Een meerderheid van de mannen vindt het ongemakkelijk om het over hun partners vagina te hebben

Wanneer was de laatste keer dat jij en je vriend het over seksuele gezondheid hebben gehad? Kan hij het woord 'vagina' zeggen zonder erbij te giechelen? En zou hij het eigenlijk opmerken als er daaronder iets mis was? De meesten van ons krijgen niet zo vaak de kans onze vulva's van dichtbij te bekijken, tenzij je heel actief aan yoga doet. Dus dan hoop je maar dat je sekspartner de boel een beetje in de gaten houdt. Toch is maar één op de vijf mannen zelfverzekerd genoeg veranderingen aan hun partners vagina op te merken, en meer de helft van de mannelijke bevolking vindt het heel ongemakkelijk om het überhaupt over gynaecologische gezondheid te hebben. Dat blijkt uit een enquête onder 2000 mensen, dat gepubliceerd werd door de Britse organisatie The Eve Appeal, dat onderzoek doet naar gynaecologische kanker. Een paar jaar geleden vroeg mijn vriend me naar het verschil tussen een baarmoeder en een uterus (dat zijn synoniemen van elkaar, zoals jij waarschijnlijk wel weet). Die vriend is nu mijn man, dus was het logisch dat hij de eerste persoon was tot wie ik me richtte toen ik onderzoek begon te doen voor dit artikel. "Wat is het verschil tussen de vagina en de vulva?", vroeg ik hem in een appje. "De vagina is het hele geheel, de vulva is maar één onderdeel," antwoordde hij. "Andersom, lieverd," zei ik tegen hem. Daarna volgden er wat beschaamde emoji's en een educatief gesprekje toen hij eenmaal weer thuis was. Mijn man weet eigenlijk best veel over seksuele gezondheid, maar hij is niet de enige die de belangrijkste feiten door elkaar haalt. De helft van de mannen die door de Eve Appeal ondervraagd werd, was niet in staat de vagina op een diagram aan te wijzen, en bijna tweederde wist niet waar de vulva precies zat. En natuurlijk hebben we allemaal weleens moeten gniffelen om mannen die het verschil tussen de clitoris en de baarmoederhals niet begrepen, of kerels bij wie de rillingen over de rug liepen wanneer het woord 'ongesteldheid' viel – maar is het niet vrij alarmerend dat de persoon die jouw vagina het vaakst ziet niet over de kennis beschikt om op te merken of er iets veranderd is? "Het is echt zorgwekkend. Vrouwen moeten het gesprek aangaan met de mannen met wie ze hun lichaam delen," zegt dr. Tracie Miles, een gynaecologische verpleegkundige die gespecialiseerd is in kanker en voor de Eve Appeal werkt. "Het is een eeuwenoud taboe, maar vriendjes en echtgenoten zijn de aangewezen personen om de eerste signalen van gynaecologische kankersoorten en andere seksuele gezondheidszaken op te merken," voegt ze toe. Het wijst natuurlijk voor zich waarom dit gesprek vaak gemeden wordt. Eenentwintig procent van de mannen tussen de 18 en 44 jaar gaf aan het "te beschamend" te vinden, terwijl maar zeventien procent het idee had dat hij goed begreep hoe de vagina van hun partner werkt. "Ik moet toegeven dat ik niet zo goed op de hoogte ben, maar ik denk dat ik het wel zou merken als er iets zichtbaar zou veranderen, of als het opeens heel anders ruikt of smaakt," vertelt de 27-jarige Harri me. Hij is al meer dan vijf jaar samen met zijn partner en legt uit: "Ik vind het absoluut belangrijk om dit soort dingen met elkaar te bespreken, dus ik zou er zeker over beginnen. Toch zou ik me wel een beetje ongemakkelijk voelen – het is lastig om over iets lichamelijks te praten waar je je zorgen over maakt, zeker als het over iemands geslachtsorgaan gaat." En, voegt hij daaraan toe: "Ik ben geen expert als het op gynaecologische gezondheid aankomt, dus ik zou het vreselijk vinden om een intiem moment te ruïneren door vals alarm te slaan." Iets waar alle mannen die ik sprak zich zorgen om leken te maken.

