Het allesomvattende abc van jouw gare oud en nieuw

Kalenders en jaartellingen zijn best raar. De Egyptenaren probeerden met vrij primitieve middelen grip te krijgen op het verloop van de tijd, en deden dat nog best aardig. Maar toen kwam Julius Caesar die jaartelling gigantisch opfokken. Er moesten onder anderen een paus en een heleboel schrikkelregelingen aan te pas komen om de boel recht te trekken, en voor het gemak werden er even tien dagen (!) overgeslagen toen de gregoriaanse telling inging. Die telling is het meest gangbaar en wordt door het overgrote deel van de westerse wereld nog steeds gebruikt.

Als we een paar honderd jaar doorspoelen, en inzoomen op Nederland, heeft die jaartelling er indirect voor gezorgd dat het in de donkere dagen na kerst overal ruikt naar gefrituurd deeg en kanonslagen, en dat mensen het een goed idee vinden om Dolf Jansen en Leo Blokhuis meer zendtijd te geven.

Dit alles komt tot een knallend hoogtepunt op 31 december, waarop zelfs het meest onverwachte eigenlijk al voorspelbaar is geworden. Om je nog wat extra houvast te bieden, is er hier een abc van oud en nieuw in Nederland.

Aftellen
Opeens is het grote moment daar: iedereen gaat paniekerig op zijn of haar telefoon kijken en zich afvragen of de klok wel goed staat ingesteld. "Bij mij is het nog twee minuten!" De precieze tijd kan je op dit moment niet heel veel schelen; je wil alleen maar dat-ie snel gaat. Om je heen gaat er al vuurwerk af. Bij elkaar duurt het twaalfuurmoment toch al gauw tien minuten. De warming-up is klaar, en je voelt je net zo opgelaten als een jong mens tijdens oud en nieuw. Bij gebrek aan directe naasten knuffel je een fles limoncello. Met je slokdarm. Zie ook: afters, aansteeklonten, ABBA, appelbeignets, autobanden in de fik Batterij
Iemand die je nog kent van de middelbare school heeft je overgehaald om naar een 'onwijs zieke illegale' te komen, ergens ver buiten de stad. Op de fiets kom je erachter dat je je telefoon niet hebt opgeladen. Rond half twaalf valt hij uit. Je weet niet hoe laat het is, verdwaalt vrijwel meteen zonder Google Maps en viert je twaalfuurmoment op een industrieterrein. Zie ook: besloten feest, bier, baco's, burenruzie, brievenbus, bromsnor, betonstrijker Champagne
Waarom dit eigenlijk gedronken wordt met oud en nieuw weet niemand. Het leuke eraan is dat er altijd wel iets misgaat. De kurk gaat er niet af, of het spuit alle kanten op, of de glazen lopen over, of je tikt die rand van de fles net iets te hard tegen je tanden, of je buurman Ronnie belandt in een hele nare dronk en tongt per ongeluk je nichtje om twaalf uur. Gatverdamme. Zie ook: carbidschieten, consumptiemuntjes, coke

Drugs
Heel naïef dacht je dat je vanavond niet afhankelijk zou zijn van synthetische middelen. 'Ik moet die rare periode uit mijn leven achter me laten,' dacht je, maar na drie prosecco gooi je het roer om. De dealer is onbereikbaar, want voor de beste man is het immers ook feest. Gelukkig heb je vrienden die als een soort doomsdaypreppers te werk zijn gegaan, met genoeg partyproviand voor een heel gregoriaans kalenderjaar. Zie ook: Dikke Bertha Knalpakket, dealer, deceptie Elf uur
Vanaf dit moment voel je je een beetje raar. Er maakt zich een vreemd soort onrust van je meester, want je wil niet te vroeg pieken. Het liefst wil je het oude jaar weggooien als een fles cola waar nog maar een klein bodempje in zit en de prik toch al van af is. Gauw door naar het volgende jaar. Maar hallo?! Ga je nu weer een jaar wegmoffelen? Heb je wel bereikt wat je wilde bereiken? Waren je ouders op deze leeftijd niet al veel verder? Moet je niet nog je kwartaalaangifte doen? Meer drank.

