Waarom smeren vloggers honderd lagen make-up op hun gezicht?

Als je denkt dat de bron der beautyvlogs onuitputtelijk is, denk dan nog eens. Want hoe recenseer je Kylie Jenners nieuwste lippenstift nog een beetje origineel als tweehonderd andere vloggers hem ook thuisgestuurd krijgen? En wat is er überhaupt zo bijzonder aan de badzouten en bodylotions van Lush? Ook in de beautyvlogbranche is de leidende contentvraag: wat hebben mensen nog niet gezien?

Ongeveer een maand geleden vonden YouTubers het antwoord: wat nou als we gewoon make-up opdoen, maar dan laagje voor laagje, totdat ons hele gezicht onder zit en alle tubes volledig leeg zijn? In het echt zullen mensen nooit verveeld genoeg zijn om dat te doen, maar misschien willen ze er wel naar kijken. En YouTubers krijgen de make-up toch per doos opgestuurd, om online of aan vrienden door te verkopen voor wat extra centen.

Daarmee was de honderd-lagen-trend geboren.

Het format is simpel: YouTubers smeren honderd lagen mascara of lippenstift of zelfbruiner op. Sommige hebben akelig indrukwekkende "lakbergen" op hun nagels aangebracht. Jeely, een YouTuber die zichzelf omschrijft als "fucking raar" met net geen 63.000 volgers, is hiermee begonnen. Een video waarin ze honderd lagen foundation aanbrengt is al 7,5 miljoen keer bekeken. Beroemde YouTuber Jenna Marbles maakte er vorig weekend ook eentje, en die is nu al meer dan 8 miljoen keer bekeken.

Er zijn twee soorten reacties op dit fenomeen. Eentje is "white people be crazy", wat gezien de omstandigheden niet onredelijk is om te zeggen. De tweede is "WAAROM BLIJF IK HIERNAAR KIJKEN??", een vraag die iedere internetter zichzelf weleens stelt. Waarom doen beautybloggers dit? Het kostte bijvoorbeeld een dag en een nacht om de nagellakbergen te maken. En waarom kijken mensen ernaar?

Het leek me een geinige en tamelijk onschuldige manier om een middag mee te verkloten, dus ik liep naar de drogist en kocht de goedkoopst mogelijke make-upproducten en een doos reinigingsdoekjes, want zoals Jeely zegt in haar video: "dit is fucking smerig."

Ik begon met frisgewassen wangetjes, en bracht laagje voor laagje make-up aan. Beautyvloggers hebben van die handige sponsjes, die had ik goed kunnen gebruiken. Maar verschil moet er wezen: daarom zijn zij de professionals. Ik gebruikte mijn vingers. Ik had al snel door dat dit mijn toch al moeilijke huid niet gaver ging maken. Beter stopte ik ermee om mijn acne niet te verergeren, maar na vijf lagen had ik toch het gevoel dat ik al een investering gedaan had die ik niet meer kwijt wilde raken. Mijn huid moest niets hebben van meerdere lagen getinte moisturizer. Weg met die goedkope rotzooi is wat het zei. Maar het goedje zat er toch op, droog en krakend.

Ik kwam in een flow, plamuurde mijn gezicht vol met crème, onderwijl mijn handen afvegend aan vochtige doekjes. Mijn wenkbrauwen en lippen verdwenen onder lagen cement en moest ik er weer optekenen met potlood en lippenstift. De mascara werd ook niet gespaard. Ondertussen turfde ik de lagen op een velletje papier, alsof ik in een dodencel in Thailand zat. De tijd werd vloeibaar, zette eerst uit en krimpte dan weer ineen als de buik van een slapende dikke man. Het repetitieve aspect werkte meditatief, mijn drukke geest kwam volledig tot rust. Een kalmte daalde over me neer alsof ik een uur in de lotushouding in een stilteruimte had gezeten.

Na 24 lagen lippenstift waren mijn lippen zo zwaar dat ze begonnen te hangen. Een paar lagen verder plakten ze aan elkaar vast, zodat ik door mijn mond moest ademen om te voorkomen dat ik mijn mond nooit meer open zou krijgen. Na 35 lagen mascara viel er een klont wimpers op tafel zo groot als een bromvlieg. Zo nu en dan kwam er een mannelijke collega van me binnen die zei: "Argh… Je ziet er slecht uit." Ik vermoed dat hij op een goed moment had zitten wachten om dat eindelijk te kunnen zeggen.

Halverwege voelde het alsof ik aftersun smeerde op derdegraads brandwonden met loshangende vellen. Mijn gezicht voelde als een brandwondencentrum. Vettige korrels en knobbels verzamelden zich, en als ik niet voorzichtig was met het aanbrengen van de volgende lagen dan was alles zo als een hard masker van mijn gezicht gevallen. Maar het voelde wel lekker eerlijk gezegd. Mijn voorhoofd was glad en dik ingezalfd, en mijn vingers gleden er zo lekker overheen dat het voelde als die erotische scène in de film Ghost, alleen in plaats van klei was het goedkope make-up, en in plaats van Patrick Swayze was ik het zelf, me onderdompelend in de ultieme daad van zelfliefde.

Toen ik bij laag zeventig aankwam kon ik amper nog ademen. Mijn neus zat vol foundation, mijn gezicht was heet en ik werd misselijk. Was ik stervende? Had mijn huid te veel gifstoffen opgenomen die nu in mijn bloedbaan en straks in mijn hersenen zaten? Passerende collega's noemden me "aardmannetje" of "lelijk wassen beeld". Ik waardeerde mijn gezicht voor alle moeite die het deed. Dit is wat je ons aandoet, kapitalisme. Kijk jij ook eens goed naar wat je aanricht, patriarchaat. Is dit wat je wilde?

Even dacht ik dat mijn gezicht niet meer lelijker werd met elke nieuwe laag, maar toen kwam ik erachter dat al mijn wimpers waren samengeklonterd in drie dikke klitten. Nog even en ik zou nog maar één wimper overhebben, een monolash. Mijn vingers waren gerimpeld door de natheid van de foundation en de uren die deze oefening in waanzin gekost had.

Na laag honderd zag ik er geweldig uit. Ik had een middag verspild, ik was aan het winnen. Alle YouTubers die hiermee bezig zijn waren aan het winnen. Samen hadden we iets gemaakt. Ik zag eruit als een wandelende Picasso, maar dan een minder goed gelukte. Was dit performance art? Waarschijnlijk.

Wat ik hieruit meeneem is: waarom zou je dit niet doen? Als je iets bedenkt, waarom zou je het dan niet doen en het doorvoeren tot zijn logische eindpunt? Stel je voor dat mensen gestopt waren nadat ze wat zou er gebeuren als ik vierkante wielen rond maak? dachten, of ik vraag me af wat er gebeurd als we huizen op elkaar gaan bouwen. Revolutionaire ideeën begonnen vaak bij belachelijke 'wat als'-vragen van dromers die durfden te dromen. En ook in de beautycontentproductie hebben we hebben dromers nodig.

Cynici zullen zeggen dat YouTubers hun vak belachelijk maken en hun naam schaden met deze praktijken. Maar vloggers hebben juist door dat niemand nog een fuck geeft om badzoutrecensies. De harde beautywereld was een verzadigingspunt aan het bereiken, en beautyvloggers hebben het domste ooit gedaan. En ze hebben gewonnen.