De kunst van Melanie Bonajo zit bomvol kleur – net als zijzelf vaak een verzameling draagt van bijzondere kleren, hoofdversieringen en gekleurde lippenstift. Ze maakte video’s, foto’s, installaties en performancekunst, en vaak gaat haar werk over intimiteit, gender, natuur en breken met het moderne leven. Voor de video Night Soil stapelde ze bijvoorbeeld blote mensen op elkaar in de kleuren van de regenboog. Ze exposeerde onder meer in Amsterdam, Berlijn, Milaan, New York en Seoul.
Advertentie
Haar solotentoonstelling The death of Melanie Bonajo - how to unmodernize yourself and become an elf in 12 steps in het Bonnefantemuseum vorig jaar werd door een journalist in de Volkskrant vergeleken met een orgasme – en van een explosie kan je inderdaad altijd spreken als je naar haar werk kijkt. Haar nieuwste fotoserie Cruising, die nu te zien is bij de thema-tentoonstelling Heroines Now in Amsterdam, heeft ook iets orgastisch, of in ieder geval iets erg seksueels. Ik belde haar op om te vragen of het moeilijk was om modellen te vinden voor deze intieme portretten, en waarom ze blote vrouwen in de natuur wilde fotograferen. Melanie vertelde me dat ze graag aangesproken wil worden met het voornaamwoord Oi, dus dat lees je terug in het interview.
'Cruising 3' door Melanie Bonajo - courtesy AKINCI
VICE: Ha Melanie, ik vroeg me af…
Melanie Bonajo: Ik heb niet veel batterij, dus ik hoop dat ik dit gesprek haal. Maar anders moet ik even naar een café om op te laden. Ik zit momenteel in Berlijn.Oi nieuwe serie heet Cruising, waarom?
Het is een verwijzing naar buitengebieden, naar parken en bomen en bossen en planten – die kunnen een hele seksuele lading hebben. Door een specifiek gender onder ons wordt die ruimte heel erg gebruikt, maar door een ander helemaal niet.
Ja. Dat komt doordat het voor vrouwen vaak moeilijk is om seksualiteit te ontdekken op een manier waarop je je veilig voelt, zowel in je lichaam als met anderen. De serie gaat over vrijheid hebben om te connecten op een seksuele en sensuele en lieflijke manier – knuffelig en skinfriendly. En dat die plek dus niet bevlekt is door schaamte, schuld en boete. Maar ook verwijs ik met ‘cruising’ naar cruising naar de nieuwe toekomst, waar we andere plekken gaan innemen, zowel op een ethische als fysieke manier.
Melanie Bonajo: Ik heb niet veel batterij, dus ik hoop dat ik dit gesprek haal. Maar anders moet ik even naar een café om op te laden. Ik zit momenteel in Berlijn.Oi nieuwe serie heet Cruising, waarom?
Het is een verwijzing naar buitengebieden, naar parken en bomen en bossen en planten – die kunnen een hele seksuele lading hebben. Door een specifiek gender onder ons wordt die ruimte heel erg gebruikt, maar door een ander helemaal niet.
Bedoel Oi dan wel door homomannen en niet door vrouwen?
Ja. Dat komt doordat het voor vrouwen vaak moeilijk is om seksualiteit te ontdekken op een manier waarop je je veilig voelt, zowel in je lichaam als met anderen. De serie gaat over vrijheid hebben om te connecten op een seksuele en sensuele en lieflijke manier – knuffelig en skinfriendly. En dat die plek dus niet bevlekt is door schaamte, schuld en boete. Maar ook verwijs ik met ‘cruising’ naar cruising naar de nieuwe toekomst, waar we andere plekken gaan innemen, zowel op een ethische als fysieke manier.
Advertentie
Vind Oi de natuur zelf ook een vrouwelijke plek?
Nee. Als je op die manier praat, heb je het over de categorie ‘buiten’, maar ik zie ons als onderdeel van die plek. In plaats van dat we de aarde als moeder zien, kunnen we de aarde beter als een lover zien. Niet iemand die alleen maar eindeloos geeft, maar iemand waarmee we een verantwoordelijke band hebben, waarin we net zoveel geven als krijgen, waarin je die ander wil verzorgen – een gelijkwaardige relatie.
