Ik kookte een kerstdiner uit het kookboek van Jan Smit

Op de voorkant van het kookboek Kerst voor iedereen staan een lachende Jan Smit en Ramon Beuk samen in de keuken. Erin staan Jans tien favoriete gerechten, en als ik door het boekje blader kom ik verontrustende dingen tegen. Bijvoorbeeld gadogado met paling. Zou dat lekker zijn? De gerechten zijn verder heel gevarieerd en inderdaad, aan iedereen is gedacht. Een romige risotto met truffel voor vegetariërs, met sojastroop gelakte tonijnsashimi voor de visliefhebbers, een nieuwe versie van de traditionele kalkoen, en in alle twee de toetjes zit sambuca.

Als klein meisje was ik een beetje verliefd op Jan Smit en Kerstmis is altijd mijn favoriete tijd van het jaar – dus toen Jan met dit kookboek kwam, moest ik daar wel iets uit koken. Als voorgerecht ga ik voor de mosterdsoep, en natuurlijk maak ik de gadogado met paling. Voor het toetje kies ik de rice crispy.

Met een tas vol boodschappen loop ik door de stromende regen naar huis – het kerstgevoel is met dit idioot warme weer ver te zoeken. Gelukkig komt het kookboek met een cd met maar liefst twaalf kerstnummers. Terwijl Jan zingt over een winternacht, begin ik aan het voorgerecht: mosterdsoep met champagneschuim. Ik moet wel meteen improviseren, want ik heb geen patronen voor de slagroomspuit kunnen krijgen en zal dus geen echt schuim kunnen maken. Ik fruit een uitje met wat olijfolie en een lepel mosterd in een grote pan en voeg daarna kippenbouillon toe. Een heerlijke geur vult de keuken en tevreden doe ik een deksel op de pan.

Terwijl de soep staat te pruttelen begin ik alvast aan de voorbereidingen voor het hoofdgerecht: gadogado op z'n Volendams. Ik begin bij het begin en schil mijn aardappels bij gebrek aan beter met een kaasschaaf. De oven heb ik al voorverwarmd en daar leg ik de winterpeen in, die moet in zijn eigen schil gepoft worden. De kruidenolie is een makkie en zet ik met een zeefje aan de kant zodat de olie er goed doorheen kan lekken. Wel heb ik voor de smaak nog wat extra peper, zout en knoflook toegevoegd.

Daarna bereid ik het zoetzuur voor de komkommer alvast voor. In het recept staat niks over koelen, maar mij lijkt koude komkommer met zoetzuur lekkerder, dus na de warme zoutzure dressing over de komkommer te hebben gegoten, zet ik het in de koelkast. Jan zingt ondertussen rustig door.

Ondertussen zijn mijn gasten gearriveerd. Ik moet de mosterdsoep afmaken met de staafmixer en daarna kan ik gaan experimenteren met het champagneschuim. Omdat de soep ook begon te schuimen door het mixen, zet ik 'm nu op volle kracht in het champagnemengsel. Ik geef mezelf een denkbeeldig schouderklopje als het lukt en er een dikke schuimlaag ontstaat.

Jan serveert de soep in een wijnglas, maar ik kies gewoon voor kommetjes. Croutons vind ik niks aan dus die heb ik achterwege gelaten. Ik schep het schuim bovenop de soep en strooi er wat peterselie over. Ik heb tijdens het koken alles wel geproefd, maar als ik aan tafel een hap van het geheel neem, ben ik aangenaam verrast. De mosterdsoep is heel erg zacht en niet zo pittig als je van mosterd zou verwachten. Het schuim is een beetje zoet, maar past perfect bij het kruidige van de soep.

De aardappels zijn gekookt, de wortel gepoft (de schil werd langzaam zwart) en dus is het tijd voor de satésaus voor bij de paling. Ik kan me er nog steeds niks lekkers bij voorstellen – ik ben gek op paling maar niet zo erg op satésaus, en het ergste lijkt me nog de combinatie. Jans satésaus wordt gemaakt met een zelfgemaakte pindapasta als basis, die bestaat uit pinda's, sjalot, knoflook, gember en olie. Ik gooi de pindapasta in een pan en bak deze vijf minuutjes voordat ik de kokosmelk, vissaus en andere ingrediënten toevoeg. Het ruikt ontzettend lekker en langzaam kan ik me een voorstelling maken van de combinatie. Ondertussen ben ik zo druk bezig in de keuken dat mijn bakje met kruidenolie is omgevallen en er zich een grote groene olievlek over het aanrecht begint te verspreiden.

Lang leve ontvettende schoonmaakmiddelen en het feit dat ik nog genoeg kruiden en olie heb om nieuwe kruidenolie te maken. Ondertussen zet ik alvast water op voor de mie. Dit gerecht heeft ontzettend veel ingrediënten en ineens begint het een beetje chaos te worden in mijn keuken; overal liggen lepels en staan flessen, kommetjes en bakjes en pannen met soep en champagneschuim. Gelukkig heb ik nog een extra keukenblok waar ik de borden kan opmaken. Ondertussen is ook de mie gaar. Ik snij de wortel in plakjes en merk dat deze nog wat hard is – en dat terwijl ik de dunste winterpeen had uitgekozen die ik kon krijgen. Winterpenen zijn dik en lang en geen enkele peen is hetzelfde – hier hadden Jan en Ramon misschien iets beter over na kunnen denken, want de poftijd van 30 minuten geldt niet voor iedere wortel.

Ik verdeel alle ingrediënten op het bord zoals op het plaatje in het kookboek en zet de borden op tafel.

Terwijl ik een stukje paling, wat mie, sla en satésaus op mijn vork schuif, kijk ik naar mijn tafelgenoten; zij zijn al aan het eten en knikken goedkeurend. Ook ik ben verbaasd over hoe vreselijk lekker deze combinatie is. De komkommer is lekker fris en de kruidenolie werkt goed op de paling. Maar vooral de combinatie waar ik zo voor vreesde is hemels. Wie had dat gedacht (behalve Jan en Ramon natuurlijk)? Ik ben overtuigd en neem nog een hap.

Halverwege het gerecht merk ik wel dat er ontzettend veel smaken aanwezig zijn. Wat mij betreft hadden de wortel, de olie en misschien zelfs wel de sla achterwege mogen blijven.

Voor de rice crispy had ik eigenlijk een klein flesje sambuca moeten hebben, maar dat kon ik niet vinden. Gelukkig had de jongen van de slijterij een Braziliaans drankje dat erop leek. Om mezelf een hoop werk te besparen kocht ik kant-en-klare witte chocolade met gepofte rijst, dus het enige wat ik nog moest doen, was zelf de karamel maken. Dat vind ik best spannend en zenuwachtig kijk ik naar de suiker die langzaam bruin kleurt. Ik kook op inductie, dus vuur laag draaien als de suiker bruin is, is geen optie en ik haal de pan van de hittebron af. Dit is het moment om de Braziliaanse sambuca toe te voegen. De alcohol koelt de karamel zo snel af dat ik de pan snel weer terug op de hittebron zet, en gelukkig werkt het. De chocolade en de marshmallows liggen al op het bord, samen met twee bolletjes ijs.

De karamel is heerlijk en ik ben blij dat ik de anijssmaak van de sambuca niet te veel proef. In combinatie met de marshmallows en het ijs is perfect. De chocolade is wat heftig bij dit gerecht en had er van mij niet bij gehoeven. Net als die kerst-cd; ik ben duidelijk over mijn verliefdheid heen.