Achter de schermen bij het virtual reality-debuut van Tori Black

Tori Black ligt naakt op haar rug met haar benen gespreid. Ze ligt op een soort poef in een geïmproviseerde kleedkamer met witte gordijnen om haar heen. Er staan 44 camera's gericht op haar vagina.

"Moet ik mijn vagina op een bepaalde manier poseren?" vraagt ze.

"Wacht even," roept iemand achter de camera's. "Kan je je benen iets meer spreiden?"

"Mijn schaamlippen zijn onhandelbaar," schreeuwt Black vanachter het gordijn. Een clubje mannen zit achter een reeks monitoren aan de andere kant van het gordijn de beelden te bekijken.

We zitten in een ogenschijnlijk vervallen gebouw op een verloederd industrieterrein aan de rand van Toronto. Het pand is ooit een kerk geweest, maar is nu de thuisbasis van Holodexxx, een bedrijf dat virtual reality-pornografie maakt.

Black is hier om een digitale avatar te maken die uiteindelijk deel gaat uitmaken van een computerspel voor volwassenen, waarin spelers hun "seksuele fantasieën kunnen uitleven." Black speelt niet meer in pornofilms, maar ze is nog steeds een van de bekendste namen in de industrie. Vandaag word de 27-jarige Black voor eeuwig vastgelegd.

Black kan nauwelijks ademen omdat haar neus verstopt zit. Ondanks de vele camera's van Holodexxx, een camerateam van VICE en het feit dat ze de enige naakte persoon in de ruimte is, blijft ze volledig ontspannen. We doen ons best om niet naar haar schaamlippen te staren, maar ik krijg het gevoel dat het haar niet zoveel kan schelen.

Alsof ze mijn gedachten kan lezen, zegt ze: "Mensen vragen altijd hoe ik me zo comfortabel kan voelen terwijl ik naakt ben."

"Nou," zegt ze, terwijl ze naar een denkbeeldig horloge om haar pols kijkt, "ik ben nu ongeveer een decennium naakt. Vandaar."

Ze neemt elke mogelijke pose aan die je als sekspartner van haar zou verlangen. Ze buigt diep door haar knieën, steekt haar kont omhoog terwijl ze stout over haar schouder kijkt en een vinger in haar mond stopt en gaat op handen en voeten zitten terwijl ze haar lichaam betast.

Black is niet de eerste pornoster die tot leven wordt gewekt in virtual reality. Verschillende VR-toepassingen worden al gebruikt voor seksuele doeleinden. In 2014 maakte VICE er een documentaire over. De opkomst van virtual reality gaat – zoals bij de opkomst van de meeste nieuwe technologieën – gepaard met een hoop vragen: hoe zit het met toestemming? Hoe worden in een virtuele wereld de grenzen van de echte wereld bewaard? Wat zijn de gevolgen voor fysieke intimiteit tussen mensen? Wat gebeurt er met de avatar als het systeem gehackt wordt? En maakt dat wat uit?

Maar eerst een uitleg van het spel. Je doet een headset op, zoals de Avegant Glyph of de Oculus Rift – die het overigens niet goedkeurt dat er pornografie op wordt afgespeeld, maar het ook niet blokkeert. Het spel is momenteel zo ontworpen dat de speler twee controllers heeft die fungeren als handen. Hier kan je van alles mee doen bij de personages in het spel. In de toekomst zullen teledildo's ook deel gaan uitmaken van de ervaring.

De acteurs die in het spel als gamekarakters optreden worden staand ingescand in een op maat gemaakte virtual reality-opstelling die bestaat uit 112 camera's, die in een vierhoek gemonteerd zijn op verschillende standaards. De camera's leggen de persoon vanuit elke hoek vast en vervolgens ontstaat er door middel van een relatief snel montageproces een 3D-versie van de persoon.

Het team van Holodexxx claimt zeer ambitieus dat virtual reality in de toekomst groter gaat worden dan de mobiele telefoon, ze weten alleen nog niet wanneer dat gaat gebeuren. De een zegt tien jaar, de ander twintig.