Nee. Als je op die manier praat, heb je het over de categorie ‘buiten’, maar ik zie ons als onderdeel van die plek. In plaats van dat we de aarde als moeder zien, kunnen we de aarde beter als een lover zien. Niet iemand die alleen maar eindeloos geeft, maar iemand waarmee we een verantwoordelijke band hebben, waarin we net zoveel geven als krijgen, waarin je die ander wil verzorgen – een gelijkwaardige relatie.
'Cruising 2' door Melanie Bonajo - courtesy AKINCI
Als ik cynisch ben en denk aan mensen die met bomen knuffelen, dan denk ik: daar heeft die boom verder niks aan.
Maar dat weet je niet, die boom heeft dat niet tegen jou gezegd. Ook niet dat-ie er wél wat aan heeft, maar ik denk dat bomen knuffelen over een beperkte handeling gaat. Ik heb het er meer over dat je jezelf plaatst op een gelijkwaardige schaal met datgene wat jou voedt, waar je van leeft en waar je een relatie mee hebt. En dat die relatie eentje van respect is; dat kan ook een relatie van speelsheid zijn, zoals de meisjes op mijn foto die in de boom klimmen. Als die connectie er is tussen mensen en de aarde, dan zijn we al een heel eind op weg van waar we vanaf willen: die hiërarchische disbalans en machtsstructuur die de wereld op dit moment naar de klote helpen.
Voor mij staat de planeet centraal als bron voor een systeem van ‘care’ tussen mensen. Ik wil kijken naar dingen die we met elkaar en met de planten en de dieren gemeen hebben, in plaats van dingen die ons anders maken of onderscheiden.
Maar dat weet je niet, die boom heeft dat niet tegen jou gezegd. Ook niet dat-ie er wél wat aan heeft, maar ik denk dat bomen knuffelen over een beperkte handeling gaat. Ik heb het er meer over dat je jezelf plaatst op een gelijkwaardige schaal met datgene wat jou voedt, waar je van leeft en waar je een relatie mee hebt. En dat die relatie eentje van respect is; dat kan ook een relatie van speelsheid zijn, zoals de meisjes op mijn foto die in de boom klimmen. Als die connectie er is tussen mensen en de aarde, dan zijn we al een heel eind op weg van waar we vanaf willen: die hiërarchische disbalans en machtsstructuur die de wereld op dit moment naar de klote helpen.
Oi noemt jezelf ook 'ecofeminist', is dat wat je daarmee bedoelt?
Voor mij staat de planeet centraal als bron voor een systeem van ‘care’ tussen mensen. Ik wil kijken naar dingen die we met elkaar en met de planten en de dieren gemeen hebben, in plaats van dingen die ons anders maken of onderscheiden.
Advertentie
In de begeleidende tekst die je schreef bij Cruising, zeg Oi dat ‘vrouwelijke seksuele onafhankelijkheid beangstigend is’. Voor wie?
Voor mensen die gesocialized zijn als man, en voor vrouwen die het patriarchaat hebben geïnternaliseerd. Dus eigenlijk voor iedereen die denkt dat ze profiteren van een structuur waarin mannen de macht hebben, en dat alle andere mensen daar in principe onder dienen. Dan heb ik het wel over witte mannen trouwens. Een seksueel bevrijde vrouw bedreigt die structuur, want zij is onafhankelijk.Ja, ik snap wat Oi zegt, en tegelijk kan je deze foto’s ook gewoon zien als geile foto’s waar mannen lekker op gaan.
Dat is prima als ze dat doen, alleen is dit niet specifiek voor hun gemaakt. Maar ook ik ben natuurlijk niet vrij van het systeem waarin ik leef. Het is lastig loskomen van de male gaze, of welke blik dan ook. Voor mij gaan deze beelden over vrijheid en plezier en intimiteit en aanraken op een manier die niet zo traditioneel binnen de plaatjes van erotiek passen. En met de intentie van de maker kan je de macht terugvorderen van het beeld.
Voor mensen die gesocialized zijn als man, en voor vrouwen die het patriarchaat hebben geïnternaliseerd. Dus eigenlijk voor iedereen die denkt dat ze profiteren van een structuur waarin mannen de macht hebben, en dat alle andere mensen daar in principe onder dienen. Dan heb ik het wel over witte mannen trouwens. Een seksueel bevrijde vrouw bedreigt die structuur, want zij is onafhankelijk.Ja, ik snap wat Oi zegt, en tegelijk kan je deze foto’s ook gewoon zien als geile foto’s waar mannen lekker op gaan.
