειστική μέριμνα του κράτους. Οι ενδιαφερόμενοι συμπληρώνουν τη φόρμα στην πλατφόρμα anynet.gr που αφορά υιοθεσία και αναδοχή και κάνουν την αίτησή τους ηλεκτρονικά με τους κωδικούς taxisnet και του ΑΜΚΑ. Λόγω του μεταβατικού αυτού σταδίου, η Έλενα Μαρούτσου και ο σύζυγός της, αυτήν τη στιγμή βρίσκονται βρίσκονται σε φάση επικοινωνίας με αρμόδιο κοινωνικό λειτουργό.Η συγγραφέας απαντάει αμέσως αρνητικά στην ερώτησή μου αν σε οποιοδήποτε βήμα της διαδικασίας σκέφτηκε να τα παρατήσει. «Όχι, σε κανένα στάδιο, αντίθετα με τη φίλη μας που είχε κάνει την αίτηση πριν από εμάς και αποθαρρύνθηκε από τη διαδικασία».Η Έλενα Μαρούτσου λέει στο VICE ότι από όταν πρωτοήρθε η Σ. στο σπίτι της οικογένειας, μια Παρασκευή μεσημέρι, νιώθει ότι είναι η μαμά της και εκείνη η μικρή της κόρη. «Το απόγευμα της πρώτης μέρας που ήμασταν μαζί, πήγαμε μια βόλτα. Εκείνες τις μέρες είχε χιονίσει κι έτσι παίξαμε πολύ με το χιόνι. Κάποια στιγμή η Σ. ήθελε να με φωνάξει αλλά δίσταζε. Τότε η κόρη μου, τη ρώτησε “Πώς θες να τη φωνάζεις; Κυρία Μαρούτσου; Έλενα; Μαμά;” κι εκείνη απάντησε αμέσως “Μαμά”». Αυτό ήταν. Η οικογένεια της Έλενας Μαρούτσου απέκτησε ένα ακόμη μέλος. Φυσικά, η συναισθηματική σύνδεση που κατακτήθηκε γρήγορα δεν μπορεί να εκμηδενίσει όλες τις άλλες –και πρακτικές- δυσκολίες. Η 8χρονη Σ. τα βράδια έκλαιγε και ζητούσε τη μαμά της. Τον πρώτο καιρό με το παιδί, η σωματική κούραση ήταν πολύ μεγάλη.
Μια καινούρια οικογένεια για την 8χρονη Σ. από το Αφγανιστάν
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Η Σ. είχε πολλές ελλείψεις και ανάγκες: εμβόλια που εκκρεμούσαν, αντιμετώπιση εκτεταμένης φθειρίασης, σειρά επισκέψεων στον οδοντίατρο, συχνές επισκέψεις της κοινωνικής λειτουργού και του παιδοψυχολόγου, εβδομαδιαίες διαδικτυακές συνεδρίες με ψυχολόγο που μας παρακολουθούσε», θυμάται η Έλενα Μαρούτσου. «Οι απαιτήσεις του νέου μας ρόλου ήταν πολλές και πρωτόγνωρες. Ωστόσο, όπως κι όταν είχαμε γίνει βιολογικοί γονείς, την κούραση “έσβηνε” ο ενθουσιασμός και ένα αίσθημα πληρότητας κι αγάπης».Ένα άλλο πολύ σημαντικό ζήτημα που προκύπτει όταν ένας άνθρωπος αποφασίζει να γίνει ανάδοχος γονιός, είναι η σχέση που θα αναπτύξει το νέο μέλος της οικογένειας με τα βιολογικά παιδιά – αν υπάρχουν. Η σχέση αυτή δεν είναι πάντα εύκολη. Η ΜΕΤΑδραση αλλά και η οικογένεια της Έλενας Μαρούτσου είχαν φροντίσει να προετοιμάσουν την κόρη της για την έλευση της μικρής Σ.Όμως, μετά την πρώτη βδομάδα παραμονής της Σ. στο σπίτι, υπήρξε μια κρίση. «Η κόρη μας, μας ζήτησε κλαίγοντας να γυρίσουμε τη Σ. πίσω. Μας είπε ότι ήθελε πίσω την παλιά της ζωή». Όπως επισημαίνει η συγγραφέας, λόγω της πανδημίας, ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τα παιδιά. Η κόρη της είχε στερηθεί πολλά αγαπημένα της πρόσωπα: τις φίλες της, τη γιαγιά και τη νονά της.«Της είπαμε πως είναι φυσικό να νιώθει έτσι κι ότι την καταλαβαίνουμε. Της εξηγήσαμε όμως πως έχουμε δεσμευτεί για ένα διάστημα να προσφέρουμε φιλοξενία στη Σ. κι αυτό δεν αλλάζει. Προσπαθήσαμε να την καθησυχάσουμε λέγοντας ότι σε κάθε αλλαγή ο πρώτος καιρός είναι πάντα δύσκολος, όμως μετά όλα θα είναι καλύτερα».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η προοπτική τού «για πάντα»
Οι Έλληνες στην Ουκρανία Συνεχίζουν τη Ζωή τους στη «Σκιά» της Ρωσικής ΑπειλήςΗ Νατάσα Εξηνταβελώνη Είναι Τόσο Νομοταγής που Αηδιάζει με τον Εαυτό τηςΤην Αστρολογία μου ΜέσαΑκολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.Περισσότερα από το VICE