Ik zocht uit wie Joaquín Guzmán is en nu kan ik nooit meer slapen

Joaquín "El Chapo" Guzmán is de grootste drugsdealer uit de geschiedenis en de meest gezochte man op de planeet, zo zegt de Amerikaanse overheid. Kranten schrijven over meerdere aanslagen die hij overleefd heeft, en zijn Sinaloa-kartel, staat bekend om gruweldaden. En Guzmán zelf zou zich verschuilen in de Sierra Madre-bergen in Mexico. Hij heeft een leven nog ongrijpbaarder dan Bin Laden en schijnt voor de Mexicanen een soort mythische volksheld te zijn. Ik had nog nooit van hem gehoord en besloot op onderzoek uit te gaan.

De laatste bewegende beelden die ik van Guzmán vind, zijn uit 1993. Hij is net gearresteerd door de politie, die hem als een trofee toont aan de media. De drugdealer ziet er dan nog uit als Wesley Sneijder die net een wedstrijd heeft verloren. Zijn bijnaam is El Chapo (De Kleine), vanwege z'n 1.68 meter. Hij heeft ook iets ondeugends. Als een belhamel die gesnapt is bij het fikkie stoken en denkt: wacht maar.

Want wat je op YouTube niet ziet, is dat Guzmán de hele gevangenis omkoopt nadat de camera uitgaat. Hij leeft een luizenleven en na acht jaar helpen de cipiers hem ontsnappen. Vervolgens bouwt El Chapo het grootste drugsimperium dat de wereld ooit gezien heeft. Het Sinaloa-kartel heeft volgens de Amerikanen nu zo'n 100.000 werknemers en zou een jaaromzet draaien van drie tot zes miljard dollar, ongeveer zo veel als Facebook vorig jaar.

Het lukt me ook maar nauwelijks om een goede recente foto van hem te vinden. Soms lekt er eentje uit. Met geweer en snor ziet hij er meteen uit als Ron Jeremy on a rampage. De meningen over hem zijn verdeeld, zie ik. Genoeg mensen die zijn moeder een varkenshoer noemen, maar ook hommages: "¡Viva el Chapo Guzmán!" in talloze ballades. De drugsbaron is stinkend rijk en dat betekent een stapel aan dagelijkse boterhammen voor zijn omgeving.

Ik maak de fout om ook buiten het kindvriendelijke YouTube te zoeken naar informatie over Guzmán. Google stuurt me naar een of andere website met 'kettingzaag' in de kop. Nog een paar seconden en ik krijg een introductie in de wereld van de kartels.

Een video: twee mannen worden geïnterviewd, neef en oom. Mijn Spaans is niet briljant maar ik begrijp dat hij voor Guzmáns kartel werkte en drugs naar de VS smokkelde. Dan het geratel van een kettingzaag.Ik wil niet kijken maar doe het toch.

Het hoofd van de oom gaat eraf in een fontein van bloed. De neef naast hem houdt zijn ogen gesloten terwijl hij wacht op zijn eigen dood. Het meest tragische moment is nog wel als hij het onthoofde lichaam van zijn oom tegen zich aan voelt vallen en het toch niet kan laten even te spieken. Alsof hij eigenlijk nog niet gelooft dat ook hij er binnen een paar seconden aangaat. Dat is helaas toch echt het geval: ook zijn hoofd gaat eraf. Traag, met een kapmes.

Ik besluit te zoeken naar de daden van Guzmán zelf. Het resultaat: onthoofde mannen, lichamen die zijn kapotgeslagen met een honkbalknuppel en rompen waar geen armen meer aan zitten. El Chapo probeert mensen de stuipen op het lijf te jagen. Het enige wat hij daarbij lijkt te vergeten is de kracht van een videocamera.

Want het blijft bij foto's. Zoals die ene met maar liefst zeven hoofden op een rij, afgehakt door Guzmáns onderdanen. Daarboven een berichtje aan de vijand: "Als je leider wilt zijn van een kartel, moet je je hoofd gebruiken." - El Chapo

In Europa hebben we niet zo'n zin in dat gestrooi met hoofden. Toch is Europol bang dat Madrid nu het Tijuana van Europa gaat worden: "Ook al is een recente poging van Sinaloa om zich hier te vestigen mislukt, we verwachten dat Mexicaanse kartels proberen hun rol in Europa uit te breiden," schrijven ze. Erg raar is dat niet. De coke in Europa is relatief slecht en duur, dus er ligt hier een markt voor ze open.

Maar ik kan er maar niet achterkomen waarom zo'n bruut als Guzmán nog steeds niet gepakt is. Journalist Javier Valdez gaf uitleg aan RTL Nieuws: "Ik moet lachen als mensen hem de meest gezochte man noemen," zegt hij. "Ik vraag me af wie er dan precies naar Guzmán aan het zoeken is." Volgens de locals weet iedereen precies waar El Chapo woont, maar is iedereen te bang om hem op te pakken. Ik ga ervan uit dat jullie vier alinea's geleden al aan het googlen zijn geslagen naar die kettingzaag. Ik kan je aan het einde van mijn zoektocht wel vertellen: de gezichten van die mannen waren het laatste waar ik gisteren aan dacht voordat ik in slaap viel. Ik realiseerde me dat ik Guzmán leuker vond toen hij nog een mysterie voor me was.