Als asielzoekers nou gewoon zouden verdampen, dan is het hele probleem opgelost

En zo proberen opeens bijna zestig mensen in een park in onze hoofdstad te slapen, terwijl de rest van het land voetbal kijkt. Mensen die we ‘uitgeprocedeerde asielzoekers’ noemen. En een flink potje uitgeprocedeerd, dat zijn ze. Ze hebben het Nederlandse systeem dermate kapotgeprocedeerd dat het resultaat een gapend gat in ons asielbeleid is. De vluchtelingen mogen niet in Nederland blijven en geen enkel ander land wil ze hebben, dus trekken ze als nomaden van opvang, naar kerk, naar park, naar kraakpand. En elke agent, ambtenaar en apathische burger hoopt dat ze eindelijk eens verdwijnen en het probleem zichzelf oplost.

En dat lukt dus maar niet. Na de Vluchtkerk, Vluchtgarage, Vluchthaven en het Vluchtpark is de groep uitgeprocedeerde nomaden nu neergestreken in een Vlucht-dagactiviteitencentrum in de Watergraafsmeer, een sjieke en weelderige buurt in Amsterdam. Wachtend op de volgende uitzetting, nog steeds zonder oplossing.

“Waar we gaan slapen? Ik weet het niet, op de straten,” zegt Mighael uit Eritrea. “Ik ben hier al zes maanden, en nu moeten we weer weg. Ik ben gevlucht uit mijn vaderland voor de dictatuur die daar heerste. Via Jemen, Turkije, Griekenland en Frankrijk ben ik in 2010 in Nederland aangekomen. Hoe het met mijn familie gaat? Ik weet het niet. Maar ik wil hier blijven. Als ik terugga schieten ze me neer bij de grens.”

Gisteren moest de groep weg uit een gevangenis waar ze zes maanden konden verblijven. Eén van de aanwezige agenten, die niet met naam genoemd wil worden, zag met lede ogen aan wat zich voor zijn ogen zich afspeelde. “Ik vind het een zeer verdrietige situatie. Deze mensen kunnen nergens heen.” Samen met enkele collega’s volgt hij de vluchtelingen al jaren. Hij voelt zich betrokken bij hun lot.

Tegen vijf uur ’s avonds hebben alle asielzoekers het pand verlaten, op weg naar een park in de buurt. Joelend, trommelend, toeterend en tierend trekken ze over straat, in de hoop dat mensen misschien doorhebben dat ze geen kant op kunnen. “We are here!”, wordt er luid gescandeerd.

“Natuurlijk, iedereen wil het liefst in zijn eigen land blijven. Ik ook. Maar ik vreesde voor mijn leven,” zegt Salim (51). Salim kwam over uit Somalië, en maakte die reis gedeeltelijk per boot. “Er zijn veel problemen in Somalië. Het was voor mij geen veilige plek om te blijven. Waar ik vannacht ga slapen? Binnen of buiten – ik weet het echt niet.”

Het wordt uiteindelijk een kerk die aan het park grenst, daar kunnen ze bij wijze van nood een nachtje slapen. Kerken zijn al een paar jaar het purschuim dat de gaten in ons asielbeleid dicht. Wonderlijk ook, dat het laatste redmiddel steeds een kerk is. Onze seculiere samenleving vindt het maar moeilijk om medemenselijkheid te tonen.

Een leegstaand activiteitencentrum is voorlopig de volgende halte. De vluchtelingen proberen snel een plekje te claimen door hun namen op te schrijven.

Zou het misschien mogelijk zijn om deze mensen een verblijfsvergunning te geven en een leven op te laten bouwen? Sorry dat ik het überhaupt waag om die vraag te stellen, maar ik probeer out-of-the-box te denken.

De reden dat het niet gebeurt, is dat hun families thuis dan horen dat er in Nederland iets te halen valt. Dat heeft een ‘aanzuigende werking’. Politici zeggen dat heel vaak, dus dan wordt het vanzelf waarheid. Asielzoekers die geen kant op kunnen na jaren toch laten blijven, dat kan natuurlijk niet. Want voor je het weet staan er dan hordes aan de poorten.

Goed, er staan op dit moment al hordes aan de poorten, maar dan half-verdronken in Italië. En dat is ver genoeg van ons bed om geen probleem te zijn voor ons. En laten we dan ook maar negeren dat die aanzuigende werking nooit is aangetoond, dat past namelijk niet in het beeld dat we van deze problematiek hebben. Negeren is dus wel zo makkelijk, net als hard roepen dat die gelukszoekers hun geluk maar elders moeten zoeken.

Want mensen die geluk zoeken, die moeten we hier niet. Nederland heeft namelijk al 16.856.858 inwoners en nog eens zestig mensen erbij - die ondernemend genoeg zijn om de halve wereld over te reizen en kunnen overleven in de zwaarste omstandigheden - dat moeten we echt niet willen.

Gelukszoekers op zoek naar geluk.