Een Poolse bekerraper over het rapen van bekers

Mori Gasiorowska was zo bang om herkenbaar op de foto te gaan dat ze zelfs weigerde een scherpe foto van haar achterhoofd te sturen. Foto door Mori Gasiorowska

Dit interview verscheen vorig jaar ook al op de VICE-Festivalpagina.

Het verzamelen van bekertjes voor consumptiebonnen heeft voor drie nieuwe categorieën festivalgangers gezorgd: mensen die intensief verzamelen om een biertje meer te kunnen drinken, mensen die deze gewoonte beneden alle peil vinden en om te zieken alle bekertjes binnen voetbereik plattrappen, en dan is er nog een soort van lachende derde—de bendes Poolse krakers die van bekerrapen hun zomerse bijbaan gemaakt hebben. Vorig jaar was er op Lowlands trammelant met de Polen, omdat ze zich volgens het festival onbeschoft hadden gedragen. De krakers vonden juist dat ze met buitensporig geweld om niks van het terrein waren verwijderd. Hoe dan ook: er moet grof geld te verdienen zijn met bekerrapen als crusts de moeite nemen om half Europa af te reizen om festivalafval te verzamelen. Om te weten te komen hoeveel er precies bij elkaar te graaien valt en hoe je dat dan aanpakt, benaderden we via een Pools anarchistenforum een ervaringsdeskundige. Ze heet Mori Gasiorowska en is naast zomerse bekerraper ook lerares in Polen.  Jullie komen helemaal van Polen naar Nederland om bekers te rapen. Hoe dan?
Mori Gasiorowska: Een groepje krakers ontdekte dat je geld kunt verdienen op festivals door bekertjes te rapen, ik weet ook niet precies hoe. Ze kennen elkaar van lokale buurthuizen of kraakpanden. Het nieuws dat je er in korte tijd veel geld mee kunt verdienen verspreidde zich snel. We kochten allemaal een ticket en vertrokken uiteindelijk met z’n veertigen met auto’s richting Nederland. We leken een groep gewone festivalgangers, maar wij gingen in eerste instantie om te werken en niet om te feesten. Kun je er dan echt zoveel geld mee verdienen?
Weet je, ik ben nu 27 jaar en werk in Polen als leerkracht op een privéschool. Ik kan best wel zeggen dat ik veel verdien voor iemand van mijn leeftijd, en toch haal ik meer geld op tijdens die drie dagen Lowlands dan dat ik in Polen in een maand verdien.

Werkt iedereen voor zich?

Ja, iedereen raapt individueel bekertjes. Hoe meer je dus zelf raapt, hoe meer je verdient. Het heeft ook geen zin om met dertig mensen samen te rapen, want meestal is het toch zo druk dat je elkaar verliest. Het kan zijn dat je toevallig hetzelfde bekertje als iemand anders wilt, maar dan spreek je gewoon af wie het krijgt, of deel je de opbrengst.  Waar moet je rekening mee houden tijdens het rapen?
Je mag zeker geen bekertjes uit de vuilnisbakken halen, want daar kan de security niet tegen. Je moet vooral de security te vriend houden eigenlijk, want soms doen ze erg moeilijk. Vorig jaar is er iemand van het terrein geschopt omdat hij te veel bekertjes in zijn handen gehad zou hebben. Dat is natuurlijk onzin. Hij werd meegenomen, in elkaar geslagen, weggestuurd en kreeg een boete van ongeveer vijfhonderd euro. Later zijn er nog tien mensen van het terrein verwijderd. Het is dus best wel gevaarlijk.
Vorig jaar viel het nog mee, want buiten dit hebben we niks ernstigs meegemaakt. Maar ik heb echt bizarre verhalen gehoord over vorige jaren. Dat bekerrapers in containers gegooid werden bijvoorbeeld, echt geschift. Mensen kunnen heel gemeen zijn. Feit.
Sommige mensen vinden het heel erg leuk om je te kakken te zetten. Zo hangen ze soms een beker aan een touwtje en als we het dan willen oprapen, trekken ze de beker gauw weg. Ze snappen gewoon niet hoe hard we het geld nodig hebben. Vorig jaar riep een man naar me dat ik dit niet hoefde te doen omdat ik niet uit de Derde Wereld kom. Dat ik Pools ben en Polen lid is van de EU, wil niet zeggen dat ik het daarom breed heb. Maar ik probeer altijd vriendelijk te blijven en zoiets te negeren, want ik wil niet in een gevecht belanden.  Ben je er dit jaar weer bij?
Nee, ik voelde me er echt niet thuis en ik zou dat ook mentaal niet nog een keer aankunnen. Ik ben ook niet de enige die door wat er is gebeurd afhaakt dit jaar. Maar je kunt er nou eenmaal veel geld mee verdienen, dus ik vermoed dat er wel weer een Poolse delegatie bekers komt rapen, deze zomer.