Dat is prima als ze dat doen, alleen is dit niet specifiek voor hun gemaakt. Maar ook ik ben natuurlijk niet vrij van het systeem waarin ik leef. Het is lastig loskomen van de male gaze, of welke blik dan ook. Voor mij gaan deze beelden over vrijheid en plezier en intimiteit en aanraken op een manier die niet zo traditioneel binnen de plaatjes van erotiek passen. En met de intentie van de maker kan je de macht terugvorderen van het beeld.
'Relaxing with friends and friendly strangers' door Melanie Bonajo - courtesy AKINCI
Was het moeilijk om mensen te vinden voor deze serie?
Nee.Hoe kwam Oi bij het idee?
Dit is de eerste serie in een reeks, en de reden waarom ik nu zo bezig ben met dit onderwerp is omdat ik twee jaar geleden ben begonnen met een opleiding tot somatische sekscoach. Ik dacht: ik ga stoppen met kunst en ik word therapeut – en toen dacht ik: ik word sekstherapeut! De opleiding heet sexological bodywork en ik zit in het eerste jaar. De therapie of het coachwerk gaat over allerlei obstakels die in de weg kunnen staan van je seksuele voldoening. Dat kan van alles zijn: een trauma, de relaties in ons gezin terwijl we opgroeiden, aangeleerd gedrag rondom schaamte, de relatie met onze school, met populaire cultuur, met religie. De cliënt, de seeker noemen we die, leert hoe al deze dingen ons seksuele karakter heeft gevormd.
Nee.Hoe kwam Oi bij het idee?
Dit is de eerste serie in een reeks, en de reden waarom ik nu zo bezig ben met dit onderwerp is omdat ik twee jaar geleden ben begonnen met een opleiding tot somatische sekscoach. Ik dacht: ik ga stoppen met kunst en ik word therapeut – en toen dacht ik: ik word sekstherapeut! De opleiding heet sexological bodywork en ik zit in het eerste jaar. De therapie of het coachwerk gaat over allerlei obstakels die in de weg kunnen staan van je seksuele voldoening. Dat kan van alles zijn: een trauma, de relaties in ons gezin terwijl we opgroeiden, aangeleerd gedrag rondom schaamte, de relatie met onze school, met populaire cultuur, met religie. De cliënt, de seeker noemen we die, leert hoe al deze dingen ons seksuele karakter heeft gevormd.
Advertentie
Sekstherapeut – hoe kwam Oi erbij om dit te worden?
Omdat ik er zelf heel veel aan heb gehad. Daarom dacht ik: wow, dit moet gewoon de wereld in.Gelukkig ben Oi niet gestopt als kunstenaar.
Uiteindelijk dacht ik toch: ik ga weer door, maar nu wel met deze kennis onder de arm. En het is een hele leuke combinatie. Waar deze fotoserie vooral voor staat is: speel gewoon met je vrienden, weet je wel – vaak is er tussen vrienden wel een mate van intimiteit en vertrouwen die er in een klassieke romantische relatie ontbreekt.
'Tree love' door Melanie Bonajo - courtesy AKINCI
Ik denk dat het voor veel mensen een brug te ver is om met vrienden te experimenteren als het gaat om dit soort seksueel gedrag.
Ja, daarom ben ik ook kunstenaar, dan kan ik dit allemaal lekker zeggen en een toekomstbeeld schetsen. Ik doe een kwantumsprong in de matrix, ik zet het er gewoon neer, en dan kunnen mensen ermee doen wat ze willen.Maar voor Oi werkt het al, in de praktijk?
Ja, en ook voor mijn vrienden die bekend zijn met deze cultuur van de ‘new intimacy movement’. Het gaat namelijk niet alleen over de genital touch, het kan ook over knuffelen gaan. Of misschien wil iemand gewoon vastgehouden worden, weet je wel. Het gaat erom dat je kan zeggen wat je wil oefenen en dan zet je gewoon een wekker van anderhalf uur. Tijdens de handeling – die zich volledig op jou richt, zodat je je niet bezig hoeft te houden met de ander – blijf je aan je play friend communiceren wat je precies wil en wat je voelt.
