Ασπρόμαυρες Φωτογραφίες από Εγκαταλελειμμένες Βάσεις Πυρηνικών Πυραύλων που Στοιχειώνουν

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο The Creators Project.

Έχοντας περιέργεια για τα απομεινάρια των εγκαταστάσεων πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, ο φωτογράφος Μπρετ Λάι Ντικς ταξίδεψε σε διάφορες [βάσεις βαλλιστικών πυραύλων](http://thecreatorsproject.vice.com/blog/how-to-build-an-atomic-bomb-with-cgi) στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Οπλισμένος με τη φωτογραφική μηχανή του, ο Ντικς φωτογράφισε τις ερειπωμένες πυραυλικές εγκαταστάσεις για τη συλλογή Opposing Forces («Αντίρροπες Δυνάμεις»), τόσο για να ρίξει μια κοντινή ματιά στη μεθοδολογία του ολέθρου, όσο και για να καταγράψει τα ερείπια που αφήνουν πίσω τους οι άνθρωποι.

Η σειρά Opposing Forces γεννήθηκε μετά από μια συζήτηση που είχε ο Ντικς με τον φίλο του Τζόι Μπερνς των Calexico, ο οποίος του είπε ότι το τραγούδι «Sonic Wind» είναι εμπνευσμένο από μια παλιά βάση διηπειρωτικών πυραύλων Titan II στο Γκριν Βάλεϊ, νότια της Τουσόν. Νιώθοντας να επανέρχεται η ανατριχίλα του Ψυχρού Πολέμου, ο Ντικς επισκέφτηκε τη βάση των Titan II, η οποία τώρα είναι μουσείο. Ο Ντικς εξερεύνησε ολόκληρο το συγκρότημα, από άκρη σε άκρη.

«Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με το να στέκεσαι στο ισόγειο ενός οκταώροφου σιλό, με έναν πύραυλο Titan II ύψους 31 μέτρων και βάρους 170 τόνων να αιωρείται από πάνω σου», λέει ο Ντικς. «Εξερευνώντας τις εγκαταστάσεις άρχισα να αναρωτιέμαι τι απέγιναν οι υπόλοιπες παροπλισμένες βάσεις, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό».

Ο Ντικς ξεκίνησε να ερευνά για τα διάφορα πυραυλικά προγράμματα των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, εστιάζοντας στις πρώην βάσεις των αμερικανικών Titan II στις ΗΠΑ και των σοβιετικών R-12 Dvina στην ανατολική Ευρώπη. Για να βρει τις τοποθεσίες, ο Ντικς χρησιμοποίησε το Google Maps, το Google Earth, και το Wikimapia, καθώς οι βάσεις πυρηνικών πυραύλων συνήθως παραλείπονται από τους χάρτες. Μετά από την ανάλυση εικόνων και τον εντοπισμό μιας τέτοιας ψυχροπολεμικής εγκατάστασης, ο Ντικς έφτιαξε έναν δικό του χάρτη με δείκτες, κατευθύνσεις και αποστάσεις.

Αν και το Opposing Forces εστιάζει κυρίως στις εγκαταστάσεις γύρω από το Τουσόν, ο Ντικς φωτογράφισε επίσης και βάσεις στο Κολοράντο, το Ουαϊόμινγκ, τη βόρεια Ντακότα και τη νότια Ντακότα, αλλά και την Ουάσιγκτον. Στην Ευρώπη, φωτογράφισε παλιές εγκαταστάσεις της πρώην Σοβιετικής Ένωσης στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Ρωσία και την Ουκρανία.

Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το  Newsletter του VICE Greece

Ο Ντικς λέει ότι η πρόσβαση στις εγκαταστάσεις της ανατολικής Ευρώπης ήταν σχετικά απλή, καθώς η πλειοψηφία των τοποθεσιών βρίσκονται σε κατάσταση παρακμής μέσα σε δάση, ενώ άλλες είναι σε ιδιωτικές εκτάσεις. Με λίγες χειρονομίες και τη μίμηση ήχων που θυμίζουν εκτοξεύσεις πυραύλων, ο Ντικς συνήθως κατάφερνε να φτάσει με τη φωτογραφική του μηχανή στις τοποθεσίες.

«Κάποια μέρη όμως με ζόρισαν», λέει. «Μια παλιά εγκατάσταση τη χρησιμοποιούσαν για την παραγωγή ναρκωτικών, έτσι μου απαγορεύτηκε η είσοδος από έναν τύπο με καλάσνικοφ, ο οποίος μου έδωσε να καταλάβω, στρέφοντας το όπλο προς τα πάνω μου, ότι το μέρος δεν δεχόταν επισκέπτες».

Πολλές από τις αμερικανικές βάσεις ανήκουν πλέον σε ιδιώτες. Έτσι, ο Ντικς ήταν αναγκασμένος να εντοπίζει τους ιδιοκτήτες και στη συνέχεια να ζητά την άδειά τους, για να βγάλει φωτογραφίες.

