Ik ging op pad met een groepje topless feministen om te protesteren tegen neonazi’s

Inna, de oprichtster van de Franse tak van Femen, bij hun hoofdkwartier in Parijs.

Ik pakte de Eurostar van Londen naar Parijs om daar de feministische protestgroep Femen te ontmoeten. De organisatie komt oorspronkelijk uit de Oekraïne, maar heeft inmiddels afdelingen over de hele wereld. Het idee was dat ik de aanloop naar het eerstvolgende Femen-protest zou filmen, maar ik realiseerde me niet echt wat me te wachten stond tot ik die middag aankwam bij hun kantoor.

Femen besteed de meeste tijd aan het protesteren tegen de conservatieve islam. Hun laatste protest was Topless Jihad Day, een dag waarop de leden van Femen hun tieten lieten zien in verschillende Europese steden om hun solidariteit te tonen met Amina Tyler. Amina is een 19-jarig Femen-lid uit Tunesië dat gedrogeerd werd en werd gedwongen een ‘maagdelijkheidstest’ te ondergaan nadat ze topless foto’s van zichzelf had gepost op Facebook.

Het Femen-hoofdkantoor hing vol met banners van vorige protesten. Een paar leden probeerden te beslissen wat de beste slogan was voor hun nieuwe spandoek, waarop een meisje dat Oksana heette al topless activisten aan het schilderen was. De discussie liep al snel hoog op, omdat de meiden er niet uitkwamen of ‘nazi factions’ met of zonder een ‘s’ aan het einde moest worden gespeld. Niemand neemt tenslotte je demonstratie serieus als je een spelfout maakt.

De Femen-meiden werken aan hun banner.

Inna Shevchenko, een van de oprichters van de Oekraïense Femen, wakkerde de discussie verder aan door te zeggen dat de slogan “Femen Action Against Nazi Factions” niet sterk genoeg was. Inna begon de Franse tak van Femen in september 2012, nadat ze uit de Oekraïne was gevlucht omdat een Femen-protest waarbij ze een acht meter hoog houten kruis had doorgezaagd uitgelopen was op een publieke rel.

De groep wilde me van tevoren niet precies vertellen wat ze van plan waren, voor het geval dat de autoriteiten er ook lucht van zouden krijgen en de Femen-leden zou arresteren voordat ze aan hun protest waren begonnen. Maar ik had op dit punt al geraden dat ze gingen demonstreren tegen de extreemrechtse groepen die zich in Parijs zouden verzamelen op 12 mei.

Femen-lid Margueritte werkt aan een banner.

Inna vertelde me dat ze de laatste keer dat ze tegen neonazi’s hadden geprotesteerd in elkaar geslagen was en een tand was verloren. Daarom hadden ze besloten deze keer wat meer afstand te houden. Het plan was dat Inna en Sarah, een ander kernlid van de Franse Femen, in zouden checken bij een luxe hotel op het Place des Pyramides, waar de extreemrechtse groepen zich zouden verzamelen. Als het plein eenmaal vol was gelopen met neonazi’s en leden van de pers, zouden ze hun banners uitrollen en hun slogans schreeuwen, uiteraard zonder shirt aan.

De volgende dag was ik uitgenodigd voor één van Femens wekelijkse trainingsessies. In het kantoor stonden elf meisjes, de meesten gekleed in korte spijkerbroekjes en Femen-shirtjes, in een cirkel hun slogans te schreeuwen: “Go rape yourself!” en “Nudity is freedom!” en “Fuck your church” en “Not a sex toy” en “In gay we trust” en “Where is Amina? Free Amina!”

Femen-leden oefenen hun protesttechnieken.

Een nieuw lid van de groep werd gevraagd om te laten zien wat ze had geleerd in de vorige trainingssessie. Ze ging in positie staan en begon zo hard mogelijk de slogans te schreeuwen. Inna zei dat ze het goed deed, maar dat haar armen een beetje slap hingen. Daarna namen ze nog een keer de Femen-pose door: benen uit elkaar en het bord zo hoog mogelijk, met de armen recht omhoog. “We promoten geen yoghurt of bier, we zijn hier om onze lichamen terug te claimen. Dit is agressieve naaktheid: we zijn klaar om aan te vallen!”, zei Inna.

Een trainingssessie bij het Femen-hoofdkwartier.

Elk Femen-lid moet leren om zo snel mogelijk haar shirt uit te trekken. Sommige meisjes gingen zo snel uit de kleren dat ik niet eens zag dat ze hun shirt uittrokken. Na de oefening in agressief uitkleden, gingen de activisten verder met hun actietraining. De helft van de meisjes speelde de rol van Femen-activist; de andere helft speelde politieagent of beveiliger en sleepte hun topless partners door de kamer terwijl ze hun slogans schreeuwden. Inna wees de meiden erop dat alles wat ze doen bij de protesten voor de camera’s is. “De actie zal doorgaan tot de laatste camera vertrokken is,” zei ze tegen de groep.

De eerste oefenpoging ging niet zo goed. “Ik hoor alleen maar lawaai—jullie zijn niet gecoördineerd. We willen dat mensen precies weten waarom we hier zijn,” zei ze.

De tweede poging ging beter, maar het duurde even voordat ik verstond wat de meiden riepen, vanwege hun zware accenten. Pas na zo’n vijf minuten begreep ik dat ze “Pope no more” riepen.

