FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Ironische gifjes die vrouwelijke stereotypes belachelijk maken

We spraken de Spaanse kunstenares Isabel Chiara over zwarte humor, collages, en waarom “scharen altijd in goede handen zijn bij vrouwen.’’
ALLE AFBEELDINGEN DOOR ISABEL CHIARA

De Spaanse kunstenares en schilder Isabel Chiara maakt een van de meest intelligente gifjes die ik ooit heb gezien. De bewegende beelden zijn grappig, mooi, maar hebben ook een diepere, donkere en politieke boodschap. Chiara woont in Sevilla in Spanje en gebruikt dit medium om de beelden dynamischer te maken, met invloeden uit de kunstgeschiedenis. Haar werk wordt vergeleken met Monty Python, maar doet ook denken aan het dadaïsme, surrealisme, popart en de renaissance en barok. Haar werk "George Clooney Is Inside'' won in 2014 de Giphoscope-prijs voor beste collage. Haar huidige project is een collage van video's en heet Open Memory. Het brengt haar kenmerkende gifjes samen met performance en film in samenwerking met videokunstenaar Isabel Pérez del Pulgar. We spraken haar over haar artistieke invloed en de rol van vrouwen in haar werk.

Advertentie

BROADLY: Hoelang werk je al met gifjes?
Isabel Chiara: Ik werk nu al zeven jaar met bewegend beeld. Ik begon eerst met het experimenteren met 2D-animatie om met bewegend beeld uit de klassieke kunst nieuwe scenario's te creëren. Jaren geleden experimenteerde ik met het schilderij Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch. Met dat materiaal heb ik uiteindelijk de korte film SHOT gemaakt. Dat is de basis voor mijn huidige werk.

Waarom heb je gekozen voor deze kunstvorm?
Met gifjes kan ik met verschillende bewegingen stoeien en de nadruk leggen op een bepaalde handeling door het continu te herhalen. Ik heb er expres voor gekozen om mijn werk niet te categoriseren, maar om juist verschillende vormen te gebruiken om mezelf te uiten, zoals gifjes of het gebruik van video. En het liefste mix ik ze dan ook nog door elkaar als dat mogelijk is. Ze dragen allebei op hun eigen manier bij aan het uiteindelijke product.

In veel van je werken gebruik je het menselijk lichaam door het ofwel te vervormen of het belachelijk te maken, of een combinatie van de twee. Waarom kom je daar steeds weer bij terug?
Het menselijk lichaam is aan de ene kant een soort machine in de manier waarop het beweegt, identiek bij ieder persoon, maar aan de andere kant heeft ieder lichaam ook zijn totaal unieke eigenschappen. Dit geeft mij de mogelijkheid om met de bewegingen van ons lichaam te spelen volgens ideeën die al dan niet vaststaan.

Advertentie

Waar denk je dat de humor zit in jouw werk?
Humor is een heel belangrijk onderdeel van mijn werk: het helpt me om mijn visie op de wereld te uiten. En het zorgt ervoor dat ik de problemen waar ik tegenaan loop als vrouw en kunstenaar beter kan verdragen. Ik zie mijn werk als een manier om me door situaties heen te lachen. Een van de meest voorkomende thema's die terugkomt in mijn werk is om de aandacht te vestigen op de miskende plek van vrouwen in de wereld. Het blijft betreurenswaardig grappig dat vrouwen nog steeds worden als minder worden beschouwd op het gebied van denken, rechten, veiligheid en vrijheid – ten opzichte van de man.

Het valt me op dat steeds meer (voornamelijk) vrouwelijke kunstenaars met collages werken. Waarom denk je dat dit medium nu zo geliefd is?
We leven nu in een tijd van overvloed aan print en digitale beelden. Met behulp van collages kunnen kunstenaars de werkelijkheid deconstrueren. Ik denk dat deze heropleving te maken heeft met de sociale kritiek die heel belangrijk is in de kunstwereld. De relevantie van de collage zit hem in het idee van de reflectie op het dagelijkse leven en de massacultuur waarin we leven. Vrouwen hebben altijd al hun handen op een effectieve manier gebruikt. Scharen zijn altijd in goede handen bij vrouwen. Hoelang doe je erover om een kunstwerk te maken?
Elk project is anders. Ik vind het leuk om aan te werken en soms duurt het maanden voordat ik de juiste afbeelding heb gevonden. Meestal werk ik aan meerdere projecten tegelijk om mijn enthousiasme te behouden en niet in een soort vacuüm terecht te komen. Laten we het over het videoproject Open Memory hebben. Hoe verschilt dit project van je gifjes?
Open Memory is een experimenteel project met de visuele kunstenaar Isabel Pérez del Pulgar. We wilden het idee van 'visie' en de typische rolverdeling die vaak wordt toegekend aan vrouwen op een theoretische manier benaderen. Door humor in te zetten in de vorm van parodie en ironie willen we de stereotypes die er bestaan van vrouwen bekritiseren. De parodieën en overdrijvingen zijn een leidraad in de videokunst. Dit doen we expres om daarmee duidelijk te maken dat we de rol van de vrouw belachelijk maken.

Je hebt ook oog voor kleur. Geef je daar veel aandacht aan?
Vanaf jonge leeftijd heb ik geleerd om een opvallend kleurenpalet te waarderen. Ik lette veel op het werk van schilders als Munch, Chagall, en de impressionisten. Toen ik ouder werd, raakte ik gefascineerd door kleuren uit de barok – zoals roodachtige en aardkleuren. Je kan wel zeggen dat ik altijd over kleur aan het nadenken ben.