Πώς Πάει η Έρευνα για τους Εξωγήινους;

Το θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Αυτή την εβδομάδα, ο Stephen Hawking ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Yuri Milner σε ένα δεκαετές project ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων που ονομάζεται «Breakthrough Listen» και το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη προσπάθεια, έως σήμερα, για την εύρεση αποδεικτικών στοιχείων για την ύπαρξη εξωγήινων. Αυτό με οδήγησε στο να αναρωτηθώ πώς πάνε όλες οι άλλες προσπάθειες.

Το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής δραστηριότητας στον τομέα, παγκοσμίως, βρίσκεται υπό τη συλλογική ονομασία SETI ή την έρευνα για την εξωγήινη νοημοσύνη. Ο Δρ. Ragbir Bhathal ηγείται του project Optical SETI της πρωτοβουλίας στην Αυστραλία. Ως αστρονόμος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Σίδνεϊ, τακτικά «σαρώνει» τον ουρανό από το αστεροσκοπείο του κολεγίου. Πιστεύει ότι εάν υπάρχει εξωγήινη ζωή εκεί έξω, ίσως είμαστε μια ή δυο γενιές μακριά από το να την εντοπίσουμε.

VICE: Μπορείτε να εξηγήσετε γιατί γοητευόμαστε τόσο με τον εντοπισμό εξωγήινης ζωής;
Ragbir Bhathal: Μας γοητεύει ήδη από την αρχαιότητα. Θα φαινόταν σαν μια απόλυτη σπατάλη του χώρου εάν δεν υπάρχει άλλη ευφυής ζωή στο σύμπαν. Oπότε, προκαλεί περιέργεια το πώς μπορούμε να είμαστε οι μόνοι εδώ. Φυσικά, αυτό προκαλεί προβλήματα στους ανθρώπους που είναι θρησκευόμενοι, διότι σε ορισμένες θρησκείες ο θεός έφτιαξε την ανθρωπότητα, οπότε δεν θα έπρεπε να σπαταλάς το χρόνο σου δημιουργώντας άλλα όντα στο σύμπαν. Αλλά, δεν είμαι θρησκευόμενος, είμαι φυσικός.

Προσωπικά, τι σας ωθεί να το κάνετε αυτό;
Είναι ένα από τα μεγάλα ερωτήματα της ανθρωπότητας. Νομίζω ότι εάν βρούμε εξωγήινη ζωή θα αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο που ζούμε. Όπως κι όταν ανακαλύψαμε ότι η επέκταση του σύμπαντος επιταχύνεται. Άλλαξε όλο τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για το σύμπαν. Ήταν μια πραγματική εννοιολογική μετατόπιση.

Έχει βρεθεί κάποια απόδειξη έως τώρα;
Δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για την ώρα. Αλλά εάν έκανες αυτή την ερώτηση ας πούμε πριν από 50 χρόνια, δεν είχαν βρει κανέναν εξωηλιακό πλανήτη. Έτσι, οι πιθανότητες γίνονται πολύ καλύτερες. Ο κόσμος συνειδητοποιεί «α, για κοίτα, υπάρχουν εξωηλιακοί πλανήτες στο σύμπαν και σίγουρα ένας ή δύο από αυτούς ίσως έχουν ζωή». Είναι μια λογική δήλωση, αυτό είναι όλο. Στην επιστήμη, αυτό πρέπει να αποδεικνύεται με στοιχεία.

Πιστεύετε ότι πρωτοβουλίες, σαν το project «Breakthrough Listen», θα μας βοηθήσουν να φτάσουμε στο στόχο;
Ναι, σίγουρα. Εάν επενδύονταν κρατικά χρήματα σε project σαν κι αυτό, θα μπορούσαν να υπάρχουν καταγγελίες ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου. Εδώ, έχουμε έναν άνθρωπο στον ιδιωτικό τομέα που επενδύει τα δικά του χρήματα. Αυτό είναι υπέροχο. Νομίζω ότι θα έπρεπε να έχουμε περισσότερους ανθρώπους σαν αυτόν.