Ja, daarom ben ik ook kunstenaar, dan kan ik dit allemaal lekker zeggen en een toekomstbeeld schetsen. Ik doe een kwantumsprong in de matrix, ik zet het er gewoon neer, en dan kunnen mensen ermee doen wat ze willen.Maar voor Oi werkt het al, in de praktijk?
Ja, en ook voor mijn vrienden die bekend zijn met deze cultuur van de ‘new intimacy movement’. Het gaat namelijk niet alleen over de genital touch, het kan ook over knuffelen gaan. Of misschien wil iemand gewoon vastgehouden worden, weet je wel. Het gaat erom dat je kan zeggen wat je wil oefenen en dan zet je gewoon een wekker van anderhalf uur. Tijdens de handeling – die zich volledig op jou richt, zodat je je niet bezig hoeft te houden met de ander – blijf je aan je play friend communiceren wat je precies wil en wat je voelt.
Advertentie
Wat is die ‘intimacy movement’ precies?
Onze aandacht en energie worden de hele tijd gekaapt door alle technologie in ons leven. Multinationals pretenderen dat de technologie in dienst van ons staat, maar eigenlijk willen ze ons geld en onze tijd. In de new intimacy movement gaat het over het leren ontwikkelen van intimiteit en contact maken met ons eigen lichaam, in plaats van alleen met ons hoofd. Dat we ons lichaam als een veilige plek terugveroveren, omdat we ernaar kunnen luisteren als een navigator: dit voelt goed en dit niet, en ik kan het gewoon zeggen. Voelen is een vorm van intelligentie.
Onze aandacht en energie worden de hele tijd gekaapt door alle technologie in ons leven. Multinationals pretenderen dat de technologie in dienst van ons staat, maar eigenlijk willen ze ons geld en onze tijd. In de new intimacy movement gaat het over het leren ontwikkelen van intimiteit en contact maken met ons eigen lichaam, in plaats van alleen met ons hoofd. Dat we ons lichaam als een veilige plek terugveroveren, omdat we ernaar kunnen luisteren als een navigator: dit voelt goed en dit niet, en ik kan het gewoon zeggen. Voelen is een vorm van intelligentie.
'Cruising' dor Melanie Bonajo - courtesy AKINCI
Mensen hebben niet genoeg kennis over hun eigen lichaam, en zeker de mensen die worden geboren met een vulva niet, want die zit aan de binnenkant. De eerste keer dat ik naar mijn eigen vulva keek was ik dertien, in de spiegel van mijn ouders, en ik schrok me echt kapot: oh mijn god! Ik vond het echt lelijk. De schoonheid van de vulva wordt helemaal niet gevierd, en het woord wordt ook gebruikt voor scheldwoorden, dat is toch verschrikkelijk? Ik heb voor deze serie Cruising ook een genitale olie ontwikkeld, die heet ‘Kutolie’ – ook om die naam in een andere context te plaatsen.Als Oi klaar bent met de opleiding tot sekscoach, kunnen we dan ook bij Oi op les?
Ja, ik geef al praktijklessen, want ik moet zelf ook oefenen. In januari en februari geef ik een queer cuddle workshop, die zijn laagdrempelig.
Ja, ik geef al praktijklessen, want ik moet zelf ook oefenen. In januari en februari geef ik een queer cuddle workshop, die zijn laagdrempelig.
Advertentie
Ik ben heel benieuwd. Nog een laatste vraag: in dit werk zit veel minder kleur dan in Oi andere werk. Miste Oi het niet?
Er zitten veel verschillende gradaties groen in, en het heeft heel veel kleur in de gedachtegang: alle kleuren van de regenboog.
De expositie Heroines Now van Galerie AKINCI is nog te zien tot en met 21 december in Amsterdam - daar kun je ook de Kutolie kopen.Kijk voor de workshop van Melanie in februari op deze facebookpagina, en check Oi Instagram.
Er zitten veel verschillende gradaties groen in, en het heeft heel veel kleur in de gedachtegang: alle kleuren van de regenboog.
De expositie Heroines Now van Galerie AKINCI is nog te zien tot en met 21 december in Amsterdam - daar kun je ook de Kutolie kopen.Kijk voor de workshop van Melanie in februari op deze facebookpagina, en check Oi Instagram.
Foto door Melanie Bonajo