Zie ook: einzelgänger, explosie, envelop FOMO
Een paar dagen voor oud en nieuw wist je niet wat je nou eigenlijk moest gaan doen. Het is Russische roulette met facebookevenementen. De helft van je vrienden gaat 48 uur doorharken in een technoloods, de andere helft blijft blowen op de bank. In allebei heb je even weinig zin. Uiteindelijk kom je in een kroeg terecht waar mensen een bril met het getal 2018 erop dragen, terwijl de 1 niet eens een fatsoenlijk gat is om doorheen te kijken. Continu besef je dat het gras groener is aan de overkant. Wen er maar aan: fear of missing out wordt de basisemotie voor de rest van je post-adolescente leven. Zie ook: 4-FMP, fietsen, flessen Global Warming
Global Warming heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat je vannacht iemand zonder jas een gelukkig nieuwjaar kunt hoesten. Zie ook: Google Maps, geld, Gregoriaanse kalender, glühwein, gillende keukenmeiden

Hoofdpijn
Normaal gesproken steekt hoofdpijn pas de dag na de festiviteiten de kop op. Maar omdat je heel koppig het bestaan van 'slaap', 'herstel' en 'morgen' ontkent, kan het zijn dat je opeens, midden op het feest al getroffen wordt door warme oortjes en een onaangenaam gedreun in je achterhoofd. Daarom moet je ter voorkoming van deze 'h' een andere 'h' absoluut niet vergeten, en wel de h van hydratatie. Drink af en toe een glaasje water bij je wodka. Zie ook: hechtenis, houtvuur, harddrugs Ibuprofen
Het op een na beste pilletje om de jaarwisseling door te komen, op de paracetamol na natuurlijk.

Zie ook: intimideren van ambulancepersoneel John Lennon
Deze man zorgt er eens in de zoveel jaar voor dat de bioritmes van heel wat babyboomers royaal verstoord worden, omdat hun allerbeste nummer ooit, Bohemian Rhapsody van Queen, niet op nummer 1 in de lijst der lijsten staat. Zou dat over veertig jaar ook zo zijn met What Do You Mean van Justin Bieber? Zie ook: jenevertje, jeugdtrauma Lawinepijl
Sinds jaar en dag is de lawinepijl verantwoordelijk voor een prachtig internetgenre. Weinig taferelen zijn Hollandser dan twee gasten die filmen hoe ze een lawinepijl onder het ijs gooien. Of een lawinepijl in een droger stoppen. Of een lawinepijl met 75 liter benzine in een koelkast stoppen. Hup Holland!

Zie ook: lancering, lever, lijstjes Melkbussen
Je kunt op 31 december de straat niet op zonder een betonstrijker of een vlinderbom om je oren te krijgen. Zelfs op Instagram kun je volop vuurwerk kopen. Is dit eigenlijk nog wel leuk? Moeten we het knallen niet gewoon overlaten aan professionals, aan mannen die Jarno of Bolle heten en petjes van de TT-Assen dragem? Geen gezeik, lekker carbidschieten. Dit is tenminste nog cultureel erfgoed. Zie ook: mdma, middernacht, ME, moeder bellen Nostalgie
Als je de toiletdeur achter je dichtdoet besef je dat je tot aan je enkels in een bonte pap van bier, urine en confetti staat. Diep van binnen verlang je terug naar de oudejaarsavonden van vroeger. Dat was tenminste gezellig. Het huis rook naar frituurvet, je mocht extra lang opblijven met een glas Jip en Janneke-champagne, en je dacht dat het aan aan je leeftijd lag dat de oudejaarsconference van Guido Weijers niet grappig was. Wat is er toch geworden van dat naïeve, onschuldige kind? Zie ook: nitraatbommen, nachtrust

Oliebollen
Ooit vroeg de Nederlander zich af hoe hij zijn maag zo stevig mogelijk kon dichtmetselen, ter voorbereiding op een stortvloed aan pils. Dat is uiteindelijk gelukt, met gefrituurde sponsballen van deeg. Hieperdepiep! Zie ook: overvloed, ontgoocheling, oudejaarsconference,Oudejaarsloterij

