Rutte noemt het kromme gedoogbeleid, waardoor wiet wel door coffeeshops verkocht, maar niet door coffeeshops ingekocht mag worden, niet geheel succesvol. De totale verwarring over wat nou wel en niet mag, de brandgevaarlijke wietkwekerijen op zoldertjes, het gevaar overvallen te worden voor de mensen die stiekem meerdere keren per dag coffeeshops moeten bevoorraden, de vele zakken belastinggeld die opgaan aan politie-acties zoals ‘de actieweek aanpak hennep’, waarbij de politie in 4 van de 5 gevallen voor niks een huis binnenvalt, het inzetten van het leger om wietplantages op te sporen, een vrouw die een gewapend arrestatieteam over de vloer krijgt omdat ze vier wietplanten in de tuin heeft staan. Niet gehéél succesvol, inderdaad.Maar er zit een duidelijke reden achter dit beleid, vervolgt Rutte.Rutte: “Yes we have a different approach which is not entirely successful…”
Ahá! Een joint roken leidt binnen de kortste keren tot het spuiten van heroïne! Dit is een argument waar we niet omheen kunnen. Oja, wel. Sowieso: heroïne is helemaal uit Mark, spaar je ook nog flippo's? Hoe dan ook, Rutte haalt hier de zogenaamde ‘gateway drug theory’ aan. Een theorie die in de jaren tachtig populair was in de VS, maar inmiddels, om het op z’n allerzachtst uit te drukken, enorm omstreden is. Bijvoorbeeld omdat een verband tussen blowen en hard drugs gebruiken niet per se causaal is – het één is niet per se de oorzaak van het andere.“And that premise is this: that you don’t want young people, or people at all, to move from marijuana to cocaine or heroin.”
Op zich is het wel een béétje opportunistisch, om, wanneer je naast Justin Trudeau zit, opeens je meest progressieve hoedje op te zetten en te gaan lopen koketteren met deze experimenten van gereguleerde wietteelt, aangezien de VVD begin 2017 nog tegen een wetsvoorstel van D66 voor gereguleerde wietteelt stemde. (Die wet werd desondanks met een krappe meerderheid aangenomen in de Tweede Kamer.) Maar hey, in een vriendschappelijk gesprek zoek je naar raakvlakken, dus ach!“…so we’re now experimenting in ten cities with a legalised way of getting the marijuana into the coffeeshops.”
Laten we het kort even over die 95% hebben. Dat getal is hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op een onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum. Nog los van het feit dat de politiek jarenlang met z’n tengels de onderzoeksconclusies van het WODC heeft lopen beïnvloeden en herschrijven, is export zeer moeilijk te meten en zijn dit soort percentages hóógst onzeker. Je moet namelijk weten hoeveel wiet er in Nederland wordt geproduceerd en hoeveel daarvan in Nederland wordt geconsumeerd, via coffeeshops en via de illegale markt. Het schatten daarvan is vreselijk lastig en dus flink nattevingerwerk.“The problem of course in my country is that we have so many neighbours, the Netherlands is so much smaller. But we have so many neighbours, we have 28 countries in the EU, and that means that 95% of the marijuana being built, grown in the Netherlands, is going to other countries.”
Trudeau reageert, in iets politiekere woorden met: Ehh, ja vriend, wat dus precies een argument is om het te legaliseren want dan kan je toezien op de kwaliteit.Rutte hakkelt iets in de trant van ‘ja, jaaa, precies ja! Maar gooit er dan een Ard van der Steurtje (die tweette dat hij mensen kent “die aan wiet of hasj gestorven zijn”) in:“But the most important thing is that people don’t move from marijuana into real hard drugs. The problem still is, that the marijuana you can buy today is so much stronger and bad for your health as it was when we were young."
Natuurlijk heeft Rutte vrienden met aan wiet verslaafde kinderen. Als het over Zwarte Piet gaat vertelt Rutte over zijn vrienden op de Antillen, als Mark geïnterviewd wordt door een Marokkaanse vlogger (YousToub) heeft hij Marokkaanse vrienden, als het over de politie gaat heeft Rutte vrienden bij de politie. Mark heeft voor elk onderwerp vrienden die met persoonlijke verhalen Marks argumenten kracht bijzetten. En laten we eerlijk zijn: het is niet te bewijzen dat Rutte die vrienden met aan wiet verslaafde kinderen niet heeft, dus laten we maar hopen dat het goed gaat met de genoemde kinderen.“But still, I have friends of mine, with children of your age, who got hooked up and took marijuana, who got serious mental health problems because of this.”
Daar is de gateway-theorie weer! Trudeau reageert dit keer, wederom in iets politiekere woorden, met: Ehh, ja vriend, maar als je het legaliseert gaan mensen niet meer naar criminele dealers die behalve wiet misschien ook wel zwaardere middelen verkopen, waardoor die kans op de overstap naar harddrugs juist kleiner wordt!Hier vinden de Minister-Presidenten mekaar. Rutte is het hier hartstikke mee eens, hakkelt hij in vrij warrige woorden, want dit heeft hij ook in Nederland gezien. Ontpopt hij zich toch nog als de progressieve vriend van Justin.Rutte kon tevreden terug naar Nederland, weer weg uit het land waar ze dat vieze gevaarlijke spul zomaar hebben gelegaliseerd.“So the best policy on drugs for yourself is no first use. And it sounds a bit conservative, but I would urge you: don’t try it at all. And if you do, at least make sure that you don’t move from this stuff into the hard drugs.”