«Η εξερεύνηση των συγκεκριμένων βάσεων, είχε τις δυσκολίες της,» λέει ο Ντικς. «Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει αποκλείσει την πρόσβαση στα υπόγεια κέντρα ελέγχου των εκτοξεύσεων, ρίχνοντας τσιμέντο στα φρεάτια εισόδου. Ο ιδιοκτήτης μιας τέτοιας εγκατάστασης έσκαβε στο τσιμέντο επί είκοσι χρόνια, μέχρι που τελικά άνοιξε ένα μικροσκοπικό τούνελ προς το κέντρο ελέγχου, στο οποίο μόλις που χωρούσες».

«Ένας άλλος ιδιοκτήτης αφαίρεσε εντελώς το τσιμέντο από την πύλη της εισόδου και έκανε ανακαίνιση στο κέντρο ελέγχου. Είχε στρώσει καινούργιο χαλί, γι' αυτό και μου ζήτησε να βγάλω τα παπούτσια μου, όσο εξερευνούσα τον χώρο».

Ο Ντικς χρησιμοποίησε δύο φακούς, έναν κλασικό και έναν ευρυγώνιο, έτσι ώστε οι φωτογραφίες του Opposing Forces να έχουν μια ρεαλιστική αίσθηση, κάνοντάς σε να νιώθεις ότι βρίσκεσαι εκεί. Χρησιμοποίησε ασπρόμαυρο φιλμ, καθώς του αρέσει η αισθητική του και η διαχρονικότητα που αποπνέει.

«Ένα από τα πράγματα που με γοήτευσαν περισσότερο στις βάσεις, ήταν ο τρόπος με τον οποίο αποτύπωναν την παρουσία τους στον χώρο οι άνθρωποι που τις επάνδρωναν», λέει ο Ντικς. «Οι σοβιετικές βάσεις ήταν διακοσμημένες με στρατιωτικά έργα τέχνης εσωτερικά –εικόνες από πυραύλους, στρατεύματα και εμβλήματα– ενώ εξωτερικά είχαν μωσαϊκά ή αγάλματα του Λένιν».

«Στις αμερικανικές βάσεις ζωγράφιζαν συχνά τις πόρτες ασφαλείας», προσέθεσε. «Μια πυραυλική βάση που φωτογράφισα είχε ζωγραφισμένη στην πόρτα την εικόνα ενός πυραύλου πάνω σε ένα κουτί πίτσας, με τη λεζάντα, "Παγκόσμιες διανομές σε 30 λεπτά ή και λιγότερο… διαφορετικά, η επόμενη δωρεάν"».

Ο Ντικς είδε επίσης τη ζωγραφιά ενός κέρματος του ενός σεντ, με ένα διηπειρωτικό πύραυλο να εκτοξεύεται από το Μνημείο του Λίνκολν που απεικονίζεται στο κέρμα. Άλλα κειμήλια που παραμένουν σε κάποιες από τις εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις του Titan II, περιλαμβάνουν τα κλινοσκεπάσματα στον κοιτώνα των χειριστών, εγχειρίδια ασφαλείας, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και χειριστήρια ελέγχου. «Στεκόμουν και κοίταζα τις κονσόλες και προσπαθούσα να φανταστώ πώς θα ήταν, αν είχα λάβει την εντολή να γυρίσω το κλειδί», λέει ο Ντικς.

Ο Ντικς βλέπει αυτές τις εγκαταλελειμμένες πυραυλικές εγκαταστάσεις ως μνημεία της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους. Δημιουργήθηκαν αρχικά για να εκτοξεύουν διηπειρωτικούς πυραύλους οπλισμένους με πυρηνικές κεφαλές και τελικά διαλύθηκαν, με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την υπογραφή συμφωνιών.

«Παρ' όλο που οι πύραυλοι καταστράφηκαν, οι πληγές από εκείνη την εποχή παραμένουν», λέει ο Ντικς. «Πάντα με γοήτευαν τα τεκμήρια από κοινωνίες του παρελθόντος και αυτά τα κειμήλια είναι πολύ οδυνηρά».

«Υπάρχουν πολλά πράγματα στον κόσμο μας, στα οποία θα έπρεπε να δίνουμε περισσότερη προσοχή και να τα σκεφτόμαστε καλύτερα», λέει, σκεπτόμενος φωναχτά. «Όπως την ικανότητά μας για δημιουργία και καταστροφή επικών διαστάσεων».

Περισσότερα από το VICE

Υπάρχουν Παιδιά στην Ελλάδα που Κάνουν Sexting και Ανταλλάσουν Γυμνές Φωτογραφίες από το Δημοτικό

Κάπως Έτσι Ήταν να Δουλεύεις σε Έναν από τους πιο Γνωστούς Αστρολόγους της Αθήνας

O «Γέροντας Παστίτσιος» μάς Μιλάει για τις Περιπέτειές του