Voor wie is dit spel? De mannen achter het bedrijf zijn Morgan Young, Craig Alguire en Chris Abell. Ze hebben de afgelopen acht maanden aan Holodexxx gewerkt. Young en Alguire komen uit de gamewereld en Abell heeft een achtergrond in de filmwereld. Ze begonnen deze operatie met twaalf camera's, totdat Abell erbij betrokken werd, die er zestig camera's bij kocht. Ze werden opgebouwd in de slaapkamer van Young, totdat de opstelling te groot werd. Vervolgens stopten ze allemaal met hun werk om fulltime VR-porno te maken.

Ze werken snel en geven duidelijke aanwijzingen: "Oké, duckface in 3, 2, 1!" schreeuwt Abell vanachter zijn beeldscherm.

Abell is verantwoordelijk voor het schrijven van de meer dan tweehonderd zinnen die het script vormen. Het zijn vooral instructies voor vrouwen om hun partner tot een hoogtepunt te brengen, zoals "harder, sneller" en "neuk me."

Deze teksten doen me afvragen voor wie dit spel is bedoeld. Tot nu toe zijn alle vrouwen die gescand werden van gemiddelde afmeting. Ze hebben verschillende etnische achtergronden, maar hebben allemaal de klassieke pornolichamen. De borsten en billen van de avatars kunnen wel vergroot worden, maar de modellen kunnen niet dikker gemaakt worden zonder dat de kwaliteit van de afbeelding afneemt. Tot nu toe is er één man gescand. Ik vraag het team of ze zich in de toekomst gaan richten op het vermaak van vrouwen en of ze van plan zijn om plus-size modellen en transseksuelen in te scannen.

Morgan Young zegt dat alle lichamen, geslachten en afkomsten belangrijk zijn in de ontwikkeling van het spel.

"Wij hebben momenteel de mogelijkheid om te bepalen hoe de industrie zich gaat ontwikkelen," zegt hij. "Wij zijn drie jonge gasten. We willen niet seksistisch overkomen. We steken er veel moeite in om iedereen zo goed mogelijk te vertegenwoordigen." Young zegt dat de game kan bijdragen om mensen meer grip te geven op hun identiteit.

"Ik denk dat we iets gaan meemaken dat vergelijkbaar is met de renaissance. Mensen krijgen de mogelijkheid om hun seksualiteit te ontdekken op een manier die nooit eerder mogelijk was."

"Maar het is ook raar. Mensen krijgen de mogelijkheid om te veranderen in iets wat ze in het dagelijkse leven niet zijn," zegt hij. "Jij kan bijvoorbeeld heel erg van hagedissen houden en daarom als avatar een grote hagedis hebben. Ik kies er misschien voor om een softijsje te zijn. Dit weerhoudt ons er niet van om een interessante en intieme relatie te hebben in een virtuele ruimte.

Je kunt je seksualiteit in elk lichaam, geslacht of ras ontdekken en toch jezelf blijven. Het is te gek. Dit is waarvoor we op de wereld zijn."

Abell voegt daaraan toe dat mensen in de relatieve veiligheid van een virtueel landschap hun seksuele blokkades kunnen doorbreken. Bijvoorbeeld wanneer iemand wil experimenteren met groepsseks, maar daar in het dagelijks leven te verlegen voor is. Of wanneer iemand die al redelijk op leeftijd is nog nooit seks heeft gehad.

Het spel kan een grote rol spelen in iemands eigenwaarde, maar het kan ook bestaande relaties tussen twee mensen versterken. Dit soort spellen kunnen bijvoorbeeld een nieuwe dimensie geven aan relaties op lange afstand. Doormiddel van teledido's kunnen mensen op afstand seks hebben.

