Ο Σαββίδης Έκανε Δώρο ένα Άγαλμα της βασίλισσας Όλγας στη Θεσσαλονίκη

Τις τελευταίες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, το θέμα που κυριαρχεί στη δημόσια συζήτηση –σαν να μην υπάρχουν θαρρείς πιο σοβαρά προβλήματα– είναι το άγαλμα μιας βασίλισσας. Πιο ειδικά, της μεγάλης δούκισσας της Ρωσίας Όλγας Κονσταντίνοβνα, μετέπειτα συζύγου του βασιλιά της Ελλάδος Γεωργίου Α΄, κάπου στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, το ορειχάλκινο γλυπτό με τη γρανιτένια βάση είναι δώρο της Πανρωσικής Στρατιωτικής-Ιστορικής Ένωσης προς τον Δήμο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της ανακήρυξης του 2016 ως έτους ελληνορωσικής φιλίας. Ανεπίσημα, τα πράγματα είναι πιο απλά: την κατασκευή του αγάλματος φέρεται να χρηματοδοτεί ο επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης, στον οποίο εδώ και πολύ καιρό κανείς στον Βορρά δεν θέλει να χαλάσει το γούστο.

Το θέμα απασχόλησε το τελευταίο δημοτικό συμβούλιο και εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία, εν μέσω αντιδράσεων. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, σε γραπτή δήλωση προς το VICE ανέφερε: «Το άγαλμα θα τοποθετηθεί στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας, που φέρει αυτή την ονομασία από αμνημονεύτων χρόνων, δίνοντας έτσι "πρόσωπο" σε μια προσωπικότητα που πέρασε από την ιστορία μας. Ήταν βασίλισσα, πράγματι, αλλά η τοποθέτηση του αγάλματός της δεν έχει να κάνει με τον θεσμό της βασιλείας. Άλλωστε, αυτός ο θεσμός ποτέ δεν στέριωσε στη χώρα μας, έξωθεν επιβλήθηκε και από τον λαό απορρίφθηκε. Το άγαλμα έχει να κάνει με την ιστορία του τόπου μας, η οποία "έγινε και δεν ξεγίνεται" και την οποία πρέπει να γνωρίζουμε αν θέλουμε να μπορούμε να πορευόμαστε με σταθερά βήματα στο μέλλον». Είναι επίσης γνωστό ότι η διοίκηση Μπουτάρη δομεί συστηματικά τα τελευταία χρόνια στενές σχέσεις με ρωσικές πόλεις – στη φετινή έκθεση τουρισμού Philoxenia (17-18 Νοεμβρίου) αναμένεται στη Θεσσαλονίκη ο κυβερνήτης της Αγίας Πετρούπολης.

Σε ό,τι αφορά στο άγαλμα, πάντως, δεν συμμερίζονται όλοι την ίδια άποψη. «Πρόκειται για ένα ατόπημα, για ένα ολίσθημα που προσβάλλει τα δημοκρατικά αισθήματα του λαού και της πόλης. Εσείς μπορεί να θέλετε και το άγαλμα της Φρειδερίκης», είπε στο δημοτικό συμβούλιο της περασμένης Δευτέρας ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης, Γιάννης Δελής. «Το άγαλμα είναι ανάλογο με εκείνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που υπάρχουν στα Σκόπια. Αφού υπερασπίζεστε αυτήν τη σαχλαμάρα και την αηδία. Ρωτήθηκε ο δήμος πώς θα ήθελε να τιμηθεί η ελληνορωσική φιλία, ή ήρθαν, μας δώρισαν ένα καρναβαλίστικο πράγμα κι εμείς απλώς το αποδεχόμαστε;» διερωτήθηκε ο δημοτικός σύμβουλος, Μιχάλης Κωνσταντινίδης. «Μου μοιάζει σαν χάντρες σε ιθαγενείς. Ως πόλη δεν είμαστε μόνο του ενός αγάλματος», σχολίασε ο επικεφαλής του συνδυασμού Μένουμε Θεσσαλονίκη, Γιώργος Ρακκάς. «Ένα άγαλμα ύψους 3,5 μέτρων στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας δεν περνά απαρατήρητο», σημείωσε δηκτικά ο πρώην αντιδήμαρχος Οικονομικών, Γιώργος Αρβανίτης.

