FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

We gingen langs bij het vluchtelingenkamp in Calais

Het vluchtelingenkamp in Calais is inmiddels zo groot dat het zijn eigen restaurantjes, winkels, een kerk, een school en een nachtclub heeft. VICE News ging erheen.

Ali uit Afghanistan zit op de grond, achterover geleund, en concentreert zich op zijn taak. Samen met een vriend zit hij net buiten het zicht, in het donker, achter een gordijn sigaret na sigaret met tabak te vullen. Achter hem liggen stapels blikjes, flessen water, waterpijpen en dozen met koekjes. "De zaken gaan niet bepaald goed, maar het is wel druk," zei hij tegen VICE News, terwijl hij amper de moeite neemt om zijn ogen van zijn werk af te halen. "Het is een jungle hier."

Advertentie

De winkel waarvoor Ali sigaretten vult is een van de vele ondernemingen die zijn ontstaan in de Jungle – het grootste vluchtelingenkamp van Calais. Op het moment wonen er tussen de twee- en drieduizend migranten en vluchtelingen. Velen van hen zijn afkomstig uit oorlogsgebieden als Afghanistan, Syrië, Irak en Soedan, of uit dictaturen als Eritrea. Er zijn ook groepen die uit minder voor de hand liggende landen komen, zoals Algerije, Egypte en Jordanië.

Een jonge vrouw draagt haar was terug naar haar tent. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Nader, een veertigjarige man uit Soedan, studeerde rechten in zijn vaderland.Hij laat ons zijn kleine, volgepropte schuilplaats zien – "mijn flatje, zo noem ik het graag" – en biedt ons flessen cola en water aan. De muren heeft hij bedenkt met fleecedekens en plastic zakken, en zijn 'vloer' bestaat uit weinig meer dan een deken. Nader zegt dat hij hoopt in Frankrijk te kunnen blijven, om daar zijn master te halen. Hij steekt twee kaarsjes aan en het wordt een soort van gezellig.

De Jungle is grofweg opgedeeld langs etnische lijnen. Er is een Afghaans gebied dat bij sommigen als 'de markt' bekend staat, er is een Koerdisch gebied, en ook een Soedanees gebied. Het Ethiopische deel heeft een kerk, en het gebied waar de Eritreërs in de meerderheid zijn is waar de 'nachtclub' is gelegen. Volgens Nader was er twee of drie maanden geleden nog weleens wat geweld tussen de verschillende groepen, maar nu gaat het er allemaal wat kalmer aan toe.

Advertentie

Winkels, informele barretjes en restaurants in het Jungle-vluchtelingenkamp ondersteunen het dagelijkse leven van de vele bewoners. Dit is een café, gerund door een groep Afghanen. Ze serveren eenvoudige maaltijden en bieden een plek om tot rust te komen van al de hectiek buiten. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Elke dag om vijf uur 's middags geven de plaatselijke autoriteiten de bewoners hun ene gegarandeerde maaltijd. Een lokale NGO heeft bovendien geregeld dat er rond die tijd ook mensen de toiletten komen schoonmaken.

Een aantal vrouwen en kinderen wordt opgevangen in het Jules Ferry-kamp, een veilig gebied aan het eind van de Jungle, maar dit gebied zit volgens een NGO-medewerker momenteel vol. Degenen die er nu zitten zijn doorgaans het meest kwetsbaar. Vrijwel zonder uitzondering hebben ze verkrachtingen en ander seksueel geweld achter de rug. Mannen uit het hoofdkamp mogen er gebruik maken van de douches, gescheiden van de vrouwen.

Boven het kamp ligt een snelweg, waar de Franse politie en de gendarmerie – een tak van de nationale strijdkrachten die gaat over de publieke veiligheid – de migranten beneden in de gaten houdt. Daar kijken ze voornamelijk uit op de Eritrese en de Ethiopische gebieden. Over de bosjes hangen kleren te drogen, en door het gebrek aan afvalverzameling liggen er overal flessen en weggegooide plastic zakken.

De jonge migranten doden de tijd door een voetbal heen en weer te tikken, terwijl anderen wat van de voortdurend toenemende afvalstapels in de hens zetten. Vlakbij is de nachtclub van het kamp, inclusief muziek die keihard door oude speakers heen schalt. Een blik bier kan je er krijgen voor anderhalve euro.

Een groep migranten verzamelt zich rondom een generator om hun mobieltjes op te laden. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Overal in het kamp wordt er gebouwd. Groepjes werken samen om houten skeletten in elkaar te zetten, die vervolgens worden bedekt met dekens en plastic tassen. Bij een huis wappert een Franse vlag. In een geïmproviseerde, maar met liefde gebouwde kerk, zijn twee mannen en een vrouw aan het bidden. Na een paar minuten vraagt een van de mannen wat ik van het gebouw vind. Hij stelt zichzelf voor als Eruis uit Ethiopië, en hij zegt dat hij de kerk elke dag bezoekt. Hij zegt dat hij er veel kracht vindt, en ook dat hij voornamelijk bidt dat hij op een dag Engeland zal bereiken. Elke zondag komt hij samen met een stuk of vijftig andere migranten om "heel veel te zingen."