De ethische kant van het verhaal Alhoewel VR-porno zijn voordelen kent – zoals het veilig ontdekken van seksuele verlangens, de mogelijkheid om op afstand seks te hebben met je partner doormiddel van teledildo's en een nieuwe, interactieve manier om porno te kijken – komen er ook ethische vragen bij kijken. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat de grenzen van pornosterren worden gerespecteerd, in de virtuele wereld? In hoeverre houden we hier rekening mee? Wat gebeurt er als iemand het spel hackt en de controle over iemands avatar overneemt? Hoe kijken we aan tegen digitale verkrachtingen?

Holodexxx zegt dat de kans op hacken een risico is dat iedereen in deze industrie moet nemen. Net als muziek en films worden gehackt, is dit spel er net zo goed vatbaar voor.

"Het is iets waar we niet heel veel aan kunnen doen," zegt Young. "Als kleine startup hebben we nauwelijks middelen om dit soort dingen te voorkomen." Hij zegt dat ze genoeg maatregelen zullen nemen om henzelf (en de avatars) te beschermen, maar op de lange termijn is het een gok voor iedereen.

Hoewel het bedrijf de veiligheid van z'n avatars niet voor eeuwig kan garanderen, legt Young uit dat de grenzen die de acteurs stellen binnen het spel gerespecteerd worden (hoewel ze wel mensen proberen in te huren die voor zoveel mogelijk dingen open staan).

"Het gaat hier wel echt om iemands evenbeeld: het is niet zomaar iets dat er een klein beetje op lijkt – ze zijn het echt. Het is vreselijk realistisch; er zit een bestaand mens achter die avatar." Daarom vind hij het belangrijk dat de avatars met respect worden behandeld. Dat betekent dat als een acteur een bepaalde handeling niet in het echt doet, het spel die handeling in de virtuele wereld ook niet toestaat.

Tot nu toe heeft het bedrijf op dit gebied nog geen problemen gehad.

Toch vraag ik me af hoe het de avatars verder zal vergaan. Wat zal er met ze gebeuren als hun exclusiviteitscontract met Holodexxx eindigt? Veranderen ze in zombies? Is er ergens in cyberspace een onderwereld voor afgedankte avatars? Young zegt dat hij hierop geen antwoord heeft.

"Ik weet niet waar de technologie over vijf jaar zal zijn – dat is moeilijk te zeggen." Hij zegt dat zijn bedrijf alleen maar z'n uiterste best kan doen om de acteurs op de lange termijn te beschermen.

Ik vraag Black of zij vindt dat de grenzen die ze in het echte leven stelt ook moeten gelden in de virtuele wereld.

"Het kan me niks schelen wat mijn avatar doet," zegt ze, "want mijn avatar is niet wie ik ben. Dus ja, alle dingen die je met me wil doen die ik in het echte leven weiger, moet je maar met mijn avatar doen. Daarmee overschrijd je mijn grenzen niet, aangezien het allemaal op een computer gebeurt…Ik heb er niks mee te maken."

Ze zegt dat de virtuele pornowereld een plek is voor vernieuwing en ontdekking, en dat acteurs die ongemakkelijk worden van het gebrek aan benodigde toestemming er gewoon ver bij vandaan moeten blijven. Maar als VR de toekomst is van porno, wat moeten die mensen dan doen? Haar antwoord: "Een andere baan zoeken."

Dat klinkt misschien bot, maar Black heeft misschien wel gelijk dat dit de enige manier is om volledig de controle te houden over je evenbeeld.

Ik maak me toch nog zorgen over de ethische kanten van virtualrealityporno, dus neem ik contact op met Sonya Barnett, een feministische activiste die ook porno maakt, om te vragen hoe zij hierover denkt. Ze zegt dat ze niet zeker weet of er een manier is om ervoor te zorgen dat grenzen in de echte wereld niet worden overschreden in de virtuele wereld.

"Hoe graag ik ook zou willen zeggen dat er regels zouden zijn voor wie een avatar mag maken van wie – en hoe die gebruikt mogen worden," zegt ze, "mensen doen dat soort dingen nu ook al, met virtuele figuren: ze fantaseren constant over anderen. Of ze nou telkens weer dezelfde pornofilm kijken, of zich aftrekken op tijdschriften, of foto's, of poppen."

