In 2018 omarmde ik dat ik een saaie drol ben geworden

Jaartallen zijn natuurlijk ook maar een construct, maar het eind van het jaar nodigt toch uit tot wat reflectie. Daarom schreven de VICE.com-redacteurs een persoonlijk essay over wat ze het afgelopen jaar over zichzelf hebben geleerd.

“Ga je nog naar het feestje hierna?” vroeg ik. “Nee, ik ben moe van de afgelopen zes jaar,” antwoordde het meisje dat ik niet kende, deze zomer op een basketbaltoernooi. Ik denk hier elke dag wel even aan. Ze was van mijn leeftijd, 26, en zag eruit als een montere meid, het soort mens dat precies wist hoe ze het bont moest maken, hoe ze vier avonden in de week de partykar moest trekken, maar tegelijkertijd goeie cijfers haalde, en na haar afstuderen zonder problemen een baan vond. Ze zei het met zoveel zelfvertrouwen, zo plechtig, dat ik het alleen maar kon beamen en antwoorden dat ik het begreep, want in de afgelopen zes jaar heb ik inderdaad ook vreselijk hard geleefd.

Geen periode in je leven is zo’n denderende hooswind die door je harses waait als de jaren tussen je 20e en je 26e, wanneer je – hopelijk – floreert van een schuchter jong hoentje naar een zelfstandig en zelfverzekerd mens. In die tijd is natuurlijk álles nieuw: studeren, vier dagen per week naar de klote gaan, je eerste liefde ontmoeten, meedogenloos gedumpt worden, heel veel vrienden maken, stage lopen, steeds meer vereenzelvigen met je identiteit, je ouders opeens heel leuk gaan vinden, afstuderen, in een zwart gat belanden, reizen en fulltime werken.

De gekste en meest ingrijpende verandering in die periode is misschien wel de omslag van studeren naar werken. Opeens zit je veertig uur per week krom te groeien achter een laptop, en moet je wel je best doen, anders kun je je het leven in de stad niet meer veroorloven. Dat is op zich al slopend genoeg. Maar die eerste twee jaar dat je werkt sta je ook nog het hele weekend te partyen, doordeweeks je collega’s te vervelen met je stinkende kateradem, onverantwoordelijk veel pakjes per week te roken en anderen te veroordelen over dat ze zo saai zijn geworden. Wat er dus gebeurt is dat je in die twee jaar twee keer zo hard raast, waardoor je wallen twee keer zo snel in omvang groeien in vergelijking met de tijd waarin je nog studeerde. Want toen kon je tenminste nog uitslapen.

Ik heb een beroerde relatie met saai, zoals misschien wel meer mensen hebben. Als je – helaas – een saaie inborst hebt, zul je een plekje moeten inleveren op de bellijst van je sociale netwerk. Er zijn maar weinig mensen die willen omgaan met iemand die niet opwindend is. Ik ook niet, en ik wilde al helemaal niet de niet-opwindende zijn. Uitgaan afzeggen omdat ik moe was? Mij niet gezien. Naar m’n ouders in het weekend? Veel te saai. Een maand niet drinken? Schat, nu ga je te ver.

Het laatste wat ik wilde is niet meer de feestneus opzetten omdat ik opeens een baan had. Dat hoor je vaak. Dat mensen saai worden van werken. Iedereen weet: veertig uur per week werken is niet te doen, maar iedereen doet het, want, ja, weet ik veel, het is nou eenmaal zo. Als een vriend of vriendin uitgeput was van dat gewerk, en mij sms’te om de afspraak af te zeggen, dacht ik: maar mijn god, het is zes uur! De dag begint nu pas! Ben ik nou de hele dag bezig geweest met het overleven van deze dag zodat ik thuis in mijn eentje op de bank naar Veldmuis van Nieuwkerk kan kijken? Waar is het avontuur? We kunnen toch bier drinken en grapjes maken met elkaar?

Mijn angst voor het saaischap, om alle leuke dingen te missen, om vrienden te verliezen, leidden er (samen met mijn algehele onrustige, angstige inborst) de laatste jaren toe dat ik vaak niet kon slapen. Om dat probleem te verhelpen, had ik laatst een nieuw kussen gekocht in een winkel die rook naar Turks badhuis, rijkelui en lavendelstruik. Het beloofde wat, want een tante van een vriendin had daar een kussen gekocht van 150 euro en zij sliep sindsdien als een roos. Je kreeg er ook een lavendelzakje bij die je erop kon leggen voor een ontspannen geur. Ik vond het zó ontzettend spannend om op een nieuw geurend kussen te slapen, dat ik daarna wekenlang niet sliep. Slapen is voor mij geen vanzelfsprekendheid, en dat de onrust door mijn lijf giert op het moment dat ik mijn billen in bed leg, is eigenlijk best wel onhandig. De volgende dag moet ik namelijk gewoon weer fris en uitgerust op kantoor zijn.

Iemand bij slaaptherapie heeft hier een slaaptip voor bedacht. Het advies is: “Probeer dingen te blijven ondernemen, doe dingen die je moe maken!” Volgens deskundigen is het namelijk zo dat mensen die weinig slapen sneller het risico lopen om obees te worden en sociaal geïsoleerd te raken. Ze zijn te moe om na ‘t werk hun lijf nog ergens heen te bewegen. Dat tipje maakte mij doodsbang. Stel je voor dat ik, doordat ik niet kan slapen en afspraken afzeg omdat ik moe ben, obees word en moederziel alleen overblijf? Hoewel ik die nacht misschien nauwelijks had geslapen ging ik ook daarom altijd nog wat sociaals doen in de avond. Daarna lag ik wakker omdat me angst werd aangejaagd door deze malle tip. Een vicieuze cirkel, waar ik niet zomaar uitkwam.

De rekensom is eigenlijk niet zo moeilijk. Een doldwaas, meeslepend leven gecombineerd met een kantoorbaan en slaapprobleem kan helaas niet.

Terug naar het meisje van het basketbalveld dat tegen mij zei dat ze moe was van de afgelopen zes jaar. Wat dit meisje niet weet is dat zij mij, op figuurlijke wijze, bij mijn schouders vastpakte en door elkaar schudde, en een monumentale wijsheid toesprak die in mijn hoofd werd vertaald naar zoiets als: “Hoi vriendin, het is tijd om even te kalmeren! Het is prima oké om saai te zijn, om rustig aan te doen, en saaie dingen leuk te vinden. Pak snel je koffers, je vlucht naar de Canarische Saailanden vertrekt over een paar uur.”

Sindsdien ben ik niets liever dan saai. Ik voel me niet meer schuldig als ik een avond op de bank zit en een feest afzeg, ik ga op vakantie naar bejaardeneiland Tenerife, alle vrienden die ik had heb ik nog steeds, ik slaap beter, m’n tuin is het nieuwe Berlijn en als mensen vinden dat ik suf ben geworden dan klopt dat als…oh, het is zes uur, ik heb een afspraak met mijn televisie! Doeeeeiii!!!