Raffaella Huizinga en haar Roemeense circusjongens

Raffaella Huizinga (22) zit op de fotovakschool in Rotterdam. Een tijdje geleden zag ik haar serie over het circus. Daar wilde ik wel meer van weten.

VICE: Hoi Raffaella. Waarom het circus?

Raffaella Huizinga: Als kind ging ik nooit naar het circus, maar ik was er wel nieuwsgierig naar. Op tv zag je altijd van die circusfreaks; vrouwen met baarden en sterke mannen. Ik kon niet geloven dat die mensen echt bestonden. Een half jaar geleden keek ik op internet of er een circus in de buurt was dat ik kon volgen. Dat werd circus Renaissance. De directeur is Nederlands, maar de meeste artiesten komen uit het Oostblok. Eerst wilde ik ze alleen in Rotterdam fotograferen, waar ze twee weken stonden. Dat bleek veel te kort; ik had nog niet alles wat ik wilde. Daarna heb ik ze nog vier maanden door heel Nederland gevolgd.

En was het een freakshow?

Op tv krijgt het circus vaak een trieste lading, maar het waren geen freaks. Geen vrouwen met baarden of zwaardenslikkers. De show zelf is heel vrolijk. Iedereen lacht en gaat op in zijn rol. Maar het is wel echt een act. Zodra ze de tent uitkomen, zijn ze heel anders.

Hoe waren de artiesten dan tussen de shows door?

Ze zijn heel eenzaam, vooral de jongeren. Die zitten daar met hun hele familie, maar zonder leeftijdsgenootjes. Eén meisje was samen met haar vriendje en familie, maar ze mist andere meisjes om mee te tutten. Ze droomt van een beroemd leven, maar ontsnapt niet aan het circusbestaan. Ze heeft nooit een opleiding afgemaakt en zou ook niet weten wat ze anders zou moeten doen.

Bleef je ook slapen in het circus?

Ik ging er vier maanden lang elk weekend naartoe, soms in de uithoeken van Nederland. Op een gegeven moment bood ‘de sterke man’ me aan om te blijven slapen. Het was een grote man die niet vies was van een wodkaatje of tien, maar ik heb het er toch maar op gewaagd. Hij bleef maar zeggen dat ik best tegen hem aan mocht kruipen als ik het koud had. Ik zei heel duidelijk dat ik daar geen behoefte aan had. Dat respecteerde hij, waarna hij netjes een bedje voor me opmaakte. De volgende dag bracht hij me ontbijt op bed. Het zijn uiteindelijk hartstikke lieve en open mensen, maar ze hebben heel veel behoefte aan aandacht.

Kreeg je zelf veel aandacht?

Ja. En dat was prima, zolang je maar duidelijk je grenzen stelde. Je had daar bijvoorbeeld ook de pisteboys, die alles op- en afbouwen. Het zijn jongens van mijn leeftijd, en je merkt dat ze niet gewend zijn om meisjes om zich heen te hebben. Een van die jongens kwam telkens naar me toe en wilde mijn nummer hebben, terwijl we niet eens konden communiceren. De meeste pisteboys zijn Roemeens en spreken geen Engels. Hij rookte heel veel en had slechte tanden. Op een dag kwam hij naar me toe. Ik zag dat hij iets had verstopt in zijn handen. Hij pakte mijn hand beet en zei: “Dit is voor jou, zodat je me nooit vergeet.” Hij gaf me zijn tand, die de nacht daarvoor was afgebroken.

Hoe ging je te werk tijdens het fotograferen?

Ik werk altijd heel langzaam. Ik wil de mensen eerst leren kennen voordat ik de camera in hun gezicht duw. Ik nam sigaretten mee, en snoep voor de kinderen. Met kinderen maak je snel contact, waardoor de rest vanzelf volgt.

Je hebt het circus vier maanden lang gevolgd. Was het lastig om een selectie te maken uit alle foto’s die je hebt geschoten?

Dat valt heel erg mee. Juist omdat ik zo langzaam werk, heb ik uiteindelijk maar 150 foto's geschoten. Het belangrijkste is de ontmoeting, de foto is eigenlijk maar bijzaak. Het is natuurlijk leuk als er een goede foto uitkomt, maar ik vind het veel belangrijker om mensen te ontmoeten en te zien hoe ze leven.

Wat kunnen we binnenkort van je verwachten?

Ik zie in supermarkten vaak advertenties hangen als: hamsterkooi te koop. Dan wil ik het verhaal erachter weten. Is die hamster dood of weggelopen? Ik vind het haast romantisch dat mensen van die bordjes ophangen in de supermarkt in plaats van dat ze een advertentie op internet zetten. Ik heb onlangs ook foto's gemaakt van een man die lingerie verkoopt vanuit huis; hij bleek seksverslaafd te zijn. Normaal gesproken zou ik niet zo snel bij zo’n man thuiskomen.