Miles zegt dat het juiste moment uitkiezen heel belangrijk is. "Natuurlijk wil je de sfeer tijdens de seks niet verpesten, maar naderhand – als je lekker aan het knuffelen bent – zou een ideaal moment kunnen zijn," legt ze uit.

Ook helpt het wanneer mannen iets meer kennis over deze zaken hebben. Joe, een 26-jarige transman, vertelt: "Ik weet veel meer dan de meeste mannen – deels omdat ik een tijdje verloskundige wilde worden, en omdat ik gewoon geïnteresseerd ben in seksuele gezondheid. O, en deels omdat ik vroeger natuurlijk zelf ook een vagina had!"

Joe is vier jaar samen met zijn vrouw en vertelt dat hij in het verleden al weleens over dingen begonnen is, zoals die keer toen hij vermoedde dat zijn partner een schimmelinfectie had. "Ik weet hoe ik uit moet kijken voor infecties, cysten en ontstekingen in het algemeen. Stel dat ze pijn ervaart tijdens de seks – al helemaal in haar onderbuik –, dan zou dat een teken kunnen zijn van

pelvic inflammatory disease (PID)

," vertelt hij.

De 27-jarige Alex zegt: "Mijn partner werkt in de gezondheidszorg, dus anatomie is niet echt een taboe onderwerp voor ons. Zelfs over seksuele gezondheid hebben we het vrij makkelijk. Drie van vier van onze ouders hebben daarbij kanker gehad, dus ik denk dat we daarom ook meer op onze hoede zijn."

De 43-jarige Caroline Presho besloot een preventieve borstamputatie en ovariëctomie (verwijdering van de eierstokken) te ondergaan, nadat ze erachter kwam dat ze het BRCA-gen met zich meedroeg, waardoor ze een ernstig verhoogd risico liep op borst- en eierstokkanker. De ovariëctomie zorgde ervoor dat ze vervroegd in de overgang kwam, en daardoor raakte ze gewend aan gesprekken met haar man Conal die voorheen misschien wat moeilijk waren geweest.

"In het begin van onze relatie hadden we het hier helemaal niet over – zelfs met dingen als een schimmelinfectie praatte ik er een beetje overheen en vertelde ik hem dat ik er gewoon wat crème op moest smeren, zonder uit te leggen waarom," zegt ze.

Dat is inmiddels wel anders. "We hebben nu vier kinderen, waardoor de dingen allemaal wel iets minder mysterieus zijn geworden. We vinden het nu veel makkelijker om het over seksuele gezondheid en vagina's te hebben," vertelt Conal. "Ik denk dat een groot deel van het probleem is dat veel mannen het hier gewoon niet over hebben. We praten niet eens over onze gezondheid. Veel mannen hebben zoiets van, als ik het negeer, verdwijnt het vanzelf wel."

Voor hem is de sleutel openheid en het normaliseren van het gespreksonderwerp – niet alleen als stel, maar ook met hun kinderen. "Als je op een open en compleet normale manier over deze dingen praat, weet de man in ieder geval dat hij hierover kan beginnen als hij merkt dat er iets mis is," zegt hij. "Vrouwen kunnen zeker helpen door het vaker over dit onderwerp te hebben, waardoor je eraan gewend raakt hierover te praten."

Gelukkig waren alle stellen die ik sprak het erover eens dat elkaar gezond houden een teaminspanning zou moeten zijn. "Natuurlijk is het haar lichaam en zij maakt uiteindelijk de beslissingen, maar we delen die verantwoordelijkheid om uit te kijken naar zichtbare veranderingen," zegt de 35-jarige Rich.

Miles zegt dat nooit kwaad kan om ergens naar te laten kijken; van een abnormale vaginale bloeding tot ongewone afscheiding, en van knobbeltjes tot uiterlijke veranderingen in de vulva. "Het heeft bijna nooit iets met kanker te maken, maar het is altijd goed om je huisarts ernaar te laten kijken en je te laten behandelen, mocht dat nodig zijn," legt ze uit.

En als je partner het niet over gynaecologische zaken kan hebben zonder ineen te krimpen, is het een heel goed idee om het woord "vagina" aan jullie romantische vocabulaire toe te voegen. Hij komt er wel weer overheen.