Hoewel sommige virtuele gemeenschappen zelf onethisch gedrag in toom houden door het te flaggen, is dat in een privéruimte wellicht onmogelijk. Idealiter, legt Barnett uit, zouden algoritmes worden ingezet om het maken of misbruiken van avatars van anderen te voorkomen. Maar ze is niet volledig overtuigd dat dit mogelijk is, of dat het onethisch gebruik volledig zal voorkomen.

"Het is ook problematisch dat degene die niet wil dat zijn of haar beeltenis wordt gebruikt, restricties moet creëren zodat die algoritmes hun werk kunnen doen. Het is net alsof je een 'publicatieverbod' op jouw beeltenis moet instellen."

Het enige dat er overblijft zijn nog meer vragen. Barnett noemt de hare op:

"Als iemand in het privé een avatar gebruikt of misbruikt, hoeveel effect heeft dat dan op de echte versie van die persoon? Zou een virtuele wereld een veilige ruimte kunnen zijn voor mensen om hun ergste fantasieën uit te leven? Een soortgelijke vraag kan je stellen met betrekking tot pedofielen die zich tegoed doen aan virtuele kinderen, of mensen die aan verkrachtingsrollenspellen doen. Is zoiets kwalijk, als er geen daadwerkelijk mens bij betrokken is?"

Tot nu toe blijven de antwoorden op die vragen onduidelijk.

Achterdochtige zenuwpezen zoals ik, die weinig ophebben met technologie, uiten weleens hun bezorgdheid over de mogelijke gevolgen voor echte intimiteit. Als mensen even simpelweg een spelletje kunnen opstarten en beroemde pornosterren kunnen "neuken" die voldoen aan alle westerse schoonheidsidealen, waarom zouden ze dan nog moeite doen om een relatie aan te gaan met een echt mens?

Barnett maakt zich op dit punt nog geen zorgen dat VR-activiteiten de behoefte aan echte fysieke intimiteit zullen vervangen. Alleen voor mensen die geen partner van vlees en bloed kunnen krijgen, zegt ze, "is een virtuele partner beter dan geen partner."

Young gelooft dat het spel intimiteit tussen mensen zal verbeteren, niet verslechteren. Mensen zeiden dat soort dingen ook toen de mobiele telefoon en het internet in opkomst waren, zegt hij. Hij ziet virtual reality als een verlenging van sociale media.

"Ik zie [experimenteren met virtual reality] niet als iets dat je helemaal in je eentje doet, met de gordijnen dicht en helemaal afgesloten van de wereld. Ik denk dat dit een constante online multiplayerervaring gaat worden."

Met andere woorden, waarom zou je niet een virtuele orgie hebben met je favoriete mensen, in plaats van het kijken van een passieve 2d-versie?

En nu?

Ondanks de angsten die sommigen hebben, zegt Young dat virtual reality nu al "te groot [is] om te mislukken."

Hij denkt dat virtual reality rond 2018 al behoorlijk ingeburgerd zal zijn. Mensen zullen de headsets niet alleen in hun eigen huis gebruiken, voorspelt hij, maar ook "buiten, in het openbaar vervoer, terwijl de headsets steeds beter en verfijnder worden – steeds ergonomischer. Het zal zijn alsof je een zonnebril opzet. Je gaat de deur uit, en stapt een virtuele wereld in."

Ik zeg dat ik het naar vind om na te denken over een wereld waarin iedereen rond strompelt met een cyberbril op zijn neus. Wat zullen we zien als we niet meer in de fysieke wereld leven?

Ik vraag hem waarom hij zo nonchalant blijft, bij dit vooruitzicht. Hij zegt dat het gewoon "een andere methode zal zijn om menselijke relaties te verbeteren."

Dat stelt me wel gerust. Maar aan het einde van de twaalf uur durende shoot, als ik eindelijk een beetje aan het idee gewend ben geraakt, zegt hij:

"Zeg maar gedag tegen de realiteit zoals jij die kent."