Σε κάθε περίπτωση, το ρωσικό «δώρο» έγινε δεκτό και ξεκίνησε νέα συζήτηση για το πού πρέπει να στηθεί. Ασφαλείς πηγές ανέφεραν ότι το βράδυ της Τετάρτης το γλυπτό, που κατασκευάστηκε από τον 29χρονο Ρώσο Andrey Korobtsov, βρισκόταν στο στάδιο του εκτελωνισμού. Πρόκειται να τοποθετηθεί σ' ένα πλάτωμα του πεζοδρομίου στο ύψος του αριθμού 20 της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, σε σημείο με πράσινο, δίπλα στο διατηρητέο κτίριο του πρώην ιταλικού προξενείου. Η ειδική δημοτική επιτροπή που συστήθηκε έκρινε ότι «η συγκεκριμένη θέση δεν εμποδίζει τη διέλευση των πεζών». Η αρχική πληροφόρηση ήθελε την τοποθέτηση να πραγματοποιείται στις 10 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, οι εργασίες δεν αποκλείεται να ξεκινήσουν ακόμη και σήμερα, Παρασκευή, κάπως βιαστικά και πάντως χωρίς να έχει ανακοινωθεί κάποια επίσημη εκδήλωση.

Το βέβαιο είναι ότι η Θεσσαλονίκη δεν χρειαζόταν ακόμη ένα άγαλμα. Από τα στοιχεία που παρέθεσε στο VICE η Διεύθυνση Αρχιτεκτονικού, σε δρόμους, πλατείες και παρτέρια μόνο του κεντρικού δήμου υπάρχουν 96 γλυπτά, με τη σημείωση ότι ο αριθμός αφορά την καταμέτρηση ως το 2010, καθώς έκτοτε η απογραφή δεν αναθεωρήθηκε. Το πιο ενδιαφέρον, ωστόσο, είναι ότι την κατασκευή και μεταφορά του νέου αγάλματος φέρεται να χρηματοδοτεί ο Ιβάν Σαββίδης, παρόλο που αυτό δεν λέγεται επίσημα από κανέναν. Το όνομα του Ελληνορώσου επιχειρηματία αναφέρθηκε ξεκάθαρα στο συνεδρίαση στο δημαρχείο από δημοτικούς συμβούλους που αντιδρούν, δίχως να υπάρξει διάψευση. Την εμπλοκή Σαββίδη επιβεβαίωσε και ο διευθυντής του Ιδρύματος Ελληνικών Ερευνών Μόσχας, Αγαθάγγελος Γκιουρτζίδης. «Η κατασκευή του αγάλματος χρηματοδοτήθηκε από το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη», διευκρίνισε ο ίδιος στο VICE, χωρίς να αποκαλύψει τη συνολική δαπάνη. «Αυτό που έχει σημασία είναι η ιστορική προσωπικότητα και το φιλανθρωπικό έργο της βασίλισσας Όλγας για τον ελληνισμό», περιορίστηκε να πει.

Εδώ και πολύ καιρό, ο «τσάρος του Πόντου» Ιβάν Σαββίδης, το αφεντικό του ΠΑΟΚ κι επίσης διαχειριστής του εμβληματικού ξενοδοχείου Μακεδονία Παλλάς, ιδιοκτήτης της πρώην συνεταιριστικής καπνοβιομηχανίας ΣΕΚΑΠ στην Ξάνθη, νέος αγοραστής πολλών ακινήτων-φιλέτων στον Βορρά, παρών ακόμη και στην επίσκεψη Πούτιν στο Άγιον Όρος τον περασμένο Μάιο, φαίνεται εκ των πραγμάτων να σκεπάζει την οικονομική και κοινωνική ζωή στη Θεσσαλονίκη. Στις αρχές του καλοκαιριού ζήτησε και πήρε άδεια για να τελεστεί η γαμήλια δεξίωση του γιου του στο Κυβερνείο, το γνωστό «Παλατάκι» στο Καραμπουρνάκι, ιστορικό κτίριο, το οποίο άνοιξε για πρώτη φορά στα 60 χρόνια για έναν τέτοιο σκοπό. Στην πολυσυζητημένη δεξίωση τραγούδησαν ο Λευτέρης Πανταζής και ο Αντώνης Ρέμος, και μεταξύ άλλων παραβρέθηκαν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος, δεκάδες πολιτικοί και επιχειρηματίες.

Ο συμβολισμός όλων αυτών, όπως και του γλυπτού στην αλέα της Βασιλίσσης Όλγας, είναι φυσικά πιο ισχυρός από την ουσία του επιχειρηματικού προφίλ Σαββίδη. Κι έπειτα, όλα συμβαίνουν με μια αβάσταχτη ελληνορωσική αισθητική˙ σαν να μη θέλει κανείς να χαλάσει το χατίρι στον Ιβάν.

Περισσότερα από το VICE

Κρατούμενος Ασθενής με AIDS Έμεινε Παράνομα στη Φυλακή για Οκτώ Επιπλέον Μήνες

Ο Άνθρωπος που Άλλαξε Επίσημα το Όνομά του σε «Kάνναβη»

Ο Πρόεδρος του Μεξικού Έγινε «Κότα» Μπροστά στον Ντόναλντ Τραμπ και το Είδαν Όλοι