Πόσο καιρό πιστεύετε θα πάρει να βρούμε αποδεικτικά στοιχεία;
Πιθανώς, δυο γενιές. Η τεχνολογία αλλάζει τόσο γρήγορα. Στο παρελθόν άλλαζε κάθε μία γενιά, αλλά σήμερα γίνεται πολύ γρηγορότερα. Ας πούμε σε 12 ή 18 χρόνια. Ακόμα κι έτσι, όλες αυτές οι τεχνολογίες που οικοδομούμε σήμερα στη γη μπορεί να είναι παρωχημένες. Δεν γνωρίζουμε πόσο μακριά έχουν φτάσει, εάν είναι 5.000, 10.000 χρόνια πρέπει να βρίσκονται πολύ πιο μπροστά από εμάς. Εάν είναι έτσι, η τεχνολογία που χρησιμοποιούμε ίσως είναι παρωχημένη.

Τι θα σήμαινε για την ανθρωπότητα η επαφή με εξωγήινη μορφή ζωής;
Οι προηγμένοι πολιτισμοί διδάσκουν άλλους πολιτισμούς πώς να κάνουν πράγματα. Αλλά, το μειονέκτημα είναι πώς αναλαμβάνουν εκείνοι τον έλεγχο. Μπορούν να μας διδάξουν κάτι εάν είναι καλοπροαίρετοι, αλλά εάν δεν είναι, μπορεί να κάνουν πράγματα τα οποία δεν θα καλοδεχτούμε. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να προσέχουμε πολύ. Υποθέτω ότι εάν βρεις έναν ευφυή πολιτισμό θα είναι τόσα πολλά έτη φωτός μακριά, που η πιθανότητα να προσγειωθούν στη Γη θα είναι πολύ ισχνή. Δεν γνωρίζουμε, αλλά είναι μια υπόθεση που κάνουμε.

Λοιπόν, πώς ψάχνετε για εξωγήινη ζωή;
Υπάρχουν δύο τρόποι να ψάξεις για εξωγήινη νοημοσύνη ή εξωγήινους. Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία των ραδιοκυμάτων και τα ραδιοτηλεσκόπια, που αποτελούσαν τον βασικό τρόπο έρευνας έως περίπου το 2000. Αλλά, εδώ και 40 χρόνια -από το 1960 που ξεκίνησε όλο αυτό- δεν είχαν βρει τίποτα. Έτσι, ήταν καιρός να υιοθετηθεί μια άλλη στρατηγική. Κι αυτή είναι η τεχνολογία λέιζερ. Υπάρχει η οπτική στρατηγική αναζήτησης, που ψάχνει για πολύ γρήγορους «παλμούς νανοδευτερολέπτου» ή εκλάμψεις λέιζερ που φτάνουν στη Γη.

Και οι δυο στρατηγικές είναι καλές. Ο Arthur C. Clarke, ο τελευταίος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και επικεφαλής της SETI, μου είπε ότι πίστευε πως στο τέλος θα κέρδιζε η τεχνολογία λέιζερ. Αυτή είναι η άποψή μου. Εάν οι εξωγήινοι είναι τόσο έξυπνοι, θα έχουν ξεπεράσει το στάδιο της ραδιοτεχνολογίας.

Ας πούμε ότι όντως βρίσκουμε εξωγήινη ζωή. Τι μορφή θα έχει;
Η εξωγήινη ζωή πιθανώς να είναι σαν εσένα και μένα, αλλά όχι της ίδιας μορφής. Αυτό για το οποίο είμαι σίγουρος είναι πως εάν υπάρχουν εξωγήινοι πρέπει να είναι εξαιρετικά ευφυείς· πρέπει να είναι μηχανικοί τηλεπικοινωνιών, μαθηματικοί, πολίτες. Αυτό είναι ενός είδους επιστημονικός ορισμός. Δεν γνωρίζω πώς μοιάζουν οι εξωγήινοι, αλλά το Χόλιγουντ φαίνεται να γνωρίζει την απάντηση.

Γιατί αυτό το έργο είναι σημαντικό;
Βασικά για να ικανοποιήσει την περιέργεια του ανθρώπινου μυαλού. Τα ανθρώπινα όντα είναι περίεργα και πιστεύω ότι εάν δεν είσαι περίεργος για το σύμπαν όπου ζεις, μπορεί και να γίνεις κάλλιστα φυτό (λάχανο). Έτσι θα το έθετα εγώ.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.