New Yorkse straatverkopers willen een einde maken aan de zwarte handel in vergunningen

Onder de metrohalte van Junction Boulevard in Queens scheppen Luis Bonilla en zijn vrouw Maria fluorescerende bolletjes ijs in hoorntjes. Dit doen ze tien uur per dag. Ze immigreerden zestien jaar geleden naar de Verenigde Staten en sindsdien verkoopt het echtpaar de bevroren lekkernij in de hoop hun Amerikaanse droom te verwezenlijken: een eigen bedrijf en hun vijf dochters een beter leven geven dan ze in Ecuador hadden.

Maar hun uiteindelijke doel is lastig te bereiken omdat een verouderd vergunningensysteem in de weg staat.

"Wij huren onze vergunning voor zo'n veertienduizend dollar," vertelt Bonilla me terwijl hij zijn wenkbrauwen fronst. "Als daar boetes van de politie en de reinigingsdienst van 1300 en 1500 dollar bijkomen, raken we ons zuurverdiende geld zo weer kwijt."

De oorzaak van de vergunningencrisis in New York is een wet uit 1981. Die werd aangenomen dankzij het gelobby van invloedrijke mensen uit de vastgoedwereld en het bedrijfsleven. Zij zorgden ervoor dat het Department of Health and Mental Hygiene een wet invoerde die het aantal streetfood-vergunningen beperkte tot drieduizend, plus nog eens duizend seizoensvergunningen.

Oorspronkelijk betalen eigenaren van een foodtruck eenmalig tweehonderd dollar en elke twee jaar vijfenzeventig dollar om de vergunning te vernieuwen. Maar dankzij handelaren die doen waar ze goed in zijn – alles opkopen – kost een vergunning op de zwarte markt nu tussen de vijftien- en vijfentwintigduizend dollar per jaar. Een paar boetes van het Department of Health of de politie kunnen dan een flinke deuk slaan in het budget van een uitbater. De eigenaar van The Cinnamon Snail was hierdoor gedwongen om te stoppen met zijn populaire mobiele keukentje.

Verschillende streetfood-verkopers uit New York hebben zich nu verenigd om samen met activisten, zoals Street Vendor Project, het systeem open te breken en het vergunningensysteem weer eerlijk te krijgen.

"Om ervoor te zorgen dat een nieuwe wet wordt aangenomen, moet je met elk raadslid praten," vertelt Sean Basinski, een van de oprichters van Street Vendor Project. "We hebben ze bijna allemaal gehad en uitgelegd waarom we van die quota af willen."

Hij hoopt dat burgemeester Bill de Blasio als voorvechter van gelijke rechten voor iedereen hier open voor staat. Op 22 september werd er een demonstratie gehouden om de druk op de gemeenteraad om een nieuw wetsvoorstel in te dienen op te voeren. Daar kwamen vanuit alle stadsdelen verkopers van streetfood op af om hun bezorgdheid te uiten. "We vechten op buurtniveau Want ondernemersverenigingen verzetten zich tegen ons door te lobbyen in hun wijk."

Ondernemersverenigingen zien uitbaters van foodtrucks liever verdwijnen. Ze zouden de stoep blokkeren en rondslingerend afval veroorzaken.

"De meeste ondernemersverenigingen zijn tegen streetfood," vertelt Ryan Devlin, professor criminologie aan het John Jay College. "Ze willen het op zijn minst zoveel mogelijk beperken."

De ondernemersverenigingen vertolken voornamelijk de stem van restauranthouders en andere horeca-uitbaters. Manuel Aucay is eigenaar van 12 Corazones in Jackson Heights. Hij vindt dat verkopers van streetfood voor oneerlijke concurrentie zorgen. "Wij betalen huur! Wij betalen voor licht! Wij betalen belasting!" schreeuwt hij met een rood hoofd in zijn zaak. "En dan moeten we ook nog concurreren met hun goedkope prijzen."

Toch zijn deze emoties, die hij deelt met vele andere restaurant- en winkeleigenaren die ik sprak, grotendeels ongegrond. Het Institute for Jusitice onthulde afgelopen maand een rapport waaruit bleek dat foodtrucks in 2012 behoorlijk hebben bijgedragen. Ze betaalden gezamenlijk 71,2 miljoen dollar aan belastingen en droegen 293 miljoen dollar bij aan de economie.

Desondanks worden veel straatventers nog steeds gezien als bloedzuigers van het systeem. Het gevecht voor een rechtvaardiger systeem en het opheffen van het quotum is dus nog maar net begonnen. "We moeten allemaal werken," zegt Bonilla trots. "We werken voor de toekomst van onze dochters."