Poeder
Je haalt het in een slecht afgewogen zakje ergens op een parkeerplaats. Je neemt er elk jaar weer te veel van en het geeft je vrij geleidelijk een aangename kick. Als je net klaar bent controleer je neurotisch of er niet iets op je gezicht of op je kleren is blijven zitten. Maar ach, wat zou het. Het is maar een keer per jaar oud en nieuw, en oliebollen zijn nou eenmaal niet compleet zonder poedersuiker! Zie ook: piekmanagement, prosecco, pils, planning, pissen, potten, politie

Quarenta Y Tres
Je bent op een huisfeest beland en je kent bijna niemand. Het loopt al tegen het einde van de nacht en het bier is op. De biertaxi is overbelast en komt het komende uur nog niet, dus je oog valt op een schap boven het aanrecht, waarop een fles drank staat. Het blijkt Cuarenta Y Tres te zijn, ofwel de mierzoete 43-likeur. Het lijkt een goed idee om dat ding aan je mond te zetten. De volgende dag staat het getal 43 voor het aantal minuten dat je probeert van de wc los te komen

(Ja, dit schrijf je dus blijkbaar met een 'c'. Kun je verdomme eens een 'q' gebruiken, vertik je het alsnog.)

Rijen
Het is koud, het regent een klein beetje en je vraagt je af of je wel echt veertig euro wil neertellen voor een feest waar minstens twee exen zijn, en je kennelijk glitterschmink op moet om het echt leuk te hebben.

Zie ook: rotjes, runderen

Sigaretten
Vroeger kregen kinderen weleens een brandende sigaret aangereikt om vuurwerk mee aan te steken, in plaats van een aansteeklont. Domme move van de ouders, want nu denken diezelfde kinderen dat het normaal is dat iedereen je zomaar sigaretten geeft met oud en nieuw. Zie ook: Sylvester, sms'en, Spotify-dj.

Teleurstelling
Op een onbewaakt moment, ergens rond 2 januari, evalueer je 2017 nog een keer. Heb je het onderste wel uit de kan gehaald? Heb je het achterste van je tong laten zien? Ben je in het diepe gesprongen? Of heb je alweer een jaar meer kilometers gescrolld dan gereisd? Zie ook: telefoneren, Top 2000, tienduizendklapper. Uitzieken
De gregoriaanse kalender heeft ons sinds 2015 al niet meer geblessed, toen je nog drie dagen had om uit te zieken. Het duurt nog tot 2021 voordat oud en nieuw weer een beetje gunstig valt, dus begin alvast vrij te vragen. Zie ook: uitvechten, undercover, ultrakrokant

Valse start
Eigenlijk ben je sinds kerstavond al non-stop dronken. Je viert al zeven dagen onophoudelijk feest, dus eigenlijk heb je een soort valse start voor de jaarwisseling gemaakt. Zeker wanneer je beseft dat je rond zes uur 's avonds je eerste pilsje opentrekt. Niet voor de gezelligheid, maar om je handen wat minder te laten trillen. Zie ook: vlinderbommen, vuurwerk, vreemdgaan, vingers, vreugdevuren, vrieskou, voornemens Wraps met gerookte zalm, sla en crème fraîche die je op bijna elk huisfeest tegenkomt
Hoe kan dit?! Zie ook: wodka, wijn Xander de Buisonjé
Iemand om te vermijden, ook met oud en nieuw. Youtube-dj
De kans dat je op een huisfeest terechtkomt, en dat er iemand Hotline Bling nogal hakkelig laat overlopen in een medley van The Final Countdown en Youtube-reclames is even groot als die op een non-witte kerst in 2017. Zeiksnor
Alle ellende daargelaten, feest een beetje! Het is 2018! Tweeduizend! Achttien! Het gaat nog ongeveer tot in mei duren voordat je geen tweeduizendzeventien meer zegt! Gelukkig nieuwjaar! Zie ook: zoenen, zever, ziekenhuis *Dit is een licht geupdatete versie van een iets ouder ABC.