Waarom mannen met hun benen wijd zitten in het openbaar vervoer

Laatst zat ik in de trein naar Arnhem. Schuin tegenover me zat een man die zijn benen zo wijd spreidde dat hij de plek naast hem ook innam en zijn knie stak uit in het gangpad. Ik probeerde me te concentreren op de weilanden buiten de trein. Bij de volgende halte stapte een man in die naast mij ging zitten. Ook hij opende zijn benen zo wijd alsof hij zich klaar maakte voor een bezoek aan de gynaecoloog.

Wat moest ik met zijn rechterbeen dat zich plotseling aan me opdrong? Niemand heeft zin in fysiek contact met een vreemde, laat staan om negen uur 's ochtends. Deze man kon het blijkbaar weinig schelen. Ik deed mijn best mijn benen zo dicht mogelijk bij elkaar te persen tussen het stukje dat hij openliet en de prullenbak waar een bananenschil en een half opgegeten bak yoghurt in lagen. Dit gaf hem de kans om zijn benen nog iets wijder te spreiden. Ik begon me af te vragen of zijn testikels van hetzelfde materiaal gemaakt waren als kerstballen, die bij de lichtste aanraking breken.

Na Ede-Wageningen trok ik het niet meer en stond op. In de vierzits ernaast zat niemand, wat het hele voorval nog vreemder maakte. En toch niet uitzonderlijk. Elke keer als ik het openbaar vervoer neem kom ik ze tegen: mannen die ruimte claimen alsof er niemand anders bestaat. 'Manspreading' is een neologisme voor mannen die hun benen in het openbaar vervoer zo wijd spreiden dat ze plek aan anderen ontnemen. De term werd in 2015 opgenomen in de Oxford Dictonairy en in de Verenigde Staten hangen sinds 2014 officiële waarschuwingsstickers in de metro met de tekst: ' Dude… Stop the Spread Please. It's a space issue.'

Zitten is een van mijn favoriete bezigheden. Thuis hang ik het liefst op de bank terwijl ik mijn benen tegen mijn borst trek en mijn voeten zachtjes kan wiebelen door de lucht. Dit zou ik echter nooit doen in de tram. Toch lijkt er een groep te bestaan die zich weinig aantrekt van het verschil tussen privé en publiek. In de vrijheid van het eigen huis kan iedereen voor mijn part met zijn naakte kruis in een spagaat op het aanrecht gaan zitten, maar in het openbaar hebben we met anderen te maken. Net als het bij beleefd gedrag hoort om op te staan voor iemand die slecht ter been is, zou het logisch moeten zijn de benen bij elkaar te slaan wanneer het druk is.

Sommige mannen claimen dat hun testikels in gevaar zijn als ze hun benen tegen elkaar klemmen. Dokter Marc Goldstein, die gespecialiseerd is in voortplantingsgeneeskunde, ondermijnt die mythe: een half uur in de metro met over elkaar geslagen benen zou de testikeltemperatuur kunnen laten stijgen, maar niet lang genoeg om kwaad te doen. Maar het gaat niet alleen om ballen. Een vriendin van me zegt zelf altijd in de 'manspread' te zitten, omdat het voor mensen met lange benen en een slechte rug nu eenmaal lekker zit. Is zij de ultieme feminist door juist wijdbeens te gaan zitten? Misschien, maar dan zou de term 'manspreading' ook veranderd moet worden om het genderneutraal te maken. Ik zou het graag 'wijdbenen' willen noemen. Toch heb ik vrouwen nog nooit zo wijd met hun benen uit elkaar zien zitten dat ze daarmee anderen tot last zijn.

Dat een man ruimte mag innemen wordt hem meegegeven van kleins af aan. Ook mij is geleerd dat ik als meisje mijn benen netjes bij elkaar moest houden, omdat mensen anders mijn onderbroek konden zien wanneer ik een rokje droeg. Zelfs als ik een broek droeg, bleek het ongepast om wijdbeens te zitten. Mijn tante gaf me ooit een standje: 'Doe je benen bij elkaar, je lijkt wel een vent.'

Het al dan niet benen spreiden lijkt dus voor iets groters te staan dan louter onbeleefd gedrag in het openbaar vervoer. Een man mag zich zonder zich daarvoor te verontschuldigen breed maken, terwijl een vrouw zich juist smal dient te houden. Het lijkt een onbeduidend en alleen ergerlijk verschijnsel, mannen die twee meter breedte claimen in het openbaar vervoer, maar het blijkt ook iets te zeggen over de ruimte die een vrouw mag innemen. Met die constatering wil ik vrouwen én mannen oproepen om overal te gaan zitten zoals je wil, behálve in het openbaar vervoer. Daar moet je naar mijn tante luisteren: 'doe je benen bij elkaar, je lijkt wel een vent.'

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.