In New York gebruiken vrouwen sociale media om seksueel geweld in het uitgaansleven aan te kaarten

Illustratie van Jenny Yuen

Afgelopen juli postten twee vrouwen een bericht op Facebook over het feit dat ze waren aangerand in een populaire New Yorkse nachtclub. Pepper Ellett (20) en Mary* (30) hebben elkaar nooit ontmoet, maar hun verhalen vertonen opmerkelijke overeenkomsten én verschillen. Beide posts gingen viral, maar de nogal uiteenlopende gevolgen van de twee berichten laten zien dat er grenzen zitten aan sociale media als platform voor gerechtigheid.

Mary beschrijft in haar tekst hoe ze werd aangevallen door een ex-vriendje bij Bossa Nova Civic Club, een populaire undergroundclub in Brooklyn. Piper beweert te zijn verkracht op de toiletten van Happy Ending, een club aan de andere kant van de East River, door iemand die daar toen nog werkte.

Omdat de twee vrouwen het vertikken dit seksuele geweld op te laten gaan in een waas van stroboscopen en rookmachines, hebben Pepper en Mary het debat aangezwengeld over de aanrandingscultuur in de VS. Deze incidenten, die plaatsvonden op plekken waar de artscene en de muziekwereld van New York samenkomen, roept ook vragen op die op het nachtleven betrekking hebben: in hoeverre zijn bars en clubs eigenlijk verantwoordelijk voor (het voorkomen van) seksueel geweld?

Mary publiceerde haar facebookpost op maandag 27 juli. New York Magazine kwam de avond daarvoor met de coverstory over de Bill Cosby-zaak, met een foto met daarop alle 35 vrouwen die hem beschuldigen van aanranding en verkrachting. Volgens mary was deze cover de directe aanleiding om haar eigen verhaal te vertellen. Haar woede is vanaf de eerste zin voelbaar: "Fuck iedereen die hem een hand boven het hoofd houdt. Ik wil me niet langer verstoppen voor hem en de klerelijers die achter hem staan."

In een openbaar googledoc-document, waarnaar ze linkte in haar facebookpost, beweert Mary dat ze tijdens haar relatie met de muzikant 'Frank Midnite' meermaals werd mishandeld (voor de volledigheid: ik heb een aantal keer met Frank gehangen in de club, en zie hem als een kennis). Mary zegt dat Frank haar op een avond in september 2014 aanviel, hij zou haar buiten tegen een boom naast de bar hebben geprobeerd te wurgen terwijl hij haar herhaaldelijk krabde en sloeg. "Wekenlang moest ik smoesjes verzinnen over wat er met me was gebeurd," schrijft ze. "Op een dag kwam hij me opzoeken met een crème tegen blauwe plekken. Zo probeerde hij het bewijs van wat hij had gedaan te verdoezelen." In het document staan ook foto's van haar verwondingen, al is het onduidelijk wanneer deze precies zijn genomen. (Frank weigerde met THUMP te spreken.)

Foto's van Mary's bloeduitstoringen, die ze publiekelijk deelde via Google Doc

Minder dan acht uur later kwam Bossa Nova met een verklaring op hun facebookpagina: Frank is verbannen uit de club totdat 'onomstotelijk bewijs' wordt geleverd over zijn onschuld. Vrouwelijke leiders in de elektronische muziekgemeenschap – zoals Frankie Hutchinson, medeoprichtster van het feministische technocollectief Discwoman – juichen deze reactie toe. "Ik ben enorm opgelucht dat onze favoriete club de veiligheid van vrouwen zo serieus neemt, dat is een aangename verandering. Ik denk dat het veel belangrijker is om de veiligheid van vrouwen zeker te stellen, dan af te wachten en te kijken of iemand al dan niet schuldig is," schreef Hutchinson in een reactie.

Anderen bekritiseerden de veronderstelling van schuld door de club, en sommige vrouwen vroegen zich af of de boycot ook van toepassing zou zijn op andere mannen die van geweld worden beschuldigd. Volgens eigenaar John Barcley is het antwoord hierop simpelweg 'ja'. "We zijn geen privédetectivebureau, maar als iemand ons op de hoogte stelt van dit soort gedrag, en het blijkt daadwerkelijk zo te zijn, verbannen we die persoon uit de club," vertelde hij aan THUMP. "Better safe than sorry."

De volgende dag ontkende Frank alle beschuldigingen via een post op zijn eigen facebookpagina, waarin hij ze "overdreven… tot leugens aan toe" noemt. Maar zijn reputatie is al beschadigd. Hij wordt verkrachter en misbruiker genoemd in reacties op een artikel over Frank in New York Magazine, onder zijn tracks op YouTube en op de facebookpagina van Bright Future Sounds, een van zijn artiestennamen. Op sociale media werd onder zijn naam profielen aangemaakt – in de bio op het twitteraccount @frankmidnite staat kort en bondig: 'Ik sla vrouwen'.

