Foto’s van vrouwen op de plekken die van hen zijn

Rania Matar fotografeert vrouwen in het Midden-Oosten en in Amerika op de plek waar ze het meest zichzelf kunnen zijn: alleen in hun huis, slaapkamer, of andere plek waar ze zich veilig voelen. “Het feit dat ik een vrouw ben is bepalend voor mijn werk,” vertelt ze. “Ik kan ze fotograferen zonder dat de vrouwen zich geobjectificeerd voelen.” Het werk van Matar wordt over de hele wereld tentoongesteld, maar dit jaar vindt haar eerste solotentoonstelling in een museum plaats. In Her Image, te zien in het Amon Carter Museum of American Art, is een overzichtstentoonstelling van vier fotoprojecten.

Voor haar project A Girl and Her Room fotografeerde Matar vrouwen alleen in hun slaapkamer. Ze werden geportretteerd zoals ze zelf wilden. In het begin zou ze enkel foto’s maken in Amerika, maar Matar realiseerde zich al snel dat ze zichzelf en haar Libanees/Palestijnse roots terugzag in alle jonge vrouwen die ze fotografeerde. “Ik had het idee dat het verhaal van jonge vrouwen in het Midden-Oosten niet genoeg werd verteld, of wel, maar dan op een hele specifieke manier, vooral in het Westen, waar ik woon. De focus lag meestal op de onderdrukking van vrouwen. Zo van: “Oh my god, ze dragen een hoofddoek. Terwijl een vrouw zijn in het Midden-Oosten zo veel meer is dan dat.”

“Ik ben Libanees en Palestijns. Ik woonde in Amerika, was afgestudeerd, getrouwd, werkte, had kinderen, en het feit dat ‘de ander’ voortdurend werd gecategoriseerd zette me aan het denken: ben ik anders? Maar ik ben gewoon hier?” Vermoeid door de verhalen die ze tegenkwam, koos ze om jonge vrouwen in het Midden-Oosten te fotograferen, en naast die in Amerika te zetten. Ze wilde laten zien dat er overeenkomsten zijn tussen mensen uit Amerika en het Midden-Oosten. “Ik wilde laten zien dat er normale mensen wonen. Dat kinderen daar dezelfde dingen doen als in Amerika. Voor mij is dat een belangrijk aspect van representatie.”

Na A Girl and Her Room volgden nog meer soortgelijke projecten. Voor L’enfant Femme fotografeerde ze jonge meisjes, voor She vrouwen in de twintig, voor Unspoken Conversations tienermeisjes en hun moeders en voor Women Coming of Age vrouwen van middelbare leeftijd. Elke serie reflecteert op het punt in het leven waar Matar en haar dochters op dat moment waren.

Matars werk had er waarschijnlijk anders uitgezien als het gemaakt was door een man. “Een man had niet in een kamer kunnen zijn met een vrouw die borstvoeding geeft in een vluchtelingenkamp in Palestina.” Matar heeft ooit geprobeerd om mannen te fotograferen voor haar project Room, maar vond dat ongemakkelijk. “Ik denk dat een vrouw andere vrouwen beter begrijpt dan een man. Het tegenovergestelde is vast ook waar. Op een bepaalde manier zijn we verbonden door ons vrouw-zijn.”