«Μισό λεπτό να ανάψω το κατάλληλο φως για να μπορέσεις να δεις τα έργα», μου λέει και «χώνεται» βιαστικά μέσα στο εργαστήριό του. Μικρές αχτίδες φωτοβολούν πάνω στις άμορφες μεταλλικές μάζες –αυτό που πριν έμοιαζε με ατάκτως εριμμένη δημιουργία αίφνης αποκτά «ζωή». Τα πορτραίτα του Δημόκριτου, του Τσε Γκεβάρα, του Τζον Λένον, της Μέριλιν Μονρόε, του Άλμπερτ Αϊνστάιν, του Κωνσταντίνου Καβάφη «παρατάσσονται» το ένα δίπλα στο άλλο στον λευκό τοίχο. Το θέαμα αιφνιδιαστικό –μια εξόχως αναπάντεχη οπτική εμπειρία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στο μυαλό μου έρχεται η τελευταία φορά που βρέθηκα σε μια αθηναϊκή γκαλερί «μοντέρνας» τέχνης, τριγυρίζοντας ανάμεσα σε πολύπλοκα και ακατανόητα «hip» έργα που «πάσχιζαν» υπερβολικά να διεκδικήσουν δάφνες πρωτοπορίας. «Φώναζαν» χωρίς να λένε τίποτα κι εν τέλει σε άφηναν ασυγκίνητο -αισθήσεις νεκρές, σκέψεις άδειες. Εδώ, σε αυτό το παράδοξο σπίτι της σκιάς, πάλι, τα έργα προκαλούν τα αισθητήρια όργανα με έναν απρόσμενα ταπεινό τρόπο –οι σκιές δεν παριστάνουν τις «σπουδαίες» ή τις «μεταμοντέρνες». Είναι ορατές μονάχα υπό συγκεκριμένο φως και «μιλούν» μια ήρεμη γλώσσα. Μια νέα γλώσσα.
«Πόσα άτομα ασχολούνται στην Ελλάδα με τη shadow art;», ρωτώ τον Τριαντάφυλλο Βαΐτση, ιδιοκτήτη του «Σπιτιού της Σκιάς» και δημιουργό όλων αυτών των ασύμμετρων εκθεμάτων.
«Δυο άτομα μόνο…», μου λέει, ενώ τριγυρίζουμε στο χώρο. «Και να φανταστείς ότι ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να γνωριστούμε!», προσθέτει χαμογελώντας.
«Δεν πρέπει κάποια στιγμή;», τον πειράζω.
«Σίγουρα, όμως είναι τα πράγματα είναι δύσκολα για έναν καλλιτέχνη στην επαρχία. Δεν περισσεύουν χρήματα για ταξίδια στην Αθήνα, ειδικά όταν έχεις οικογένεια, ενώ δεν πραγματοποιούνται και εκθέσεις στο χώρο μας -η συγκεκριμένη μορφή τέχνης είναι καινούρια ακόμα. Εξ ου και δεν έχει τύχει να συναντηθούμε με τον συνάδερφο. Θέλω πολύ όμως να γνωριστούμε και να ανταλλάξουμε απόψεις. Δύο είμαστε όλοι και όλοι…».
Το βλέμμα μου πέφτει πάνω σε μια μεταλλική μάζα –στο αχνό φως απεικονίζει δύο «άγρια» πορτραίτα. Ενός θηρίου και ενός ανθρώπου. Ρωτώ τον Τριαντάφυλλο πως και ασχολήθηκε με την shadow art. «Σπούδασα μηχανικός περιβάλλοντος και είχα από παιδί μια ευαισθησία με το περιβάλλον και την τέχνη. Κάποια στιγμή ξεκίνησα να ασχολούμαι με την trash art –ξέρεις κατασκευάζα διάφορα μικροπράγματα από σκουπίδια. Σιγά, σιγά ο κόσμος στην Ξάνθη εμαθε για το χόμπι μου και μου έφερνε τα σκουπίδια του, ώστε να αναζητώ σε αυτά υλικά για τις δημιουργίες μου. Λειτουργούσα ουσιαστικά σαν ένα μικρό εργαστήριο ανακύκλωσης σκουπιδιών. Αργότερα, το 2009, με συνεπήρε ο μυστικισμός που αναβλύζει η shadow art -μια μέρα είδα ένα γλυπτό στο internet και μαγεύτηκα. Ήταν ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα. Έτσι αποφάσισα να ενώσω τις δύο μορφές τέχνης (trash και shadow art) –πλέον κατασκευάζω γλυπτά σκιάς αποκλειστικά και μόνο από σκουπίδια».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Καθώς προχωράμε στο επόμενο δωμάτιο, παρατηρώ στο ταβάνι δυο σκιές να φιλιούνται. «Αυτό είναι ένα από τα τελευταία έργα μου», λέει ο Τριαντάφυλλος. Του ζητώ να μου μιλήσει για την τεχνοτροπία της shadow art. «Ουσιαστικά χτίζεις τη σκιά, βήμα, βήμα. Στην αρχή δημιουργείς το σκίτσο, επιλέγεις τα υλικά που θα χρησιμοποιήσεις -αναλόγως και με τους συμβολισμούς που θέλεις να περάσεις- και έπειτα δουλεύεις στο σκοτάδι με δυο μικρές λάμπες. Είναι επίπονη δουλειά για τα μάτια, αλλά τα ξεχνάς όλα μόλις δεις το τελικό αποτέλεσμα».
«Η τοπική κοινωνία στην Ξάνθη πως βλέπει τις δημιουργίες σου;», τον ρωτώ.«Στους περισσότερους αρέσουν –πολλοί μάλιστα μου ζητούν να δημιουργήσω γλυπτά για το σπίτι τους», μου εξηγεί ο Τριαντάφυλλος. «Δεν θα μπορούσα να ζήσω διαφορετικά. Το 2012 εγκατέλειψα τη δουλειά μου ως μηχανικός περιβάλλοντος και αποφάσισα να ασχοληθώ αποκλειστικά με την τέχνη της σκιάς. Ήταν ένα μεγάλο ρίσκο για κάποιον που είχε οικογένεια με παιδί. Όμως, για την ώρα πάνε καλά τα πράγματα –δημιούργησα έναν προσωπικό χώρο, το Σπίτι της Σκιάς, έχω το εργαστήριό μου όπου εξελίσσω την τέχνη μου και σιγά, σιγά δημιουργώ μια σχέση εμπιστοσύνης με τον κόσμο. Μπορείς να πεις ότι η σφοδρή επιθυμία να ημερέψω τις εσωτερικές ανάγκες μου με έφεραν στο σημείο να κάνω το χόμπι μου δουλειά –αλλά αυτό δεν είναι το ζητούμενο; Να είμαστε ευτυχισμένοι με αυτό που κάνουμε;».
«Οι σκιές μέσα σου τι απεικονίζουν;», επανέρχομαι.«Είναι αντιθετικές εικόνες –μπορεί να δείχνουν μια αιώρα στην άμμο και ταυτόχρονα την απληστία του ανθρώπου ή την αγριότητα του όντος. Τίποτα δεν είναι άσπρο ή μαύρο, όλα συνυπάρχουν μέσα μας όπως το φως και η σκιά».
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