Voordat ze haar beschuldiging online zette, had Mary het googledoc-document al gedeeld met vrouwen die ook problemen met Frank hadden gehad, en zo ontmoette ze Susan* en Kat.

THUMP zocht contact met deze twee vermeende slachtoffers, en Susan vertelde dat ze in 2010 wakker werd doordat Frank haar betastte en tegen haar aan zat te rijden. Toen hij ondanks haar protesten niet stopte, besloot ze om dronken naar huis te rijden.

Kat beweert dat ze in januari 2015 Frank opzocht in Brooklyn, terwijl ze aan een cocktail van LSD, cocaïne en "genoeg alcohol om een jong paard buiten westen te krijgen" zat. "Hij stelde voor dat ik bij hem langs zou komen om op te warmen en te ontnuchteren voordat ik terug zou lopen naar de plek waar ik zou overnachten," vertelde Kat aan THUMP. "Hij liet me binnen en gaf me wat wiet zodat ik me kon 'ontspannen'. Voordat ik het wist tilde hij mijn shirt op, scheurde hij een gat in mijn panty en had hij seks met me. Ik verzette me voor zover ik kon, maar op dat moment was ik grotendeels niet in staat me te bewegen. Ik had nooit seks met hem gehad als ik nuchter was geweest."

Toen we haar vroegen of ze naar de politie is gegaan, antwoordde Kat:"Fuck nee. Ik ben eerder langs geweest voor een andere verkrachtingszaak, en hoewel ik alles volgens het boekje deed, deed de politie niets anders dan me het trauma laten herbeleven. Waarom zou ik dat nog een keer doen?"

Kat is bij lange na niet de enige die weigert naar de politie te gaan. Volgens de RAINN (Rape, Abuse and Incest National Network), komt slechts 32 procent van de verkrachtingszaken bij de politie terecht, wat het een van de meest slecht-gerapporteerde misdaden maakt. Maar een rapport dat in juni verscheen in de New York Times stelt dat er nu meer slachtoffers van zich laten horen, doordat het sociale stigma dat op seksueel geweld rust, afneemt. Dit jaar steeg het aantal meldingen van verkrachtingen in New York met 8 procent, en van seksuele intimidatie met 18 procent. Maar Liz Roberts – de vicevoorzitter van Safe Horizon, het grootste slachtofferhulpbureau van de stad – vertelde aan de Times dat ze geen reden had om aan te nemen dat er meer seksuele intimidatie plaatsvond dan vorig jaar."

Vrouwen motiveren om zich meer uit te spreken, is precies wat de 25-jarige Peppet Ellet ertoe aanzette om haar bericht op Facebook te posten. Dit was op vrijdag 31 juli, vijf dagen na de post van Mary. "Ik zou andere vrouwen tekort doen als ik me stil zou houden," schreef Pepper. "Stil blijven over iets als dit… daardoor blijft de meerderheid van de mensen geloven dat het gaat om incidenten, in plaats van om een veelvoorkomend probleem waar we allemaal verantwoordelijk voor zijn."

Pepper kende de naam van de man die ze ervan beschuldigt haar te hebben verkracht in eerste instantie niet. Via de telefoon vertelde ze aan THUMP dat ze denkt dat ze gedrogeerd was, en dat alles wat ze zich herinnert is "dat ze met haar broek op haar enkels aan het plassen was en dat ze zich realiseerde dat er iemand bij haar was op de wc. "Hij zei dat ik hem moest pijpen, wat ik weigerde. Ik weet nog dat ik het gevoel had dat ik tegen mijn wil in werd vastgehouden, daarna werd alles zwart." Ze ontdekte de naam van de medewerker pas nadat haar vader met de club had gebeld, en mede-eigenaar Oliver Stumm hem vertelde dat de medewerker op staande voet was ontslagen, nadat het management beveiligingsbeelden had gezien.

Pepper beschreef ook hoe lastig het is om een verkrachting aan te geven. Volgens hetzelfde New York Times-artikel heeft de NYPD recentelijk stappen ondernomen om het proces te stroomlijnen, maar Peppers ervaring suggereert dat het huidige protocol nog steeds tekortschiet. Ze werd door drie verschillende agenten meer dan tien uur lang ondervraagd "als een crimineel", en keek toe hoe de kleren die ze tijdens de verkrachting aan had gehad door een politieman heen en weer werden geslingerd. Pepper zei dat een officier insinueerde dat ze een feestbeest was, en hij zei: "Weet je, seks waar je achteraf spijt van hebt is niet hetzelfde als verkrachting." Na die tien uur kreeg Pepper weinig informatie over hoe het nu verder zou gaan met haar zaak. Toen ik haar een week nadat ze haar post had gepost sprak, was het Pepper nog altijd niet gelukt om in contact te komen met de inspecteur die op de zaak zit. De NYPD bevestigde wel aan THUMP dat haar zaak nog altijd wordt onderzocht.