Advertentie

Op de tafels staan half opgebrande kaarsen en een aantal bijbels die ooit in betere staat zijn geweest. Een van de priesters, Solomon Grama uit Addis Ababa, de Ethiopische hoofdstad, zegt tegen VICE News dat hij nu zo'n drie jaar diensten leidt. Het duurde zo'n twee maanden om de kerk te bouwen. Hij is erg trots op de constructie en iedereen die eraan heeft meegewerkt.

Een winkeltje, gerund door een groep Afghanen, verkoopt enkele basisgoederen. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Vlak naast de kerk is een groep van vijftien Ethiopiërs aan het chillen op houten bankjes met een paar blikken bier. Kleine glazen worden gevuld en geduldig rondgegeven. Iets verderop deelt een groep Syriërs een fles Pepsi, terwijl ze grappen maken over de mogelijkheden om naar Engeland te zeilen.

Het kamp heeft onwaarschijnlijke vriendschappen doen ontstaan. Een van de mannen zat een maand geleden nog in het Syrische leger van Assad, terwijl andere vluchtelingen door precies die troepen uit hun huis zijn verdreven. Grote kans dat ze in het Midden-Oosten elkaar de hersens in hadden geslagen, maar nu zijn ze voorzichtig aan het samenwerken om een vreedzaam protest te organiseren, in de hoop dat Engeland ze als vluchteling wil opnemen.

Migranten helpen elkaar een wat beter geïsoleerd onderdak te bouwen. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Jihad Hala komt uit Damascus en is de eigenaar van een van de hutten die nog het meest op een echt huis lijken. Hij ontvangt ons samen met zijn vrouw en zijn twee kleine kinderen. Binnen heeft hij een spiegel aan de muur, pakken sap en een doos lege sigaretten. Hala zegt dat hij in Frankrijk asiel heeft aangevraagd, maar dat de autoriteiten hem hebben opgedragen om te blijven waar hij is. Hij vertrok een jaar geleden met zijn gezin uit Syrië. De reis bracht ze langs Turkije, Macedonië, Servië en vanaf daar door naar Frankrijk. Die laatste etappe duurde zo'n twee maanden.

Advertentie

Zijn zoon zit te spelen met een plastic speelgoedhelikopter. De kinderen gaan waarschijnlijk binnenkort naar de nieuwe school – de Seculiere School van de Duinwegen – waar migranten en lokale bewoners uit Calais vrijwillig lesgeven aan zowel kinderen als volwassen. De Franse taal is een van de hoofdpunten van het curriculum.

De gloednieuwe Ethiopisch-orthodoxe kerk in de Jungle. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Tijdens mijn wandelingen door het kamp word ik als Britse voortdurend gevraagd naar informatie – dingen als asielaanvragen, recente nieuwsontwikkelingen en vragen over waarom het Verenigd Koninkrijk geen vluchtelingen uit Calais toelaat. Sommige Franse en Britse activistengroepen proberen in te gaan op dit informatietekort. Een poster op een caravan toont een afbeelding van beertje Paddington met de boodschap "migratie is geen misdaad," samen met een emailadres van een groep die helpt met juridische informatie.

Andere posters spreken over een asielworkshop, elke zondagmiddag om één uur, een post-Ramadan sporttoernooi, elke zondag rond drieën, en fietslessen op maandag en donderdag. Er hangt een kaart van Calais met plekken waar je gratis de bus kan nemen, waar je kunt voetballen, gratis kleren kan krijgen, en waar je de politie kan vinden. Ook is er lijst met mogelijke interviewvragen voor het geval dat een migrant het tot Engeland redt en asiel aanvraagt.

De binnenkant van de zelfgemaakte kerk in de Jungle. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Christian Salome, directeur van L'Auberge des Migrants, zegt tegen VICE News dat zijn organisatie nu al een jaartje of zes, zeven in Calais werkt, en dat er al die tijd ongeveer hetzelfde aantal migranten was. "In 2009 waren het meer mensen uit Afghanistan en Pakistan, nu gaat het vooral om mensen uit Soedan, Syrië en Eritrea. Buiten dat is de situatie nauwelijks veranderd. Het is misschien zelfs iets beter geworden, omdat de plek nu zo bekend en berucht is dat de mensen er nu kunnen slapen zonder angst dat de politie ze 's nachts komt verjagen." Salome zei dat het belangrijk is om meer mensen op het bestaan van de Jungle te wijzen, en dat de omstandigheden langzaam verbeteren. "We hebben nu iets van twintig winkeltjes, een kerk, wat moskeeën, klaslokalen; we hebben best veel dingen. Dat zouden de meeste mensen niet denken, maar dat is prima."

Advertentie

Het huis van een Syrische man die asiel heeft aangevraagd in Frankrijk, maar op goedkeuring wacht in het Junglekamp. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Als we hem vragen of het feit dat er meer gebouwen en winkeltjes geopend worden een teken is dat de migranten hier permanent zullen blijven, zegt Salome: "Ik hoop dat dat probleem eerder wordt opgelost door verstandige politici, want het is eigenlijk een vrij simpel probleem. De mensen hier zijn voor het grootste gedeelte oorlogsvluchtelingen met goede redenen om te vluchten. Daarnaast hebben ze vaak familie in de ontvangende landen en spreken ze prima Engels."