De meiden waren buiten adem. Ze deden sit-ups, drukten zich op, renden rondjes: allemaal in de stijl van een militair bootcamp. Pauline, een fulltime Femen-activiste, vertelde me dat vrouwenlichamen een stuk beter tegen pijn kunnen dan je misschien zou denken. “Vanaf kinds af aan wordt ons geleerd dat we broos en breekbaar zijn, maar dat is niet zo. We kunnen waarschijnlijk beter tegen pijn dan mannen. Ik ben in mijn zes maanden als Femen-lid al een paar keer in elkaar geslagen, en het verbaast me hoeveel geweld ik aankan, en dan nog steeds kan opstaan en doorgaan met de actie.”

Ik betrapte mezelf erop dat ik hardop dacht dat ze allemaal best goeie tieten hadden. Inna verzekerde me dat er geen castingproces was, bloosde, en gaf toen toe dat ze haar eigen borsten niet echt mooi vond.

Nadat de nieuwere activisten waren vertrokken, maakten Inna, Pauline, Sarah, Oksana en Margueritte de banner af, die nu de slogan “Sextermination for Nazism” droeg. Nadat de verf gedroogd was, vouwden ze de banner op en stopten ze hem in een koffer. Inna en Sarah tutten zich op voor hun check-in bij het chique hotel, namen de koffer mee en sprongen in een taxi om de actie te beginnen.

_Franse fascisten verzamelen zich op het Place de la Madeleine._

De volgende dag ging ik naar het Place de la Madeleine, waar de rechtstextremisten zich klaarmaakten voor hun demonstratie. Het leger van vlaggendragende schurken in zwarte bomberjacks was behoorlijk intimiderend. Zodra ik m’n camera uit m’n tas pakte, liep de pr-man van de neonazigroep Troisième Voie op me af en legde hij duidelijk uit wat we wel en niet konden filmen.

We werden voorgesteld aan de leider van de groep, Serge Avoub, een brede man van middelbare leeftijd met een geschoren kop en een scheve neus. Serge legde uit dat ze samen waren gekomen voor hun jaarlijkse eerbetoon aan Jeanne d’Arc, die de Britten uit Frankrijk joeg, en als protest tegen de globalisering, “die onze nationale economie en identiteit vernielt.” Na een uur begonnen de nationalisten richting het standbeeld van Jeanne d’Arc te lopen, waar de Femen-activisten stonden te wachten met hun banner.

De Femen-activisten irriteren wat fascisten met hun banner.

Femen had een kamer gekregen op de derde verdieping van Hotel Regina, dat precies achter het Jeanne d’Arc-standbeeld lag. Rond 12 uur, toen ook de meest gewelddadige nationalistische groepen waren aangekomen bij het standbeeld, verschenen Inna, Sarah, Pauline en Oksana op het balkon, met hun blote borsten en bloemenkransen, en rolden ze snel hun spandoek uit voor de vijandige neonazi’s. Zoals te verwachten viel, probeerden de fascisten het hotel te bestormen, maar ze werden al snel teruggeduwd door de ME.

Omdat ze niet bij de meisjes konden komen, beperkten de nationalisten zich tot het nazisaluut en het opsteken van hun middelvinger, terwijl ze “Salopes!” [Hoeren!], “Suicide-toi!” [“Pleeg zelfmoord!”] en nog meer onvriendelijke dingen riepen. De meisjes antwoorden door luchtkussen in de richting van de boze fascisten te blazen. Een groep nationalistische vrouwen verzamelden zich onder het balkon van Femen, en riep: “We wachten op jullie!”

Nadat de twee groepen nog een beetje tegen elkaar hadden geschreeuwd, stopte er een brandweerwagen onder het balkon en werden de Femen-activisten met een hoge ladder geëvacueerd. De meisjes daalden langzaam af, en stopten af en toe om naar de boze menigte te zwaaien, die tegen werd gehouden door een zwaarbewapend politiekordon. Femen werd veilig afgevoerd door de politie, waarna Serge Ayoub een speech hield waarin hij ze ervan beschuldigde dat ze door de overheid betaald werden en dat hun acties een samenzwering waren om nationalistische protesten tegen te houden. In de ogen van de Femen-leden was de actie een succes.

Voordat ik Femen ontmoette, had ik een dubbel gevoel over hun tactieken. Aan de ene kant hadden ze een geniale manier gevonden om op te vallen. Maar werden mensen niet te veel afgeleid door hun tepels om hun boodschap te horen? Hoe dan ook, ze zijn er wel in geslaagd om feminisme terug op de voorpagina te brengen, wat ook wel wat is. Femens geweldloze, topless protesten hebben hen zelfs de titel ‘het nieuwe gezicht van feminisme’ opgeleverd, wat niet zo goed is gevallen bij de feministen die het laten zien van je tieten om te protesteren tegen prostitutie en mannelijke onderdrukking een beetje tegenstrijdig vinden.

Goed, dat hele dilemma is een beetje een mindfuck, maar Inna verzekert me dat dat expres is: een wolf-in-schaapskleren-tactiek, net zoals jij waarschijnlijk op dit artikel hebt geklikt omdat je het woord ‘topless’ in de titel zag. Misschien heeft Inna gelijk, en houdt het stigma rond vrouwelijk naakt vrouwen tegen en naar beneden. Hoe dan ook, het blijft behoorlijk verbazingwekkend om te zien hoe druk mensen zich kunnen maken om een stel blote borsten.