"Je kan het gezellig hebben met iemand die vervolgens je grenzen overschrijdt," zegt Maurice Sercaz naar aanleiding van deze zaak – hij is strafrechtadvocaat en professor in de recht aan de rechtenfaculteit in Fordham. "Als er dwang in het spel is, is het een hele serieuze verkrachtingszaak – wat er dan ook vlak daarvoor heeft plaatsgevonden."

Maar Sercarz merkte ook op dat het gecompliceerd is om een verkrachtingszaak gecompliceerd voor de rechter te krijgen, omdat justitie de neiging heeft om alleen op te treden wanneer de kans aannemelijk is dat er een veroordeling uit voortkomt. "Het kan zo zijn dat het benodigde standaardbewijs niet kan worden geleverd. Maar dat betekent niet dat het slachtoffer iets fout heeft gedaan."

Pepper vertelde met een bibberig stemmetje dat ze maar nauwelijks haar hoofd boven water weet te houden. "Mensen vinden dat ik het moet kunnen bewijzen. Mijn vagina is uitgescheurd, mijn baarmoederhals is ontstoken en er zijn foto's van de blauwe plekken over mijn hele lichaam. Dit is geen aflevering van Law and Order – dit is mijn leven.

Kort na dit gesprek plaatste de club Happy Ending een edit van de beveiligingsbeelden van die avond met de titel: Cameras Don't Lie – Happy Ending's Response to Pepper Ellet On The Night Of Alleged Rape. In die beelden zie je dat ze praat en danst met de beschuldigde voor én nadat ze de toiletten ingaan.

De video werd later die dag offline gehaald, en mede-eigenaar van Happy Ending Max Lavai stuurde THUMP een mail waarin hij zijn excuses aanbood voor hun "belabberde communicatie". "De opmerkingen die de afgelopen dagen zijn gemaakt zijn door zowel mijn partner als door mijn voormalige communicatiemedewerker, waren ongelukkig gekozen. Ze representeren niet hoe serieus ik deze situatie neem," zei Levai.

De defensieve reactie van Happy Ending staat in fel contrast met Bossa Nova's besluit om de kant van het vermeende slachtoffer te kiezen. Deze totaal verschillende reacties zijn tekenend voor de onduidelijkheid over wie waar verantwoordelijkheid voor draagt bij dit soort incidenten. Bars en clubs zijn niet wettelijk verplicht om melding te maken van mishandeling, en een woordvoerder van de NYPD vertelde aan Gothamist dat Happy Ending niet de verantwoordelijkheid had om de werknemer aan te geven.

"Sociale media is uitgegroeid tot een krachtig middel voor belangenbehartiging en het delen van ervaringen voor slachtoffers van seksueel geweld," zegt Chauntel Gerdes, een maatschappelijk werker die verbonden is aan de campagne #OutSmartBK (die sinds juni wordt gevoerd door de clubscene in samenwerking met NYPD). Gerdes ontwikkelt momenteel een trainingsprogramma om barpersoneel te helpen bij het voorkomen van geweld, dat ze opstelt aan de hand van ervaringen en informatie van collega's, waaronder feestorganisatoren, clubeigenaren en dj's.

De enorme groei en rol van sociale media in ons leven verandert hoe slachtoffers over verkrachting spreken, en hoe de samenleving reageert op deze beschuldigingen. De technologie heeft al dienst bewezen als megafoon voor zowel Pepper als Mary. Beide vrouwen konden de aandacht vestigen op deze problematiek, en tegelijkertijd vrouwen waarschuwen voor vermeende daders. "Ik wil het grotere probleem aankaarten omdat wat mij is overkomen geen uitzonderlijke situatie is. Wat zijn de omstandigheden waaronder zo'n veelvoorkomend probleem ontstaat? Wat moet er gebeuren om die omstandigheden te veranderen?" schreef Pepper in haar facebookpost, die Mary later op haar eigen wall deelde met de reactie: "JA. LAAT JE HOREN. Laten we zorgen dat dit stopt."

Tegelijkertijd zijn er hardnekkige problemen rondom geweld in het uitgaansleven die de snelheid en openheid van het internet niet kan oplossen – en in Peppers geval, met Happy Ending die haar versie van de gebeurtenissen probeerde te 'ontmaskeren', zelfs nog gecompliceerder zouden kunnen maken. Zonder een duidelijke rolverdeling over wie waar verantwoordelijk voor is, bevinden uitgaansgelegenheden zich op een kruispunt tussen zakelijke, juridische en morele kwesties; wat soms tegenstrijdige belangen oplevert. Door de aanwezigheid van drugs en alcohol in deze omgeving is het vaak lastiger om van dit soort geweldplegingen een rechtszaak te maken. Wanneer vrouwen zoals Mary en Pepper via sociale media hun slachtofferschap opeisen, is dat ook omdat er weinig andere mogelijkheden zijn.

*Mary heet niet echt Mary, en Susan niet Susan.