Salome vestigt ook aandacht op de psychologische impact van het verblijf in een vluchtelingenkamp als de Jungle. "Daar houdt niemand rekening mee," zegt hij. "Er is totaal geen hulp voor getraumatiseerde mensen hier. Helemaal niks. Sommigen zijn erg depressief: ze zitten hier, weten niet wat ze moeten doen en slapen de hele dag. Ze verliezen hier dus niet alleen tijd, maar eigenlijk ook hun leven."

Een Franse politieofficier bewaakt de ingang naar de snelweg boven het kamp. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Ook Salem, een 36-jarige man uit Algerije, brengt het gebrek aan mentale gezondheidszorg ter sprake. Hij vertelt dat hij laatst een verwarde Soedanese man zijn zoon publiekelijk zag slaan. Hij leek niet in staat te stoppen, en was onbewust van de schade die hij aanrichtte. "Zulke dingen vallen ons erg zwaar," zegt Salem. "Niemand komt hier. Niemand komt even langs om te vragen hoe het met ons gaat. Er zijn zat mensen hier die mentaal ronduit ziek zijn. Met mij gaat het op zich prima, maar er zijn mensen die gewoon professionele hulp en zorg nodig hebben. Het is echt een aanfluiting dat grote landen als Frankrijk en Engeland weigeren om verantwoordelijkheid hiervoor te nemen."

Advertentie

Twee jongens nemen een pauze van de hitte en verveling in het kamp. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Salem zegt dat hij vijftien jaar illegaal in Londen woonde voordat hij terugreisde naar Algerije vanwege het overlijden van zijn moeder. Hij is nu 26 dagen in de Jungle, maar hij is er aardig klaar mee. "Kijk dan: de volgende grote epidemie gaat van een plek als deze komen," zegt hij, wijzend naar een van de vele stapels afval. Hij zegt dat hij zijn tent had gestolen van iemand anders in de jungle. "Ik wou dat David Cameron hier eens kwam kijken, dit kan toch niet."

Afval wordt opgeruimd door het in de fik te steken. Foto door Frederick Paxton/VICE News.

Ahmadi Mahmoodjan, een 21-jarige jongen uit Afghanistan, is hier nu een maand. "Mijn toekomst is niet best als alles zo blijft," zegt hij, terwijl het stoïcijns rondkijkt. "Ik wil een beter leven, ik wil chauffeur worden. Mijn toekomst ligt niet in de Jungle. Ik wil gewoon naar school, een huis, al die dingen. Calais is niet goed voor me." Mahmoodjan is op het punt dat alles beter lijkt dan dit kamp. "Ik ga naar elk Europees land dat me op wil vangen. België, Frankrijk, Duitsland, Engeland, het kan me niet meer schelen."

Nariman Jald Karim, een 27-jarige Koerd uit Irak, praat langzaam en weegt zijn woorden zorgvuldig. "Geen enkele dag in de Jungle is hetzelfde," zegt hij, "Ik ben vier keer naar Europa gegaan, maar vier keer werd ik er niet geaccepteerd." Karim ging eerder naar Engeland, maar werd niet veel later gedeporteerd. Na een maand in de Jungle heeft hij een belangrijke knoop doorgehakt: hij wil terugreizen naar huis om daar namens de Koerden de strijd aan te gaan met de Islamitische Staat.

"Het kan me niet meer schelen wat er in mijn leven gebeurt, ik moet nu echt terug," zegt hij. "Als ISIS er niet was geweest, was ik nooit teruggegaan. Maar nu moet ik teruggaan. Waar moet ik zeggen dat ik vandaan kom als ISIS ons land bezet? Moet ik zeggen dat ik uit de Islamitische Staat kom?"

Een potje voetbal in de schemering. Foto door Frederick Paxton/VICE News

Als het avond wordt, komen groepen mannen bij elkaar voor een potje voetbal. Een aantal van de aanwezige journalisten en activisten doet mee. Toekijkend vanaf een betonnen balk zit Ahmed, een 22-jarige Soedanees. Hij vraagt alle verstandige mensen die het kamp bezoeken naar een oplossing, maar die oplossing komt nooit. Ahmed is begonnen met zijn asielaanvraag in Frankrijk, ook al is hem verteld dat hij nog een paar maanden in de Jungle zal moeten blijven. Hij is bezig Frans te leren, maar hij denkt dat het nog moeilijk kan worden, omdat het "een hele vreemde taal is."

Adam, dertig jaar, zit naast hem, en zegt dat hij mensen tegenkwam die al meer dan een jaar in de Jungle zitten. Vaak hebben ze de omstandigheden geaccepteerd. "Ook al is het niet oké, we doen alsof het dat toch is," zegt hij. "We wonen hier. We kunnen er verder toch niets aan veranderen."