Festivalgangers ruimen de troep van Sandy op

Union Beach in de Amerikaanse staat New Jersey is dankzij superstorm Sandy net als de rest van de staat een puinhoop. De bewoners die in de wijk zijn gebleven en hopen hun huizen weer te kunnen opbouwen, moeten eerst een manier verzinnen om hun lapje grond vrij te maken van brokstukken en onbewoonbaar verklaarde gebouwen. De gebruikelijke hulporganisaties bieden geen ondersteuning voor dit soort werk, en aannemers geven geen speciale korting aan slachtoffers van de overstroming.  Dit gat in de hulpverlening wordt gevuld door mensen die er vooral om bekend staan dat ze elk jaar naar Burning Man gaan om daar een week lang drugs te gebruiken.

Een kleine groep Burning Man-bezoekers heeft een goed doel opgericht, die op een efficiënte manier helpt waar bureaucratische organisaties dat niet kunnen. Hoewel Burners over het algemeen worden gezien als wereldvreemde computernerds die het hele jaar uitkijken naar die ene week waarin ze weer in een pluizige paarse broek kunnen trippen op 2CB en los kunnen gaan op dubstep, zijn ze betere klussers dan je zou denken. Dit zijn mensen die vaak maanden of zelfs jaren bezig zijn met het maken van uitbundige, psychedelische mutant-robot-praalwagens, waarop ze een week lang feesten alsof het einde van de wereld nabij is. En ze houden van slopen. “Burning Man is een soort bootcamp voor noodhulp,” zegt Tom Price, een van de oprichters. “Het regelen van eten, water en beschutting in een barre omgeving, en vanuit niks een gemeenschap opbouwen, is voor ons geen uitdaging. Dat is hoe we vakantie vieren.”

Toen in 2005 het nieuws over Katrina tot het festival doordrong, zetten de bezoekers spontaan hulpacties op om de slachtoffers te helpen. In twee dagen werd er $42.000 ingezameld en een konvooi georganiseerd dat naar Louisiana en Mississippi reed om voorraden te bezorgen en hulp te bieden. De groep kreeg later de naam Burners Without Borders.

Inmiddels heeft BWB geholpen bij acties in Haïti, Zuid-Afrika, Peru, Japan en de VS. Daarnaast hebben de Burners wereldwijd tientallen kleinere projecten ondersteund, waaronder opruimacties in openbare parken, rugzakprogramma’s voor daklozen en zelfs een project met alternatieve valuta in Kenia.

In New Jersey levert BWB “voor zo’n 1,5 miljoen aan werk”, volgens Richard Scott, een andere oprichter. De helft van de 160 huizen die genomineerd waren voor de sloop zijn al door BWB afgebroken. De organisatie ondersteunt de lokale bestuurders met vergunningaanvragen, en organiseert schoonmaakacties op de stranden in samenwerking met andere vrijwilligersgroepen. En dat alles met een budget van minder dan $30.000.

“We hebben misschien niet de capaciteit van het Rode Kruis, maar we maken wel met weinig geld een groot verschil in het leven van de slachtoffers,” zegt BWB-directeur Carmen Mauk. Het valt niet te ontkennen dat de groep hard werkt en flexibeler is dan logge hulporganisaties als het Rode Kruis, dat sinds Sandy 170 miljoen dollar heeft ontvangen maar de slachtoffers van Sandy niet veel meer had te bieden dan dekentjes en taaie hotdogs.

“Grote organisaties zitten erg vast aan wat ze wel en niet kunnen doen,” zegt Tom, “maar wij hebben niet van die voorwaarden. We doen gewoon wat er gedaan moet worden.”