De voetballer die in de bak belandde. Aanklacht: te veel talent

Mahmoud Sarsak werd in juli 2009 opgepakt door de Israëlische veiligheidsdienst. Nadat hij 96 dagen in hongerstaking ging, werd hij na drie jaar vrijgelaten. De Israëliërs beschuldigden hem ervan lid te zijn van de islamitische jihadbeweging, en beweerden dat hij een bom had geplaatst die een Israëlische soldaat had verwond. Maar ze hadden geen enkel bewijs, en na drie jaar opsluiting en marteling kregen zij nog steeds geen bekentenis. Palestijnen denken dat hij gearresteerd was omdat Israëliërs vreesden dat de jonge Mahmoud binnenkort weleens topscoorder zou kunnen worden, en daarna in plaats van reclame te maken voor zijn sponsor, pro-Palestijnse berichten zou gaan verspreiden.

Mahmoud was onlangs in Engeland, dus ik zocht hem op. We hadden een gesprek over voetbal en zijn verschrikkelijke ervaringen in de gevangenis. Ondertussen dronken we muntthee.

VICE: Hoi Mahmoud. Zou je iets kunnen vertellen over je voetbalcarrière voordat je in de bak belandde?
Mahmoud Sarsak: Ik groeide op in een vluchtelingenkamp op de Gazastrook. Daar kwam ik in het Palestijnse nationale jeugdteam. Toen in het Palestijnse nationale team, en in het Olympische team. Ik was de spits en rechtsbuiten.

Mahmoud met London Gaza FC.

Denk je dat Israël jou heeft opgepakt omdat je een getalenteerde voetballer bent?
Het is allemaal nogal bizar. Ik kreeg een contract om te komen voetballen bij het nationale team op de Westelijke Jordaanoever. Israël stuurde mij papieren om te kunnen reizen. Ik was bij het laatste checkpoint toen ik werd opgewacht door de veiligheidsdiensten. Daar besloten ze mij naar de Ashkelon-gevangenis te brengen voor onderzoek.

Wat gebeurde daar?
Ik werd 45 dagen vastgehouden zonder aanklacht. Ik werd vernederd en gemarteld. Ik liet niets los. Ze kwamen uiteindelijk met de beschuldiging dat ik een ‘onwettige strijder’ was. Het gekke is dat deze ‘onwettige strijderwet’ een Israëlische wet is die alleen kan worden toegepast bij niet-Palestijnen. Het is gestoord. Ik denk dat ze gewoon niets anders konden verzinnen.

Logo van de Palestijnse Voetbal Vereniging (foto via).

Waarom gebeurde het dan?
Ik weet het niet. Maar in de gevangenis was ik geshockeerd. Zo veel promovendi en professionele voetballers. Het zat er vol met getalenteerde Palestijnen. Ik denk dat dit Israëlische beleid erop is gericht om te voorkomen dat Palestijns talent een beschaafd beeld van Palestina kan tonen aan de wereld.

Hoe werd je behandeld in de gevangenis?
Ik werd gedurende meerdere dagen ondervraagd, zonder dat ik kon slapen. Een sessie duurde veertien uur. Ze bonden me een aantal uur vast in een stoel in een kamer met harde muziek.

Shit.
Soms zetten ze me op een stoel en koelden ze de kamer. Ik zat dan een half uur in een kamer waar het min vijftien was. Als ik dan bijna flauw viel brachten ze me naar het ziekenhuis, waar ik weer bijkwam. Daarna begonnen ze weer met de ondervragingen. Ze wilden dat ik iets toegaf wat ik niet had gedaan. Dat zou hun acties rechtvaardigen.

Ik hoorde dat de beschuldiging je meerdere keren is opgelegd, maar dat je er genoeg van hebt om die te weerleggen.
[Mahmoud ziet er zichtbaar gefrustreerd uit.] Ik zat zonder aanklacht in de gevangenis. Toen ik vrij kwam was er geen aanklacht, geen beschuldiging, niets. Lobbygroepen van de Zionisten proberen Israël altijd af te beelden als een beschaafd land waar mensenrechten zegevieren, waar alles pais en vree is. Israël eiste ook van Europese landen dat ze mij niet moesten binnenlaten omdat ik een terrorist zou zijn. Ze proberen ons in diskrediet te brengen en ons het zwijgen op te leggen.

Mahmoud herdenkt de 96 slachtoffers van het Hillsborough-drama, toevallig hetzelfde aantal als het aantal dagen dat zijn hongerstaking duurde.

Wanneer probeerde je jezelf daar uit te krijgen?
Er zat een kerel in de gevangenis genaamd Zakariya Issa. Hij had kanker, maar niemand hielp hem. Hij ging dood in zijn cel. Dat was het omslagpunt. Ik begon te denken, hoe moet ik mijzelf hieruit krijgen, want niemand zou mij helpen. Ik begon een hongerstaking om de wereld te laten zien dat er mensen in de gevangenis zitten die niet vergeten mogen worden. Ik was de helft van mijn gewicht kwijtgeraakt en mijn spieren waren aangetast.

En na die 96 dagen werd je vrijgelaten. Het blijft een raar verhaal dat ze je plotseling wel lieten gaan. Je vrijlating was net zo willekeurig als je opsluiting. 
Mijn hongerstaking kreeg zowel nationaal als internationaal veel aandacht. Vanuit de FIFA en UEFA werd veel druk uitgeoefend. Er werd zelfs een internationale campagne opgezet waarbij handtekeningen verzameld werden om mij vrij te laten. Bekende voetbalpersoonlijkheden zoals Eric Cantona, Abou Diaby, Frédéric Kanouté en Lilian Thuram deden daar ook aan mee.

Hoe voelde het om te worden vrijgelaten?
Tijdens mijn hongerstaking ging ik bijna dood. Toen ik vrij werd gelaten voelde ik mij herboren. Ik was zo blij met mijn vrijheid en om mijn familie weer te zien. Maar ook vond ik het treurig om mijn broeders daar in de gevangenis achter te laten.

Hoe gaat het met je voetbalcarrière?
Er zijn mij drie jaar van mijn leven afgenomen. Ik belandde in de gevangenis toen ik 21 was, en ik kwam eruit toen ik 24 werd. De beste jaren van een voetballer, als je nog jong en behendig bent. Ik was beschadigd, lichamelijk en geestelijk. Toen ik vrijkwam kostte het mij acht maanden om lichamelijk weer in staat te zijn om te trainen. Ik heb nog hoop. Ik ga weer trainen en ga door met mijn carrière als het lukt.

Cool. Succes, Mahmoud. Bedankt voor je tijd.